اشتغال و تولید امروزه بیش از هر بخش دیگری با فعالیت واحدهای صنعتی عجین شده است؛ چرخ واحدهای صنعتی که نچرخد، چرخ اقتصاد کشور نمی چرخد و شاید از همین رو؛ توجه ویژه از سوی دولت یازدهم و دوازدهم به این قشر یکی از اولویت ها بوده است.
با تعطیلی هر واحد صنعتی تعدادی انسان نیز بیکار می شوند که بخش عمده آنها نان آور خانواده هستند ؛ تفاوتی ندارد بیکاری در چه صنفی ایجاد شود که در هر صنفی که باشد آسیب های اجتماعی را بدنبال دارد . بنابر آماری ، ۴۰ درصد از اشتغال در گیلان مربوط به بخش صنعت و تجارت است که همین آمار اهمیت این بخش را بیش از پیش نشان می دهد .
دولت یازدهم نیز پس از استقرار و تلاش برای رفع تحریم ها که منجر به برجام شد، اهتمام خود را برای فعالیت دوباره واحدهای صنعتی نیمه تعطیل و راکد در اولویت کارهای خود قرار داد و در همین راستا ، کارگروه رفع موانع تولید راه اندازی شد و فقط در حدود دو سال اخیر توانسته ۴۵۴ واحد راکد و نیمه تعطیل را وارد مدار تولید کندکه در سال گذشته ۴۱۷ و امسال ۳۷ واحد دوباره فعال شده اند.
البته این کارگروه برای نخستین بار در گیلان پا به عرصه وجود گذاشت و نتایج مثبت آن الگویی برای کشور شد و بدنبال آن کارگروه های دیگری همچون تسهیلات رونق تولید و توسعه صادرات غیر نفتی نیز شکل گرفت.
کارگروه ها که اعضای اصلی آن را نماینده ای از استانداری ، سازمان صنعت ، معدن ، تجارت ، تعاون و شرکت شهرکهای صنعتی تشکیل می دهند ، از زمان تشکیل همچنان فعال هستند و روال آن به این صورت است که در کارگروه تسهیل و رفع موانع تولید که در شهرستان های مختلف استان از چندین سال قبل برگزار می شده و همچنان ادامه دارد ، تعدادی از تولید کنندگان دارای مشکل در جلسه ای حضور یافته و مرتبط با مشکل آنها ، مسئولان مرتبط و مدیران بانک ها نیز حضور دارند و راهکارها ی لازم برای رفع مشکل آنها اراِیه و تصمیمات گرفته شده برای اجرا مصوب می شود.
مدیران می گویند به یمن برگزاری این جلسات؛ مشکلات بسیاری از تولید کنندگان رفع شده و توانسته اند واحدهای تولیدی خود را از خطر تعطیلی نجات دهند و یا به ظرفیت تولید خود بیفزایند و اگر هم تولید آنها برای مدتی متوقف شده دوباره به چرخه تولید بازگردند.
برای اطلاع از چند و چون تاثیر فعالیت این کارگروه بر رفع مشکلات تولید کنندگان و اینکه چقدر این تسهیلات گره گشای کار آنان بوده مصاحبه ای را با چند واحد صنعتی ترتیب دادیم .
در ارتباط با چندین واحد صنعتی متوجه شدم که برخی واحدها تمایل چندانی برای عنوان کردن مساله اخذ تسهیلات و اقدامات دولت برای رفع مشکلات شان ندارند چرا که احساس می کنند ابراز هر کمکی از سوی دولت، فضا و انتظارات عمومی را از آنها بیشتر خواهد کرد.
کاهش زمان ثبت سفارش ها از ۲ هفته به ۲ روز
اما در این میان، مدیران شرکت هایی هستند که هراسی از بیان واقعیات ندارند مهندس اعتصامی یکی از این افراد است . این تولید کننده که مدیریت واحدی را برعهده دارد که تولید پایدار کننده حرارتیpvc بعنوان مواد اولیه ای برای تولیدات دیگر است، گفت: حدود ۱۵ درصد ماده اولیه تولیدات ما وارداتی است اما درحال حاضر برای واردات همین میزان نیز مشکلاتی وجود دارد.
مسعود اعتصامی با تاکید براینکه هیچ کشوری نمی تواند کاملا خودکفا باشد و حتما برای تولیداتش نیاز به مواد اولیه ای در خارج از کشور دارد ، افزود: در این عرصه کشورهایی موفق تر هستند که بتوانند با استفاده از واردات مواد اولیه تولیداتی داشته باشند که به کشورهای دیگر صادر کنند و قابل رقابت با کالاها و محصولات دیگر باشند.
وی با بیان اینکه یک هزار و ۵۰۰ کارخانه در کشور وجود دارد که به ماده اولیه ای که این واحد صنعتی تولید می کند ، برای تولید محصولات شان نیاز دارند ، اظهار داشت: در حال حاضر ۷۰ درصد این محصول برای کارخانه ها وارداتی و ۳۰ درصد تولید داخل کشور است که البته توان و ظرفیت صد در صد و تولید کامل این به عنوان مواد اولیه برای دیگر واحدهای صنعتی ، در کشور وجود دارد .
وی با بیان اینکه مسئولان استان برای رفع مشکلات، اهتمام بسیاری دارند و در این بخش همکاری خوبی با تولید کنندگان می شود، تصریح کرد: اما برخی قوانین دست و پا گیر موجب مشکلاتی برای تولید کنندگان می شوند که این امر از دست مسئولان خارج است .
اعتصامی با اشاره به اینکه ۲ میلیارد و ۷۰۰ میلیون تومان تسهیلات به عنوان سرمایه در گردش دریافت کردیم ، یکی دیگر از اقدامات دولت برای کمک به تولید کنندگان را کاهش زمان ثبت سفارش عنوان و بیان کرد: قبلا ثبت سفارش های ما بیش از ۲ هفته طول می کشید اما اکنون ثبت سفارش طی دو روز انجام می شود.
وی به مشکلات داخلی تولید کنندگان نیز اشاره و تصریح کرد: در حال حاضر برای هر خرید ( ماده اولیه) که هر هفته انجام می دهیم بر اساس قوانین بانکی و بدلیل خرید ارزی باید معادل ۳۵ درصد آن در بانک عامل وثیقه بماند که امیدواریم با پیگیری مدیران سازمان صنعت، معدن و تجارت استان این مبلغ کمتر بشود البته امیدواریم مبلغ ریالی حذف و بجای آن سند دیگری دریافت شود.
این تولید کننده اضافه کرد: اگر وضعیت به همین رویه باشد یعنی در عرض دو ماه به میزان مبلغ وامی که دریافت کردم باید از سرمایه ام در نزد بانک بماند که این امر وضعیت سرمایه در گردش ما را با مشکل مواجه می کند.
اعتصامی گفت: درست است که سوء استفاده هایی توسط برخی افراد ، به نام تولید کننده هم شده است اما نباید تمامی سرمایه گذاران و تولید کنندگان را با یک دید نگریست و انتظار داریم که بانک اعتماد بیشتری به تولید کنندگان داشته باشد.
مدیرعامل شرکت فومن پرتو شهاب تولید کننده مواد شوینده و ضدعفونی کننده در این خصوص گفت: این واحد صنعتی از سال ۹۸ فعالیت خود را با تولید مواد شوینده شروع کرده اما با پیدا شدن سرو کله کرونا فقط برای تامین نیاز مردم در زمانی که مردم برای یافتن مواد ضدعفونی کننده شهر را زیر پا می گذاشتند ، تولید مابقی محصولاتش را متوقف کرده و تنها مواد ضدعفونی کننده تولید می کرده است.
اردشیر حسن نژاد اظهار داشت : برای توسعه این واحد صنعتی برای دریافت یک میلیارد تومان تسهیلات به بانک معرفی شده و در حال انجام کارهای لازم برای گرفتن آن است.
وی که تمایلی برای درج نامش در گزارش نداشت، افزود: در حال حاضر ۴۵ نفر به صورت مستقیم در این واحد صنعتی مشغول به کارند که با اجرای طرح توسعه آن که از سال ۱۴۰۰ ساخت آغاز و شش ماه زمان می برد ، فرصت شغلی برای ۴۰ نفر دیگر نیز فراهم می شود.
وی گفت: مشکلات واحدهای تولیدی و صنعتی به طور معمول برای همه واحدها کلی است و در حال حاضر برای تهیه مواد اولیه نیز همچون واحدهای دیگر با مشکلاتی روبرو هستیم .
بعد از لحظه ای ادامه داد: خواستم حضوری به این مکان بیایید تا از نزدیک وضعیت این شهر صنعتی و راه دسترسی آن را ببینید ، با خود اندیشیدم گویا مسئولان به درد این وحد صنعتی توجه خوبی کرده اند که دعوت و فرصت حضور خبرنگار به مبحث های جانبی تر همچون وضعیت شهر صنعتی اختصاص داده شد.
واحد صنعتی را ترک کردم و تلاش کردم تا با شرکت تولیدی دیگری برای یافتن واقعیت هایی درباره عملکرد دولت ارتباط بگیرم .
بازگشت ۴۱۷ واحد راکد و تعطیل به چرخه تولید در سال گذشته
رئیس سازمان صنعت، معدن و تجارت گیلان در همین ارتباط به خبرنگار ایرنا گفت: باید سرمایه در گردش برای تامین مواد اولیه به واحدهای دارای نیاز مبرم برای خروج از بحران و ادامه تولید فراهم شود تا با پشتیبانی همه مدیران اجرایی دست اندرکار، آنها را در جهت جهش تولید پایدار و چرخه تولید پویاتر از گذشته حمایت نماییم.
فرهاد دلق پوش یادآور شد: سال ۹۶، یک هزار میلیارد تومان تسهیلات رونق تولید برای گیلان در نظر گرفته شد و ۹۰۰ میلیارد تومان برای ۲ هزار و ۳۴۲ مورد پرداخت شد.
وی یادآور شد: همچنین سال ۹۷، حدود یک هزار و ۶۰۰ میلیارد تومان سهمیه گیلان از تسهیلات رونق تولید در نظر گرفته شد اما ۸۵۰ میلیارد تومان معادل ۷۰ درصد تحقق یافت.
وی این میزان تسهیلات پیش بینی شده برای گیلان در سال مالی ۹۸ (از شهریور سال گذشته تا کنون) را یک هزار و ۱۰۰ میلیارد تومان عنوان و بیان کرد: این درحالیست که یک هزار و ۶۰۰ میلیارد تومان یعنی با ۱۴۵ درصد تحقق به یک هزار و ۷۰۳ مورد طرح پرداخت شد.
وی اظهار داشت: با پرداخت این تسهیلات و اقدامات دیگر انجام شده ۴۱۷ واحد راکد و تعطیل در سال گذشته به چرخه تولید بازگشتند.
رییس سازمان صنعت، معدن و تجارت گیلان با تاکید بر ضرورت بهره‌گیری از تمامی ظرفیت‌های موجود واحدهای تولیدی به ویژه در شهرکهای صنعتی استان و دستیابی به ظرفیت اسمی تعیین شده گفت: با استفاده از ظرفیت‌های موجود درون واحدها می‌توان میزان بهره‌وری بخش خصوصی را با اعطای تسهیلات مورد نیاز و سرمایه در گردش افزایش داد.
دلق پوش، اظهار داشت: تکلیف بزرگی بر عهده فعالان عرصه صنعت و معدن در جهت تحقق اهداف سال جهش تولید قرار داده شده و گیلان به همت فعالان اقتصادی توانسته است در شرایط مختلف اقدامات مطلوبی را انجام دهد.
وی با بیان اینکه سه محور نهضت ساخت داخل، اتمام طرح های نیمه تمام و فعال سازی واحدهای راکد و استفاده از واحدهای بلا استفاده راهبردهای وزارت صنعت، معدن و تجارت هستند، اظهار داشت: امسال حدود ۳۰ میلیون دلار برای جایگزینی واردات در گیلان پیش بینی شده که بخشی از این جایگزینی برای احیای واحدهای راکد و نیمه تمام لحاظ شده است.
دلق پوش اظهار داشت: برای طرح های نیمه تمام باید ۶۰ طرح امسال در استان بهره برداری و وارد مدار تولید شود که با راه اندازی آن ها یک هزار اشتغال جدید وارد مدار تولید می شوند.
رئیس سازمان صنعت، معدن و تجارت گیلان ادامه داد: حدود ۳۰۰ واحد راکد و نیمه فعال نیز در بخش صنعت شناسایی شده اند که فعالسازی دست کم ۴۵ واحد برای سالجاری برنامه ریزی شده است.
وی با بیان اینکه در حال حاضر سهم اشتغال پایدار صنعتی استان نسبت به کشور بیش از ۷.۳ می باشد، افزود: گیلان با وجود قریب به سه هزار واحد صنعتی توانسته است برای ۸۷ هزار و ۴۵۴ نفر به صورت مستقیم در بخش صنعت اشتغال ایجاد نماید و از منظر اشتغال صنعتی رتبه ۱۲ کشور را داریم و از نظر تعداد واحد صنعتی رتبه نهم را به خود اختصاص داده ایم.
وی با اشاره به اینکه رشد دو برابری سرمایه گذاری صنعتی در استان و افزایش بیش از دو برابری صادرات در سال گذشته را علیرغم وجود مشکلات متعدد تحریمی داشته ایم، تصریح کرد: استان گیلان با وجود شرایط و پتانسیل های ویژه به لحاظ زیرساختهای ریلی، جاده ای، دریایی و هوایی و همچنین دسترسی به بازار ۴۰۰ میلیون نفری حاشیه خزر؛ می تواند پیشانی تحرک اقتصادی کشور باشد.
وی خاطر نشان کرد: همواره در صدد رفع مشکلات واحدهای صنعتی در قالب تشکیل کارگروه رفع موانع تولید، رونق تولید، گفتگوی بخش خصوصی با دولت و کارگروه توسعه صادرات غیرنفتی و کارگروه اقتصاد مقاومتی با همراهی استاندار و همراهی مدیران عضو کارگروه ها در حوزه تولید و تجارت بوده ایم.
فعالیت مجدد ۳۷ واحدصنعتی راکد طی ۹ ماه گذشته در گیلان
معاون امور صنایع و معادن گیلان نیز از بازگشت ۳۷ واحد صنعتی راکد به چرخه تولید طی ۹ ماه امسال خبر داد و گفت: طی ۹ ماه گذشته ؛ از این تعداد واحد راه اندازی شده ؛ ۳۲ واحد داخل شهرک و ۵ واحد خارج از شهرک های صنعتی استان بوده است.
منوچهر صدفی افزود: از سال ۹۵ تاکنون که تامین مالی واحدهای تولیدی از طریق سامانه بهین یاب صورت می گیرد در مجموع مبلغ بیش از ۴ هزار میلیارد تومان در قالب تسهیلات در قالب کارگروه تسهیل و رفع موانع تولید و در قالب سرمایه در گردش، سرمایه ثابت و بازسازی نوسازی پرداخت شده است
وی با بیان اینکه البته پرداخت مستقیم شبکه بانکی به واحدها در سال جاری هنوز در سامانه اعمال نشده است، عمده مشکلات ثبت شده واحدها را کمبود نقدینگی و سرمایه در گردش، بدهی انباشته و معوق به شبکه بانکی ، مشکل تامین مواد اولیه، فرسودگی و راندمان پایین ماشین آلات ، سوء مدیریت بویژه در بنگاههای اقتصادی کوچک و متوسط عنوان کرد.
صدفی واحدهای احیا شده را در زمینه های مختلف همچون صنایع نساجی و پوشاک، کاشی، شوینده و مواد ضدعفونی کننده، لوازم التحریر، قطعه سازی ذکر و بیان کرد: بر اساس سیاست های راهبردی وزارت صنعت، معدن و تجارت با هدفگذاری مشخص سالانه بر روی واحدهای شناسایی شده غیرفعال و یا تحت تملک شبکه بانکی که قابلیت احیای مجدد و بازگشت به چرخه تولید را دارا می باشند ، پیگیری های مستمر مشکلات آنها از طریق طرح در کارگروه رفع موانع تولید استان انجام شده که در همین راستا راه اندازی ۴۵ واحد راکد در سالجاری هدف گذاری شده است که از این تعداد ۳۶ واحد در داخل شهرک های صنعتی و ۹ واحد خارج از شهرکها هستند.
آمادگی پرداخت سه هزار میلیارد تومان به واحدهای تولیدی گیلان
در همین ارتباط استاندار گیلان از اعلام آمادگی سه بانک برای پرداخت یک هزار میلیارد تومان تسهیلات به هر یک از واحدهای تولیدی، اقتصادی و خدماتی استان خبر داد و گفت: بر این اساس هیچ واحدی در استان نخواهد بود که درخواست دریافت تسهیلات برای توسعه تولید، خدمات و اشتغال داشته باشد و در این زمینه، با محدودیت مواجه شود.
ارسلان زارع در جلسه کارگروه تسهیل و رفع موانع تولید استان با بیان اینکه این کارگروه به لحاظ بهره مندی از اختیارات، در تحقق شعار جهش تولید جایگاه اثرگذاری دارد، بر لزوم استفاده از حداکثر ظرفیت آن تأکید و بیان کرد: برای تحقق این هدف؛ باید همه دستگاه های اجرایی، بانک‌ها، واحدهای تولیدی و صنعتی؛ هماهنگی، انسجام و همکاری شایسته ای داشته باشند.
وی ادامه داد: لازم است از ظرفیت های کارگروه نه فقط در استان بلکه در شهرستان ها نیز استفاده شده و فرمانداران با همکاری همه مدیران ذیربط استانی و شهرستانی، مشکلات را برطرف کنند و درخواست همه واحدها حتی آنهایی که در یک روستا واقع هستند و در مقیاس کوچک نیز فعالیت می کنند، مورد رسیدگی قرار گیرد.
استاندار گیلان با اشاره به رتبه پنجم گیلان به لحاظ پرداخت تسهیلات رونق تولید در سامانه بهین یاب با بیش از ۳۷۷ میلیارد تومان از ابتدای سالجاری تا زمان حاضر، یادآور شد: سال گذشته همه سهمیه مشخص شده گیلان و حتی افزون تر ، جذب و پرداخت شد و انتظار دارم امسال هم این مهم محقق شود.
وی به مدیران بانک ها تأکید کرد که بدنه کارشناسی را فعال‌تر کرده و با کارآفرینان، کارخانه‌داران و مدیران واحدهای صنعتی و تولیدی، تعاملی مثبت و مناسب داشته باشند.
استاندار گیلان افزود: با توجه به امضای تفاهم نامه جهش تولید در بانک ها، انتظار داریم پرداخت تسهیلات یارانه دار موضوع این تفاهم نامه در اولویت قرار گیرد.
وی تقویت زیرساختهای شهرک های صنعتی و رسیدگی میدانی به مشکلات واحدهای مستقر در این شهرک ها از طریق فعالیت بیشتر کلینیک عارضه‌یابی واحدهای صنعتی را نیز موضوعی با اهمیت خواند.
تحریم و مشکلات ناشی از آن شرایط دشواری را بوجود آورده که حفظ واحدهای صنعتی موجود خود در این شرایط و هموار کردن مسیر برای ادامه حیات آنها بسیار مشکل است تا برسد به اینکه واحدهایی که تعطیل و راکد هستند، دوباره به چرخه تولید باز گردند اما دولت تمام توان خود را به کار گرفته تا علاوه بر حفظ واحدهای صنعتی موجود ، با حمایت از واحدهای تولیدی راکد و نیمه تعطیل شرایط را برای فعالیت دوباره آنها فراهم کند.
حدود ۲ هزار و ۹۵۰ واحد صنعتی در گیلان فعال هستند.
