سرمایه گذاری های پی در پی و حمایت از بخش خصوصی فعال در حوزه پرورش ماهیان خاویار سبب شد که مازندران تولید کننده افزون بر نیمی از خاویارهای کشور باشد.
به گزارش اقتصاد گستر شمال،بر اساس جدیدترین آمارهای ارائه شده برای تولید خاویار در کشور، استان مازندران با اختلاف رتبه نخست تولید مروارید سیاده را در اختیار دارد و با توجه به سرمایه گذاری های انجام شده این آمارها در حال افزایش است.
تولید افزون بر نیمی از خاویار کشور در مازندران این مهم را به اثبات رساند که سرمایه گذاری در این بخش نه تنها هدر رفت سرمایه نیست بلکه زمینه ای برای اشتغال پایدار و ارز آوری مطلوب برای کشور محسوب می شود.
دولت چهاردهم در راستای رونق اقتصاد دریا محور و با توجه به بازارهای بسیار ارزشمند فروش ماهیان خاویاری در تلاش است با شناسایی سرمایه گذاران توانمند ضمن افزایش تولید این محصول راهبردی در ارز آوری رکوردهای موجود تولید مروارد سیاه زرا افزایش دهد.
ماهیان خاویاری دریای خزر همانند ماهیان استخوانی «رودکوچ» هستند به این معنی که تخم ریزیشان را با کوچ کردن موقتی به مصب رودخانه های منتهی به دریای خزر انجام می دهند. همین کوچ موقتی هم مهم ترین علت دست اندازی بی حد و حصر قاچاقچیان و افراد سودجو به این گونه بوده که سبب شد تا صید آن از دریای خزر به طور کلی تا بازسازی ذخایر آن ممنوع شود.
فصل تخم ریزی ماهیان خاویاری از نیمه دوم اسفند شروع می شود و تا پایان اردیبهشت ادامه می یابد ولی در روش تکثیر نیمه مصنوعی، تخم ها در مراکز تخصصی از ماهیان بارور استخراج و پس از تبدیل شدن به بچه ماهی به رودخانه های شیلاتی انتقال می یابد. بچه ماهیان پس از مدتی زندگی در رودخانه راهشان را به دریا باز می کنند ولی در این مدت باید تحت مراقبت قرار گیرند تا صید نشوند و یا بر اثر تغییر دبی آب رودخانه یا آلودگی از بین نروند.
یکی از سختی های کار در بازسازی ذخایر ماهیان خاویاری این است که این گونه ها در سن ۱۵ تا ۱۶ سالگی به مرحله تخم ریزی می رسند و به همین دلیل احتمال صید نشدن تا پیش از رسیدن به این سن بسیار کم است. این ماهیان وقتی به سن تخم ریزی می رسند، به دهانه های رودخانه می روند و به همین خاطر هم تهدید صید شدن توسط جوامع محلی یا قاچاقچیان و سودجویان بیشتر می شود.
مازندران حدود ۱۳۰ رودخانه با شاخه های اصلی و فرعی دارد که ۲۴ رشته رودخانه به عنوان رودخانه مهم شیلاتی محسوب می شوند ولی لزوما ورودی تمامی این رودخانه های شیلاتی مسیر کوچ ماهیان خاویاری نیست و به همین دلیل هم شیلات مازندران چهار رودخانه را برای تکثیر نیمه مصنوعی انتخاب کرده است.
فیل ماهی، ازون برون، قره برون و شیپ از مهم ترین گونه های ماهیان خاویاری دریای خزر هستند.
یکی از مهم‌ترین فعالیت‌های شیلاتی مازندران برای حفظ ذخایر شیلاتی دریای خزر، رهاسازی بچه‌ماهیان در دریاست که در این زمینه نیز به استناد آمارهای موجود رشد قابل توجهی مشاهده می‌شود. رهاسازی بچه‌ماهیان در دریای خزر توسط شیلات مازندران تا سال ۱۳۹۹ محدود به ماهی سفید و ماهی آزاد دریای خزر بود که مجموعا حدود ۸۰ میلیون قطعه بود، اما این رقم اکنون به بیش از ۱۲۰ میلیون قطعه با افزایش گونه‌های رهاسازی شده رسیده است.
در حال حاضر علاوه بر ماهی سفید و ماهی آزاد دریای خزر، ماهی کپور دریایی و ماهی خاویار نیز در دریای خزر رهاسازی می‌شود. طبق آمارهای موجود پارسال حدود ۱۸ میلیون ۸۰۰ هزار قطعه ماهی کپور دریایی، بیش از ۱۰۰ میلیون قطعه ماهی سفید، افزون بر ۴۰ هزار قطعه ماهی آزاد دریای خزر و بیش از ۱۶۰ هزار قطعه بچه ماهی خاویاری در دریای مازندران رهاسازی شد.
به گفته بخشی، یکی از اقدامات اجتماعی برای کمک به رونق اقتصاد شیلاتی که طی سال‌های اخیر در این استان مورد توجه قرار گرفت، جذب مشارکت‌های اجتماعی جامعه صیادی برای کمک به تکثیر طبیعی است.
تولید ۲ هزار و ۸۰۰ تن ماهیان خاویاری
در این پیوند سرپرست شیلات مازندران اظهار کرد: با توجه به سرمایه گذراری های انجام شده در دولت چهاردهم ۲ هزار و ۸۰۰ تن ماهیان خاویاری در این خطه از شمال تولید شد.
نیما حسن زاده با بیان این که پرورش ماهی در قفس‌های دریایی از مصادیق برنامه اقتصاد دریا محور است، اظهار کرد: علاوه بر تولید افزون بر نیمی از خاویارهای کشور در مازندران در پرورش ماهیان گرم‌آبی با تولید ۹۵ هزار تن رتبه نخست را در کشور دارا است.
سرپرست شیلات مازندران با بیان این که ۲۵ هزار تن صید دریای خزر با مشارکت صیادان انجام شد و دو مرکز بازسازی ذخایر آبزیان در استان فعال هستند، اظهار کرد: در مرکز شهید رجایی ۸۵ میلیون قطعه ماهی دریایی تولید و رهاسازی شد و ۷۰۰ هزار قطعه ماهی خاویاری تکثیر و پرورش یافت.
حسین‌زاده افزود: پرورش ماهی در قفس به شکل کلونی‌های بزرگ، هر کدام با ظرفیت یک هزار و ۵۰۰ تن و با بهره‌گیری از فناوری‌های نوین، محصولات صادرات‌محور تولید می‌کند و مشارکت فعال جامعه صیادی در موفقیت این طرح اهمیت ویژه‌ای دارد.
سرپرست شیلات مازندران گفت: بندر صیادی بابلسر با واگذاری بهره‌برداری به جامعه صیادی و انجام عملیات لایروبی بهسازی شده و اکنون آماده جذب سرمایه گذار است.
نیما حسین‌زاده تصریح کرد: تولید ۱۱۹ هزار تن انواع آبزیان در دولت چهاردهم سبب شد مازندران جایگاه نخست کشور در حوزه آبزی‌پروری را حفظ کند.
به گزارش ایرنا، اقتصاد دریا محور، به معنای بهره‌گیری پایدار از منابع و گستره‌های آبی برای رشد اقتصادی، بهبود معیشت و ایجاد فرصت‌های شغلی است.این رویکرد شامل فعالیت‌های متنوعی مانند شیلات، حمل و نقل، گردشگری و انرژی‌های تجدیدپذیر دریایی و صنایع مرتبط با دریا می‌شود.
اهمیت اقتصاد دریا محور بر رشد اقتصادی، ایجاد اشتغال و توسعه پایدارتاثیر بسزایی دارد چرا که توسعه فعالیت‌های دریایی می‌تواند به افزایش تولید ناخالص داخلی و درآمدهای ارزی کمک کند و علاوه بر این اقتصاد دریا محور با ایجاد فرصت‌های شغلی جدید در بخش‌های مختلف، می‌تواند به کاهش بیکاری و بهبود سطح معیشت منجر شود.
بهره‌برداری پایدار از منابع دریایی می‌تواند به حفظ محیط زیست و توسعه اقتصادی در بلندمدت منجر شود چرا که هم اکنون بیش از ۹۰ درصد از تجارت جهانی از طریق حمل و نقل دریایی انجام می‌شود، که این امر اهمیت بنادر و صنایع دریایی را در اقتصاد جهانی نشان می‌دهد.
اقتصاد دریا محور شامل طیف گسترده‌ای از فعالیت‌ها از جمله شیلات، گردشگری دریایی، حمل و نقل دریایی، استخراج معادن دریایی، انرژی‌های تجدیدپذیر دریایی، و صنایع وابسته به دریا است و برای تحقق این مهم نیاز به سرمایه‌گذاری در زیرساخت‌های دریایی مانند بنادر، اسکله‌ها، و خطوط حمل و نقل دریایی است.
به باور کارشناسان، استفاده از فناوری‌های نوین در حوزه‌های مختلف اقتصاد دریا محور، مانند فناوری‌های استخراج نفت و گاز از دریا، انرژی‌های تجدیدپذیر دریایی، و فناوری‌های مرتبط با حمل و نقل دریایی، ضروری است و برای بهره‌برداری از ظرفیت های اقتصاد دریا محور، نیاز به نیروی انسانی متخصص و آموزش‌دیده در زمینه‌های مختلف دریایی است.
