دیدگاه
گروه: اقتصادی
تاریخ: ۰:۵۵ :: ۱۳۹۸/۱۲/۱۹
اقتصاد و اولویت مجلس یازدهم

یکی از اولویت‌های اصلی مجلس یازدهم، اقتصاد است.

روح‌الله یزدخواه*در این بعد مجلس باید سازوکار‌های ناکارآمد و ناعادلانه را اصلاح و بیماری‌های ساختاری اقتصاد را درمان کند. باید تاکید داشت که نباید در دوران مسوولیت در مجلس دچار روزمرگی شد بلکه با یک تشخیص و تحلیل قوی باید سازوکارهایی که در طول ۴۰ گذشته تولید فقر و فساد و تبعیض می‌کندترمیم و اصلاح و به صورت اساسی آنها را درمان کرد بنابراین این موضوع باید اولویت اصلی مجلس در این دور جدید باشد.
برنامه هفتم توسعه نیز وجود دارد که آن را هم به صورت جدی در سال ۹۹ لحاظ خواهیم کرد. در این رابطه باید مجلس نقش فعال و بازدارنده‌ای داشته باشد. مثل بودجه امسال نشود که متاسفانه دولت برنامه‌ای ضعیف بیاورد و مجلس هم دقیقه نود آن را تصویب کند بلکه از ابتدا مجلس باید نقش تعاملی و سازنده با دولت داشته باشد.
اما اصلاح بیماری‌ها و ساختارهایی که در بالا گفته شد می‌تواند شامل بحث مالیات‌، نظام بانکی و بحث تولید باشد با این نگاه که ساختار‌های رانت‌خیز و انحصاری در تولید باید اصلاح شود. باید تلاش کرد انحصارات در تولید از بین برود و سوداگری‌ها و دلالی‌ها کاهش پیدا کند تا اقتصاد به سمت اقتصاد مولد پیش برود. ضمن اینکه حوزه دانش‌بنیان هم می‌تواند اولویت مجلس یازدهم باشد با تاکید بر اینکه دانش‌بنیان‌ها را برای ترمیم ناکارآمدی‌های موجود در کشور به خدمت بگیریم.

اگر این اتفاق‌ها بیفتد اقتصاد می‌تواند نفسی بکشد و آماده برای گام‌های بلندتر باشد اما ما متاسفانه در حال حاضر دچار انباشت‌ ناکارآمدی‌ها و گسست‌های بی‌عدالتی در اقتصاد کشور هستیم بنابراین  این موضوع باید اصلاح شود.  اگر مجلس ابتدا این را درست نکند و به مسائل دیگر اقتصادی بپردازد در واقع اولویت‌ها را رها کرده و دچار روزمرگی شده است.

اما مدیریت مجلس نیز در تصمیمات اقتصادی نقش تاثیرگذاری دارد بنابراین باید تاکید داشت که  در هیات‌رییسه مجلس حداقل در سطح نواب، اقتصاددانان قوی و کارکشته  وجود داشته باشند. ترجیحا کسانی که ساختار مجلس را خوب می‌شناسند باید حضوری فعال در هیات رییسه داشته باشند. در سطح کمیسیون‌ها نیز باید همین‌طور باشد. روسای کمیسیون‌ها باید متخصصان اقتصادی باشند. ضمن اینکه آیین‌نامه داخلی هم باید تغییراتی داشته باشد. حتی ممکن است نیاز به کمیسیون‌های جدید احساس شود یا اینکه لازم باشد در نحوه ارائه طرح‌ها اصلاحاتی صورت بگیرد.  به نظر می‌رسد آیین‌نامه داخلی نیاز به اصلاحات دارد. در منتخبان دیگر هم همین بحث است و همکاران هم معتقدند باید آیین‌نامه اصلاح شود. خود بودجه‌ریزی مشکل فرآیندی دارد. تقریبا سه یا چهار ماه از فرصت مفید  مجلس در رابطه با بودجه هدر می‌رود و اصلاحات اساسی هم در آن صورت نمی‌گیرد و نهایتا بودجه همانی می‌شود که دولت پیشنهاد داده است بنابراین فرآیند این موضوع هم باید اصلاح شود و این نیاز به اصلاح آیین‌نامه داخلی دارد .

متاسفانه تعداد کارشناسان اقتصادی در مجلس یازدهم کم است.  البته در سطح نامزدها افراد شایسته زیاد بودند و در این دوره ورود خوبی از متخصصان در تهران و برخی شهرستان‌ها صورت گرفت اما آنچه رقم خورده حضور حداقلی کارشناسان اقتصادی در مجلس است. متاسفانه در برخی حوزه‌ها هم متخصص اقتصادی نداریم و این موضوع کار ما را مضاعف می‌کند اما امیدواریم با همراه‌سازی نمایندگان دیگر که تخصص اقتصادی ندارند بتوانیم هر چه زودتر این موضوع را جبران کنیم. البته هماهنگی خوبی میان دوستان  اقتصادی در این دوره وجود دارد. تقریبا همفکری و همگرایی میان مسائل مهم اقتصادی هست. از همین ابتدا جلسات پراکنده‌ای با دوستان تشکیل می‌شود،  رایزنی‌هایی هم  شروع شده و به‌طور کلی به نظر می‌آید امسال این همگرایی تخصصی بین نمایندگان بیشتر باشد .

شاید خیلی‌ها بتوانند شایسته ریاست مجلس یازدهم باشند اما مجلس نهاد تخصصی و تشخیص‌محور است یعنی قدرت تشخیص‌دهندگی در هیات‌رییسه مجلس باید خیلی بالا باشد. نباید هیات‌رییسه دچار شتاب‌زدگی و نگاه سیاسی شود چون این موضوع آسیب‌زاست. ما شاهدیم که این رویکرد در دوره‌های قبلی به عملکرد کل مجلس آسیب جدی وارد کرده بنابراین نباید این اتفاق در مجلس یازدهم بیفتد چرا که هیات‌رییسه یک هیات اداری صرف نیست. باید آقایانی که در هیات‌رییسه قرار می‌گیرند تشخیص بالایی داشته باشند و مجال و حوصله شنیدن همه نظرات را داشته باشند. نباید هیات‌رییسه مجلس را در شرایط اضطراری قرار دهند. ما  عدم توجه به نظرات اغلب نمایندگان را در مجلس دهم در همین اواخر دیده‌ایم؛ در مورد بودجه که  اتفاق بدی افتاد و دخل و خرج دولت از صحن خارج شد. این اتفاق بدی بود.

هیات‌رییسه می‌توانست بهتر مدیریت کند.  این سبک تصمیم‌گیری‌ها در واقع نقض غرض است بنابراین نباید مجلس را در شرایط  بحرانی قرار دهند و خلاف نظر جمع را اعمال کنند.  بنابراین با این رویکرد هیات‌رییسه‌، در مجلس بعدی نیاز به هیات‌رییسه‌ای است که ظرفیت  شنیدن تمامی نظرات و اجازه دادن به تبادل و تضارب آرا وجود داشته باشد. در ترکیب هیات‌رییسه باید اقتصاددانان حضور داشته باشند تا بتوانند مسائل اقتصادی را  به خوبی هدایت کنند. متاسفانه  ما مسائل و معضلات اقتصادی‌مان به قدری پیچیده شد که همه کمیسیون‌های مجلس با این مسائل درگیر خواهند شد.

این‌گونه نیست که مسائل اقتصادی صرفا در کمیسیون اقتصادی یا برنامه‌‌و‌بودجه و یا صنایع بسته شود. به عنوان نمونه مسائل نظام مالیاتی ابعاد اجتماعی  و حقوقی  و… دارد، حتی بحث مالیات بر پزشکان کمیسیون بهداشت را درگیر می‌کند. اگر مسائل را این‌طور ببینیم همه کمیسیون‌ها درگیر می‌شوند. پس مهم است که هیات‌رییسه نیز اشراف خوبی بر مسائل اقتصادی کشور داشته باشد تا بتواند تمام کمیسیون‌ها را برای حل معضلات اقتصادی بسیج کند. برای همین هیات‌رییسه نمی‌تواند در فضایی دور از اقتصاد باشد. بهتر است در ترکیب  روسا حداقل دو اقتصاددان حضور داشته باشند.

*منتخب مردم در مجلس یازدهم

print

پاسخی بگذارید