در بعد هویتی جهان اسلام و جهتگیری هویت و منافع ملی کشور و نسبت آن با جهان اسلام، اجماعی وجود ندارد.
سرویس مذهبی اقتصادشمال،سیدحمزه صفوی طی سخنانی در نشست “آینده جهان اسلام و تمدن اسلامی” با تأکید بر لزوم توجه به منافع ملی و منافع جهان اسلام، گفت: نخبگان کشورهای اسلامی باید برای جهان اسلام به عنوان یک هویت یکپارچهی چندبُعدی مفهومسازی کنند.
عضو هیأت علمی دانشگاه تهران با بیان اینکه فهم مفاهیم با نامگذاری آنها صورت میگیرد، گفت: جهان اسلام در ادبیات غرب مفهوم جدیدی است و از دهه ۹۰ میلادی به بعد مطرح شده است.
صفوی افزود: این مفهوم در دنیای غرب برای غیریتسازی و تعریف دشمن غرب مورد استفاده قرار گرفته است چراکه در این مفهوم جهان اسلام نماد افراطیگرایی و عقبماندگی به تصویر کشانده میشود.
این استاد مطالعات منطقهای دانشگاه تهران اظهار کرد: در بعد هویتی جهان اسلام و جهتگیری هویت و منافع ملی و عینی کشور و نسبت آن با جهان اسلام، هنوز بین نخبگان حاکم در کشور اجماع وجود ندارد و دقیقاً نمیدانیم در سطوح مختلف منافع ما چیست.
وی با اشاره به چاپ کتابی در سال ۲۰۱۱ میلادی که در آن آمده، عصر روشنگری عصری است که قبل از انقلاب صنعتی به وجود آمد که منجر به حذف مفهوم جهان مسیحیت و ورود مفاهیم جدید به عرصه مفهومی غرب شد، گفت: در مورد مفهومسازی از جهان اسلام در بین پژوهشگران ایرانی و اسلامی کارهای زیادی صورت نگرفته است و جهان اسلام هنوز به عنوان یک محیط هویتی و اسلامی برجسته نشده است که برگزاری همایشها و نشستهایی از این دست در راستای این مفهومسازی است و نخبگان کشورهای اسلامی باید برای جهان اسلام به عنوان یک هویت یکپارچهی چندبُعدی مفهومسازی کنند.
صفوی در تبیین ضرورت این مفهومسازی برای جهان اسلام در میان جامعه و نخبگان کشورهای اسلامی، گفت: تاکنون تعریفی به نام جهان اسلام یا دنیای اسلام وجود نداشته است و اینکه چه آیندهای برای این مفهومسازی رقم بخورد به همت نخبگان کشورهای اسلامی بازمیگردد و تلاش جامعه علمی و دانشگاهی، حوزویان، نخبگان و ملتهای اسلامی، آیندهی این مفهوم را خواهند ساخت.
سیدحمزه صفوی با اشاره به برگزاری همایش آینده جهان اسلام در افق ۱۴۱۴ شمسی، گفت: ما برای اولینبار مفهومی به نام آیندهپژوهی جهان اسلام را نه تنها در ایران بلکه در جهان انجام میدهیم و این کار در قالب همایش آینده جهان اسلام در افق ۱۴۱۴ شمسی که اردیبهشت سال آینده (۱۳۹۸) با مشارکت مؤسسه آیندهپژوهی جهان اسلام و دانشگاه تهران برگزار میشود، محقق خواهد شد.
صفوی افزود: یکی از نقاط عطف این همایش بزرگ بینالمللی این است که پنج دانشگاه بزرگ و معتبر کشور یعنی دانشگاه تهران، دانشگاه امام صادق (ع)، دانشگاه جامع امام حسین (ع)، دانشگاه علامه طباطبایی و دانشگاه عالی دفاع ملی با تمام ظرفیت علمیشان در این رویداد بینالمللی مشارکت خواهند داشت و در قالب برگزاری پنلهای تخصصی به اولویتهای جهان اسلام خواهند پرداخت.
وی با بیان اینکه که مباحث تمدنی همایش پیش رو را دانشگاه امام صادق (ع) پیگیری میکند، تاکید کرد: آینده مطلوب هیچ ملتی رقم نمیخورد مگر اینکه موتور تمدنی آن ملت راه بیفتد و ملتی بدون تمدن اثرگذاری نخواهد داشت.
مدیرعامل مؤسسه آیندهپژوهی جهان اسلام، شناخت وضعیت و تحولات آینده جهان اسلام پس از طی دوره گذار کنونی را برای جمهوری اسلامی ایران امری ضروری و اجتنابناپذیر توصیف کرد و افزود: تحقق آینده مطلوب و سناریوهایی که منافع امت اسلام را تضمین کند و جهان اسلام آینده را به عنوان یک قطب بزرگ قدرت در قرن حاضر تشکیل دهد، نیازمند آیندهپژوهی نظاممند و علمی و بررسیهای دقیق و کارشناسی است.
عضو هیأت علمی دانشگاه تهران، لازمه مواجهه فعالانه با روندها و تحولات آینده جهان اسلام را، داشتن قدرت تحلیل، رهگیری و پیشبینی کلان روندها دانست و تصریح کرد: این همایش بینالمللی با نگاه جمهوری اسلامی ایران، به دنبال شناخت تحولات و روندهای مهم جهان اسلام و سناریوهای مطلوب، ممکن و محتمل آینده است و نتایج آن میتواند دستمایهای جهت تدوین نقشه راه و استراتژی متناسب با انواع سناریوها شود.
صفوی با اشاره به جایگاه جمهوری اسلامی ایران در تحولات مثبت و امنیتآفرین جهان اسلام خاطرنشان کرد: جمهوری اسلامی ایران بهعنوان قدرت منطقهای که بهطور فعالانه در تحولات مثبت و امنیتآفرین منطقه حضور داشته و مدام در حال تأثیرگذاری و تاثیرپذیری از این تحولات است، نیازمند شناخت تحولات حال و آینده و تدوین استراتژی برای آیندههای محتمل و ریلگذاری برای آینده مطلوب است و این همایش فرصتی برای کسب این شناخت است.
سیدحمزه صفوی در پایان با برشماری محورهای این همایش اظهار داشت: آینده سیاست و امنیت در جهان اسلام، آینده اقتصاد در جهان اسلام، آینده تحولات اجتماعی در جهان اسلام، آینده علم و فناوری در جهان اسلام، آینده محیط زیست در جهان اسلام و آینده تمدن، فرهنگ و ارزشها در جهان اسلام، محورهای کلان این همایش است که هرکدام به محورهای خردتر تقسیمبندی میشود.
ایسنا