جبهه پایداری زیر پرچم اصولگرایی نمینشیند. این تشکل سیاسی شناخته شده ترین جریانی است که دنبال جدا کردن خرج خود در انتخابات ۱۴۰۰ از جریان اصولگرا است. از این رو کماکان انتظار معرفی یک کاندیدای حزبی از سوی این جریان سیاسی وجود دارد.
به گزارش خبرگزاری خبرآنلاین، جبهه پایداری هم مسیر مشابهیی را طی کرده است. اعضای این تشکل سیاسی در مجلس نهم مسیر خود را از دیگر طیف های اصولگرایی جدا کردند و گاه با طرح ادعاها و حتی ناسزاهای سیاسی مثل ساکت فتنه تلاش کردند رویارویی خود با اصولگرایی را نشان دهند.
بوی پیروزی و یاد کشف اصلح
پایداریها از ابتدا، بنا به نظر پدر معنویشان آیتالله مصباح یزدی در پیدا کردن اصلح کمتر حاضر شدهاند با جریان اصولگرا یک کاسه شوند. در معدود موقعیتهای انتخاباتی که جبهه پایداری و جریان اصولگرا هم خرج بودند نیز این جبهه پایداری بود که تلاش کرد برای وحدت شرط و شروط بگذارد و سهم خود را از بازی انتخاباتی بگیرد. در انتخابات مجلس ۹۴ که اصولگرایان با جبهه پایداری به توافق رسید پایداریچیها و هم طیفهایشان سهم اعظمی از لیست جریان اصولگرا را به دست آوردند و در عین حال گروههای اصولگرای میانه مانند طیف علی لاریجانی از این وحدت حذف شدند.
در انتخابات ریاست جمهوری سال ۹۶ هم وجود رقیب مشترکی به نام حسن روحانی آنها را همسو قرار داد اما میدان دار اصلی باز هم پایداریچیها بودند. نام ابراهیم رئیسی به عنوان کاندیدای جریان اصولگرا برای نخستین بار از سوی اعضای جبهه پایداری مطرح شد و در کل جریان اصولگرا جا افتاد.
جبهه پایداری هرجا خطر رقیب اصلاح طلب را دور دیده است، وحدت را کنار گذاشته و سراغ کشف اصلح رفه است. در انتخابات مجلس ۹۸ و در شرایطی که حضور اصلاح طلبان در رقابت آنقدر ناچیز بود که میشد تقریبا آنها را نادیده گرفت، جامعه روحانیت به عنوان پرسابقهترین نهاد اصولگرا و شیوخ جناح راست، از تصمیمگیریها کنار گذاشته شده بود و عمدتا نواصولگرایان زیر پرچم شوری ائتلاف میداندار انتخابات بودند. در همین ائتلاف هم کنار آمدن نواصولگرایان با جبهه پایداری آسان نبود و این جبهه پایداری بود که از لیستهای انتخاباتی سهم بالا گرفت. اکنون با نزدیک شدن به انتخابات ریاست جمهوری ۱۴۰۰، در شرایطی که هردو جریان خیال آسودهای از بابت رقیب اصلاحطلب دارند جبهه پایداری انشعاب با هدف کشف اصلح را ترجیح میدهد.
رد دعوت شیوخ اصولگرا از سوی شاگردان مصباح
برای انتخابات ۱۴۰۰، جامعه روحانیت مبارز پیش قدم شده تا وحدت را در اردوگاه اصولگرایان حکمفرما کند. شیوخ اصولگرا چند ماه است که با تجدید قوایی که در ساختار خود داشته اند جلسات انتخاباتی خود را برگزار میکنند و همین موضوع تصور نامزدی یک کاندیدای روحانی از سوی جناح راست در انتخابات آینده را به وجود آورده است. آنها در جلسات منظم خود از همه تشکل های جناح راست نیز از جمله پایداریچیها و جریان جدید موسوم به نواصولگرا نیز دعوت کرده است، اما جبهه پایداری تا کنون در این جلسات شرکت نکرده است.
غلامرضا مصباحیمقدم، سخنگوی جامعه روحانیت مبارز در این باره توضیح داده است: «خوشبختانه یک جمع گستردهای این دعوت را پذیرفتهاند و بیش از ۴۰ حزب در این مجموعه قرار دارند، تقریبا میتوان گفت که به استثنای پایداری، همه احزاب حضور پیدا کرده اند البته از پایداری دعوت شده و مذاکراتی نیز با آنها صورت گرفته و آنها نیز تاکنون نفی، نکرده اند. علاوه بر اینها، شخصیت های تاثیرگذار در این جریان هم دعوت شدند که اکثرا استقبال کرده اند.»
ابوالقاسم رئوفیان، نایب رئیس اول جبهه پیشرفت، رفاه و عدالت در خصوص روند فعالیتها و تلاشهایی که به منظور وحدت در جریان اصولگرایی در جریان است و شانس موفقیت این فعالیتها، گفته: «پیشبینی نمیشود که اصولگرایان بتوانند به وحدت برسند و با همان سازوکارهای گذشته اما با ظاهر و شاید اسم جدید در عرصه رقابتها حاضر خواهد شد. به عبارت دیگر به معنای واقعی کلمه ارادهای برای وحدت میان تمام قطبهای اصولگرایان وجود ندارد، این مساله در انتخابات مجلس شورای اسلامی هم تکرار شد و علیرغم همه تلاشهایی که صورت گرفت که فهرست پایانی یکبار منتشر شد و بعد از آن فهرستی در کار نباشد اما بعد از یکبار انتشار، فهرست نهایی دیگری با چند تغییر منتشر شد و تعدادی افراد عوض شدند.»
او ادامه داده است: «این نشان دهنده روحیه سهمخواهی و خودشیفتگی در میان برخی افراد و گروهها است که میخواهند تحت پوشش رسیدن به انسجام و وحدت، فضا را مهندسی کنند اما در نهایت نتیجه به گونه دیگری رقم میخورد. اکنون هم همینطور است، به هیچ عنوان نیروهای رادیکال و تندروی این جبهه که امروز به پایداریها معروف هستند اجازه نخواهند داد که این اتفاق رخ دهد و من هم به عنوان یک فعال سیاسی ترجیح میدهم وارد این بازی و سناریوهای از پیش تعیین شده نشوم.»
تیر خلاص برای وحدت پایداری و اصولگرایان سنتی
مهرماه مجید متقیفر، سخنگوی جبهه پایداری با خبر دادن از تشکیل ستاد انتخابات این حزب گفت: «کمتر از یک سال دیگر به انتخابات ریاست جمهوری مانده است و به همین منظور جبهه پایداری انقلاب اسلامی برای انتخاب فرد اصلح و انقلابی، کمیته انتخابات خود را تشکیل داده است.»
متقی فر همچنین تلویحا شرکت نکردن در جلسات جامعه روحانیت مبارز را تایید کرد. او در ارتباط با جلسات این جبهه با برخی از نامزدهای احتمالی انتخابات ریاست جمهوری گفت: جبهه پایداری هنوز به صورت رسمی در رابطه با انتخابات ریاست جمهوری با کسی جلسه برگزار نکرده و صحبتهای مطرح شده درباره نامزدهای مورد حمایت جبهه پایداری صرفا گمانه زنی بوده و مرجعیتی ندارند.
اما قطعی شدن جدایی مسیر جبهه پایداری از طیف اصولگرایان سنتی وقتی جدیتر و بهتر بگوییم علنیتر شد که آخرین انتخابات درون جبهه ای پایداری ها، باعث شد خیلیها انگشت به دهان بمانند. آنها در آخرین تصمیمشان «مرتضی آقاتهرانی» دبیرکل یک دهه جبهه پایداری را کنار گذاشتند و «صادق محصولی» مرد پشت پرده را به عنوان دبیرکل انتخاب کردند. درواقع پایداریها آقاتهرانی را که در دو انتخابات گذشته علی رغم سفارشها برای انتخاب اصلح انعطاف از خود نشان داد و پای میز مذاکره با اصولگرایان نشست را کنار گذاشتند و صادق محصولی که حتی برخی از اهالی جریان راست آن را به عنوان پدرخوانده پایداری و کسی که برای رسیدن به وحدت مانعتراشی زیادی کرده بود را در راس این حزب قرار دادند و با این اتفاق یک واقعیت بیشتر نمود پیدا نمیکند و آن پایان احتمالات برای ائتلاف اصولگرایان با جبهه پایداری است.
به این ترتیب پیشبینی آنکه اعضای جبهه پایداری دنبال پیروی از استراتژی اصولی خود یعنی تبعیت از فرمان استاد خود آیت الله مصباح یزدی و کشف اصلح هستند سخت نیست؛ آنها در این زمینه با هیچ گروهی حتی روحانیت سنتی هم کنار نمیآیند. به این ترتیب اسامی زیادی به عنوان نامزدهای احتمالی پایداری در انتخابات ۱۴۰۰ مطرح شده است. ابراهیم رئیسی، مهرداد بذرپاش، علیرضا زاکانی، عزت الله ضرغامی و سعید جلیلی افرادی هستند که نامشان مطرح شده است.
در این میان ابراهیم رئیسی شهرت و احتمال پیروزی بیشتری نسبت به دیگر گزینهها دارد اما او که تنها گزینه نسبتا موفق پایداریها در انتخاباتها در طول حیات جبهه پایداری بوده رسما اعلام کرده که در ۱۴۰۰ وارد میدان انتخابات نخواهد شد. در این میان جایگزین رئیسی، به شرایط و فضای سیاسی داخل و خارج از کشور بستگی دارد، هرچند که تا کنون سعید جلیلی محتمل ترین گزینه پایداریها به شمار میرود.
بذرپاش اصلح میشود؟
مهرداد بذرپاش رئیس دیوان محاسبات یکی از گزینه هاست اما حواشی او به قدری زیاد است که بعید به نظر میرسد خود جبهه پایداری دست کم برای حفظ ظاهر او را اصلح اعلام کند. با آنکه برای طیف جبهه پایداری ظاهرا بذرپاش نشان از آدم سربهزیر، خدمتگزار و ارزشی و جوان دارد اما کمسابقهترین آدم این جریان سیاسی محسوب میشود. اگر مدیر عاملی پارس خودرو و سایپا را بتوان یک سمت سیاسی به حساب آورد، او دو سال در این سمتهای سیاسی! قرار داشته است و با یک سال سابقه ریاست بر سازمان ملی جوانان در دولت احمدینژاد سه سال تجربه مدیریت سیاسی دارد.
البته حرف و حدیثهایی نیز پیرامون رسیدنش به دیوان محاسبات وجود دارد تا جایی که چهره ای مثل احمد توکلی نماینده اصولگرای سابق تهران و رئیس سازمان دیدهبان شفافیت و عدالت نیز به مخالفت با انتخاب بذرپاش پرداخت. توکلی در نامه به محمدباقر قالیباف رئیس کنونی مجلس نوشته است که بذرپاش «سابقه کافی و تحصیلات مرتبط» برای ریاست دیوان محاسبات را ندارد. به گفته احمد توکلی در حالی که تبصره یک ماده ۵۱ قانون آئیننامه داخلی مجلس میگوید که داوطلب باید حداقل ۲۰ سال سابقه کار داشته باشد، سابقه بذرپاش به ۱۷ سال نرسیده و حتی او سابقه فعالیتش در بسیج دانشگاه را به عنوان رزومه خود محسوب کرده است. به این انتقادات البته پاسخ هایی نیز داده شده است اما هر یک از پاسخ خود خود ابهامات زیادی مطرح کرده است.
رزومه زاکانی؛ چهار دوره نمایندگی، حمله به برجام و دو بار ردصلاحیت
علیرضا زاکانی اکنون چهارمین دوره نمایندگی خود در مجلس را تجربه میکند و در دوره اخیر ریاست مرکز پژوهشهای مجلس را نیز به سوابق خود اضافه کرده است. زاکانی در زمان مذاکرات هستهای ریاست کمیسیون ویژه بررسی برجام را بر عهده داشت، کمیسیونی که به پایگاه مخالفان دولت بدل شده بود. او با وجود آنکه سالهای بیشتری برای خود رزومه سیاسی جمع کرده اما شرایط برای او هم مانند بذرپاش است. تا زمانی که جبهه پایداری امثال سعید جلیلی، ابراهیم رئیسی و دیگران را داشته باشد نام هایی مانند بذرپاش مجال مبارزه برای ریاست جمهوری را نمیتوانند ببینند. زاکانی در دو انتخابات ریاست جمهوری ۹۲ و ۹۶ نیز نامزد شده بود اما شورای نگهبان هیچ گاه او را تایید صلاحیت نکرد.
دیپلمات جبهه پایداری از راه میرسد؟
سعید جلیلی با وجود آنکه در انتخابات سال ۹۲ فقط چهار میلیون رای به دست آورد اما شناخته شدهترین نامزد جبهه پایداری به شمار میرود. در تمام سالهای دولت حسن روحانی، اصلیترین منتقد برجام بوده است. با روی کار آمدن دولت ترامپ در آمریکا و تضعیف برجام، گفتمان مخالفان برجام از سوی جبهه پایداری تقویت شد. با احتمال روی کار آمدن دوباره ترامپ در انتخابات ۲۰۲۰ آمریکا گروههای سیاسی مخالف برجام در داخل ایران بیش از پیش تقویت میشدند. همچنانکه در روند انتخابات آمریکا نیز صداهایی مبنی بر حمایت از ترامپ از سوی جریان نزدیک به محمود احمدینژاد شکل گرفته بود. بسیاری معتقد بودند حمایت از ترامپ به دلیل فراهم شدن فضا برای تنفس بیشتر مخالفان برجام است.