علیرغم اینکه اکنون ما در یک جنگ تمامعیار اقتصادی با دشمن قرار داریم- و این جنگ به هیچ عنوان به دو سه سال اخیر نیز خلاصه نمیشود و سابقهای ۴۰ ساله دارد- متأسفانه دولت روحانی، آرایش شرایط بزم به خود دارد.
سرویس سیاسی-حجتالاسلام حسن روحانی رئیسجمهور پس از بازدید از نمایشگاه تازهترین تولیدات و دستاوردها، فناوریهای نو و پژوهشهای جدید در حوزه پتروشیمی که به مناسبت روز صنعت پتروشیمی برپا شد، با اشاره به انتقاد مردم از عدم تحقق وعدههای انتخاباتی خود گفت: بعضیها به دولت دوازدهم میگویند قولهایی که اول دولت دادید چرا عین آنها را انجام ندادید؟ خب ما در شرایط صلح، آن قولها را دادیم بعد وارد جنگ شدیم؛ ما در حال حاضر وارد یک جنگ شدیم؛ جنگ را ما انتخاب نکردیم و ما شروع نکردیم و حتی بهانه هم به آنها ندادیم، آنها آغاز و شروع کردند به جنگی که قامت استوار این ملت را بشکنند. روحانی افزود: این حرف، منطقی نیست که برخیها که با دولت خرده فرمایش دارند بگویند در سال ۹۵ در فروردین ۹۶ اینها را گفتید و فروردین ۹۸ لحن فرق کرده است.
رئیسجمهور با تأکید بر اینکه آن شرایط صلح بود الان شرایط جنگ است، بیان داشت: شرایط جنگ، شرایط خودش را دارد؛ در همه دنیا شرایط جنگ شرایط ویژه خودش را دارد.
آقای روحانی تأکید کرده است که در ابتدای دولت که وعدهها مطرح شد، شرایط صلح حاکم بود و اکنون شرایط جنگی است. این اظهارنظر تأملبرانگیز رئیسجمهور از چند جنبه قابل بررسی است.
سؤالی که در افکار عمومی ایجاد میشود این است که آیا رفتار دولت روحانی، رفتاری متناسب با شرایط جنگی است؟! آیا اظهارات و اقدامات آقای روحانی در سالهای اخیر، رفتار رئیسجمهور کشوری است که در حال جنگ است؟!
بزک برجام
یکی از مهمترین وعدههای دولت روحانی این بود که «هم چرخ سانتریفیوژها خواهد چرخید و هم چرخ کارخانهها». بر همین اساس مذاکرات هستهای ایران با ۱+۵ با رویکرد مدنظر دولت کلید خورد. دیدارهای متعدد دوجانبه وزرای خارجه ایران و آمریکا و گفتوگوی تلفنی روسای جمهور ایران و آمریکا تنها بخشی از مذاکرات با سیستم مدنظر دولت روحانی بود.
در نهایت پس از پایان مذاکرات هستهای، برجام امضا و اجرا شد. منتقدان دولت با دلایل فنی و کارشناسی تأکید کردند که در متن برجام بدیهیترین و ضروریترین شرایط تنظیم توافقنامههای بینالمللی لحاظ نشده است. اما دولت بهجای پذیرش این تحلیلهای دقیق و دلسوزانه، به منتقدان توهین کرده و آنها را به جهنم حواله داد!
اندیشکدههای غربی بارها به هدف اصلی آمریکا و شرکای واشنگتن در مسئله برجام اذعان کردهاند. در شرایطی که از یکسو تحریمها به سقف خود رسیده و نتیجه مدنظر دولت آمریکا محقق نشده بود و از سوی دیگر گزینه نظامی نیز به هیچ عنوان روی میز سران کاخ سفید نبود، تنها گزینه موجود برای آمریکا، مذاکره با ایران بود.
یعنی در حقیقت این آمریکا بود که به مذاکره با ایران نیاز داشت. در همین رابطه باراک اوباما، رئیسجمهور سابق آمریکا گفته بود: «اگر برجام نبود، تحریمها فرو میپاشید».
برجام و جنگ
خوی سلطهگری و غارتگری دولت آمریکا هیچگاه مذاکره با رویکرد «برد- برد» را نمیپذیرد. بر همین اساس، مذاکره در حقیقت ابزاری برای رسیدن به آن نتیجهای بود که تحریمها و خیال خام جنگ نتوانسته بود به آن برسد. هدف اصلی برجام، نه لغو تحریمها و گشایش اقتصادی برای مردم، بلکه از کارانداختن مولفههای قدرت ایران بود.
بر همین اساس بود که ریچارد هاویت (تهیهکننده سند راهبردی اتحادیه اروپا درباره روابط ایران) – بهمن ۹۵- گفته بود: «توافق هستهای (برجام) یک نقطه عطف بود، هر چند که همه مشکلات ما با ایران درباره اسرائیل، دموکراسی و حقوقبشر حل نشده است…نیروهایی در داخل ایران، در حال اعمال فشار بر حاکمیت هستند».
تعطیلی قدرت موشکی ایران، فشل کردن توان هستهای و دیگر توانمندیهای استراتژیک ایران، از کار انداختن قدرت منطقهای ایران و در نهایت به رسمیت شناختن رژیم غاصب و کودککش اسرائیل، همگی در یک پازل قرار دارد و توافق هستهای، نقطه آغاز این پروژه تحت عنوان «نرمالسازی ایران» بود. پروژهای که هدف آن چیزی نبود جز تبدیل کردن ایران به کشوری توسری خور و لقمهای راحتالحلقوم برای آمریکا و شرکای واشنگتن.
برجام امضا و اجرا شد. دولتمردان بارها تأکید کردند که هدف اصلی توافق هستهای، لغو یکباره تحریمها و گشایش اقتصادی است. ماهها و سالها گذشت، برجام نه تنها تحریمها را لغو نکرد بلکه زیرساخت آن را نیز گستردهتر کرد. در این مدت هم ارزش پول ملی کاهش یافت و هم سفره مردم کوچک شد.
دولتمردان بهجای عذرخواهی و جبران خسارتها و تغییر ریل گذاری، در رویکردی تأملبرانگیر با توهین به شعور مردم مدعی شدند که «هدف از برجام اصلا اقتصادی نبود»!
پس از این فرافکنی، دولتمردان و رسانههای زنجیرهای به دستاوردسازی برای برجام پرداختند. یکی از دستاوردسازیهای دروغین این بود که «برجام سایه جنگ را از کشور دور کرد»! این در حالی بود که آنچه سایه جنگ را از کشور دور کرد، اقتدار جمهوری اسلامی ایران و ایثارگری مدافعان و حافظان امنیت و از خودگذشتگی محور مقاومت بود.
همانطور که پیش از این نیز اشاره شد، آمریکا بهدلیل درماندگی در حمله نظامی و بینتیجه ماندن اعمال تحریم، با گزینه مذاکره در پی رسیدن به هدف اصلی خود بود. بر همین اساس بود که وندی شرمن از اعضای تیم مذاکرهکننده آمریکا در مذاکرات هستهای- مرداد ۹۷- در مقالهای در فارن افرز نوشت: «حملات هوایی نهایتاً میتوانست اندکی باعث تأخیر در برنامه هستهای ایران شود نه اینکه باعث پایان پروژه هستهای ایران شود. حتی اصلیترین هواداران حمله نظامی هم فرض میکردند چنین اقدامی باعث تأخیر ۳ تا ۵ ساله در برنامه ایران شود…چندین سال از وضع تحریمهای شدید علیه تهران میگذشت؛ اما با وجود همه این تحریمها، ایران تعداد سانتریفیوژهای خود را به ۱۹ هزار رسانده بود. تحریمها ممکن است به اقتصاد ایران آسیب رسانده باشد، اما آنچنان تأثیری در برنامه هستهای این کشور نداشت…برجام یک الگو برای کنار هم قرار دادن تهدید تحریم و استمرار منزوی کردن با مذاکره پیگیرانه بود… تعدادی از مواد برجام بعد ۱۰، ۱۵، ۲۰ و ۲۵ سال منقضی میشدند… حقیقت این است که از نظر آمریکا، این توافق به خوبی جواب داده بود».
شرمن در این مقاله تأکید کرد:«کاری که برجام با برنامه هستهای ایران کرد، جنگ هم نمیتوانست انجام دهد».
از باک هواپیمای ظریف تا گونیهای انتقال پول
اکنون دولت چند ماهی است که وارد هفتمین سال فعالیت خود شده است. از سوی دیگر بیش از چهارسال از امضای برجام سپری شده است. به اذعان دولتمردان، برجام هیچ دستاوردی برای مردم کشورمان نداشت.
برای نمونه روحانی- اردیبهشت ۹۷- در اعترافی دیرهنگام گفت: «نمیخواهم به صراحت نکاتی را بگویم، ممکن است برای بعضیها خوشایند نباشد. من از سیستم ارز در چهار سال گذشته ناراضی بودم از سیستم فعلی هم خیلی خشنود نیستم. ما باید به سیستم سوم برسیم. چهار سال گذشته میرفتیم با گرفتاری فراوان اسکناس تهیه میکردیم در هواپیما میگذاشتیم، بیمه میکردیم در فرودگاه با ماشین مسلح ارز را در بانک مرکزی میآوردیم صبح چند گونی دلار را به صرافیها میدادیم، صرافیها هم خداوند عاقبت همه ما را به خیر کند. چطور تقسیم میکردند و به کی میدادند؛ جنسهایی هست در میوهفروشی وقتی پرتقال میآید میوههای خوب را زیر میگذارد و میگوید قبلاًً فروختم، پرتقال خوب زیر میماند برای از ما بهتران»!
همچنین در اسفند ۹۶، آلمان در اقدامی توهینآمیز از سوخترسانی به هواپیمای ظریف در فرودگاه مونیخ خودداری کرد. فعالین فضای مجازی در آن مقطع تأکید کردند که «برجام، چرخ هواپیمای ظریف را هم نچرخاند چه رسد به چرخ اقتصاد کشور».
محمدجواد ظریف، وزیر امور خارجه- اسفند ۹۷- در مصاحبه با روزنامه سوییسی «بازلرتسایتونگ» صراحتاً اعلام کرد که فروش نفت ایران در مقایسه با قبل از توافق هستهای، کمتر شده است. وی همچنین در اظهارنظری دیگر تأکید کرد که در پسابرجام حتی نتوانستیم یک حساب بانکی در انگلیس باز کنیم.
عباس عراقچی، معاون سیاسی وزیر امور خارجه- آذر ۹۷- در سومین سمینار همکاریهای هستهای ایران و اتحادیه اروپا گفت: «مزایای برجام نزدیک به صفر شده است». وی در چندی پیش نیز صراحتا اعلام کرد که در پسابرجام تحریمها افزایش یافت و یکی از درسهای برجام این بود که مقاومت بهتر از رویکرد سیاست خارجی دولت روحانی جواب میدهد.
دولت روحانی و شرایط جنگی!
همانطور که پیش از این نیز ذکر شد، سؤالی که پس از اظهارنظر اخیر آقای روحانی در ذهن ایجاد میشود این است که، آیا رفتار دولت روحانی، رفتاری متناسب با شرایط جنگی است؟! آیا اظهارات و اقدامات آقای روحانی در سالهای اخیر، رفتار رئیسجمهور کشوری است که در حال جنگ است؟!
متأسفانه پاسخ منفی است. تصمیم اشتباه دلار ۴۲۰۰ تومانی و بر باد دادن ۱۸ میلیارد دلار از سرمایه کشور. تصمیم اشتباه دولت در حذف کارت سوخت و ضرر ۱۵۰ هزار میلیارد تومانی آن. افزایش قیمت دلار از حدود ۳ هزارتومان در پیش از برجام به حدود ۱۹ هزارتومان در پسابرجام، افزایش سرسامآور قیمت مسکن، اجارهبهای مسکن، خودرو، لوازم خانگی، گوشت قرمز و… تنها بخشی از نتایج تأسف برانگیز عملکرد دولت روحانی در سالهای اخیر است.
علیرغم اینکه اکنون ما در یک جنگ تمامعیار اقتصادی با دشمن قرار داریم- و این جنگ به هیچ عنوان به دو سه سال اخیر نیز خلاصه نمیشود و سابقهای ۴۰ ساله دارد- متأسفانه دولت روحانی، آرایش شرایط بزم به خود دارد.
اینکه همچنان دلخوش به وعدههای اروپایی باشیم و برای تصویب لوایح خسارت بار FATF فضاسازی کنیم، نشاندهنده آن است که دولت به هیچ عنوان آرایش جنگ اقتصادی به خود نگرفته است.
درآمد صنعت پتروشیمی
روحانی در مراسم روز ملی صنعت پتروشیمی گفت: درآمد کنونی صنعت پتروشیمی ما حدود ۱۷ میلیارد دلار است که تا سال ۱۴۰۰ به ۲۵ میلیارد دلار و در پایان گام سوم، به ۳۷ میلیارد دلار خواهد رسید.
وی با بیان اینکه صنعت پتروشیمی در خط مقدم است، گفت: وقتی صنعتی در خط مقدم است و بار مسئولیت سنگین کشور را بر دوش دارد، وظیفه همه ما حمایت است، مردم، افکار عمومی و همه از جمله دستگاه اجرایی،
قوه قضائیه و مجلس باید از کسانی که این افتخار بزرگ را نصیب کشور کردند، حمایت کنیم.
رئیسجمهور با اشاره به آمارهای ارائه شده در نشست با مدیران هلدینگهای پتروشیمی در رابطه با موفقیت این صنعت تأکید کرد: وقتی مردم این آمارها را بشنوند و ببینند که این صنعت در مقابل بدخواهان نظام و کشور ایستادگی کرده است، خوشحال میشوند. این موفقیتها خبرهای خوب و خوشی برای ملت است. ایستادگی، قهرمانی، پیشرفت و خودکفایی مردم را خوشحال میکند.
کیهان