معاون هنری اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی گلستان با تایید درگذشت "رحیم گِرِی" معروف به رحیم خیوه لی از نوازندگان موسیقی ترکمن گفت که تعطیلات آخر هفته باعث اعلام دیرهنگام این خبر شد.
رمضان یازرلو امروز شنبه در گفتگو با خبرنگار ایرنا اظهار داشت: فوت این هنرمند پیشکسوت موسیقی ترکمن ربطی به کرونا ندارد و بر اثر سکته قلبی بوده است.
وی در پاسخ به گلایه شماری از هنرمندان گلستان از کم‌توجهی به آنها و مهجور بودن مرحوم گری در اواخر عمرش گفت: خطر ناشی از کرونا امکان سرکشی از همه هنرمندان را با موانع و محدودیت هایی مواجه کرده است.
وی بیان داشت: از جزییات سرکشی و عیادت مسوولان محلی آق قلا از مرحوم گری اطلاع دقیقی ندارم و باید موضوع را از اداره فرهنگ و ارشاد آن شهرستان پی جویی کنم.
رحیم گری نوازنده دوتار و ساکن روستای خیوه لی از توابع شهرستان آق قلا در استان گلستان پنجشنبه سوم مهر ماه جاری بدلیل عارضه قلبی درگذشت.
گفته می‌شود مراسم تشییع و تدفین هنرمند فقید موسیقی ترکمن عصر همان روز به سبب مخاطرات ناشی از کرونا با محدودیت و بدون حضور مسوولان محلی برگزار شده است.
به گزارش ایرنا و بر اساس متون تاریخی، موسیقی ترکمن قدمت چند هزار ساله دارد و اکثر مردم جمهوری ترکمنستان، بخش زیادی از ساکنان استان گلستان، جماعتی از شمال خراسان و ساکنان بخشی از شمال افغانستان ترکمن هستند و موسیقی ترکمنی به شکلی از موسیقی اطلاق می‌شود که در بین اقوام ترکمن ایران، ترکمنستان و افغانستان رواج دارد.
زبان ترکمنی شاخه‌ای از زبان‌های اورال – آلتایی در گروه جنوب‌غرب یا ترکی اوغوزی است و ادبیات قوم ترکمن در قرن دوازدهم هجری قمری با تلاش شاعرانی نظیر نورمحمد عندلیب ، دولت‌محمد آزادی و بویژه مختومقلی فراغی دارای ویژگی‌های خاص زبان ترکمنی شده و از زبان ادبی ترکی جغتایی متمایز می‌شود.
به گفته یکی از هنرمندان گلستان؛ ساز اصلی در موسیقی ترکمنی تامدیرا یا دوتار است و در دهه اخیر برخی به اجرای نغمات این موسیقی با سازهای الکترونیک هم روی آورده‌اند و در کنار آن از کمانچه نیز در اجرای موسیقی استفاده می‌شود که خیلی‌ها آن را ساز اصیل ترکمنی نمی‌دانند و این ساز از هزار و ۵۰۰ سال قبل از افغانستان وارد این موسیقی شده است.
ابراهیم جرجانی با بیان اینکه موسیقی ترکمن ۱۳ پرده دارد و مقام های موسیقی ترکمنی در چهار دستگاه تشنید، قرق‌لر، مخمّس و نوایی اجرا می‌شود، اظهار داشت: خوانندگان ترکمن را که اغلب نقالان اشعار مختومقلی هستند، «بخشی» می‌نامند و در مرحله بالاتر به آنان خلیفه می‌گویند.
جمعیت ۱.۹ میلیون نفری گلستان مرکب از اقوام، مذاهب و نژادهای مختلف است و دست کم یک سوم از اهالی استان را قوم ترکمن تشکیل می‌دهند.
