آیا وزیر جوان اقتصاد می‌تواند نجات‌بخش بودجه از توهم‌ها باشد و برای نخستین‌بار، ابتدا محل درآمدها را به طور واقعی تامین کند و پس از آن به سراغ هزینه‌ها برود؟
به گزارش اقتصاد گستر شمال،محمدصادق جنان صفت:ایرانیان به کسی که همه زندگی‌اش را با ظاهرسازی سپری می‌کند تا خود را برتر نشان دهد اما سرانجام حقیقت زندگی‌اش آشکار شده و معلوم می‌شود همچون طبل توخالی‌ای بوده که فقط صدا دارد و بس، می‌گویند «پزعالی و جیب خالی دارد». به نظر می‌رسد دولت‌های ایران در این سال‌های تازه‌سپری‌شده یعنی از ۱۳۹۷ به این سو در چشم کارشناسان و آگاهان همین شخص را تداعی می‌کنند. به این معنا که در هنگامه بودجه‌بندی‌های سالانه همچون حاتم‌طایی رفتار کرده و با دست و دلبازی تمام‌عیار و بر پایه بودجه‌ریزی سنتی به هر نهاد، موسسه، سازمان، وزارتخانه و جاهای گوناگون هرچه می‌خواهند، بودجه می‌دهند. اینجا همان جایی است که پز عالی خود را نمایان می‌کند. تجربه اما نشان می‌دهد با سپری شدن نیمی از سال و در زمان تخصیص ریال و دلار به تنگنا رسیده و جیب خالی آشکار می‌شود. در روزهای اخیر وزیر اقتصاد درباره بودجه سال آینده نکاتی را طرح کرده و در همان روزها نایب‌رییس کمیسیون برنامه‌وبودجه مجلس نیز نکاتی درباره بودجه امسال به اطلاع افکار عمومی رسانده است.
هادی قوامی درباره میزان کسری بودجه سال۱۴۰۴ تاکنون اعلام کرد: بررسی‌ها نشان می‌دهد در سال‌جاری حدود ۸۰۰هزار میلیارد تومان کسری بودجه داریم و اگر تا پایان سال نگاه کنیم، این رقم به حدود یک‌میلیون و ۸۰۰هزار میلیارد تومان خواهد رسید. در بودجه پیش‌بینی شده بود که روزانه یک‌میلیون و ۸۰۰هزار بشکه نفت صادر شود در حالی که عملکرد شش‌ماهه نشان می‌دهد میزان صادرات نفت حدود یک‌میلیون و ۶۰۰هزار بشکه بوده و در نتیجه ۲۰۰هزار بشکه در روز کسری داریم، همچنین نرخ هر بشکه نفت ۶۰دلار پیش‌بینی شده بود اما در عمل با قیمت حدود ۵۱دلار به فروش رسیده است. از سوی دیگر دولت پیش‌بینی کرده بود ۳۵۰هزار میلیارد تومان از محل مولدسازی دارایی‌ها تامین کند ولی این هدف محقق نشده است.
حالا باید چه کرد؟ یک کار این است که دولت بازهم براساس پز عالی و جیب خالی رفتار کرده و در زمان بودجه‌ریزی بدون اینکه به روی خودش بیاورد به همه بودجه بدهد و دو سال بعد در همین روزها معلوم شود آهی در بساط ندارد. یک راه دیگر این است نهادهایی که باید برای دولت درآمد کسب کنند گزارش‌های واقعی به وزارت اقتصاد داده و این وزارتخانه نیز براساس درآمدهای اعلام شده بدون گزافه‌گویی‌های معمول بودجه را ببندد. گام نهادن در راه دوم که لزوما با کوچک کردن و حذف هزینه برخی محل‌های هزینه بوده در این شرایط نیازمند تاب‌آوری دولت است.
آیا وزیر جوان اقتصاد می‌تواند نجات‌بخش بودجه از توهم‌ها باشد و برای نخستین‌بار، ابتدا محل درآمدها را به طور واقعی تامین کند و پس از آن به سراغ هزینه‌ها برود؟ یادمان باشد بیشترین تردیدها در بخش درآمدها میزان صادرات نفت و قیمت نفت است که به نظر نمی‌رسد سال آسانی از این نظر داشته باشیم. از سوی دیگر یادمان باشد بودجه عمومی دولت در برابر بودجه کل یعنی در برابر بودجه شرکت‌های دولتی عدد بالایی نیست. در بخش هزینه‌ها باید سراغ بخش‌های بزرگ‌تر رفت.
