کامران ندری اقتصاددان، معتقد است حذف صفر از پول ملی بدون مهار تورم معنایی ندارد.
به گزارش اقتصاد گستر شمال، بیش از سه دهه از زمانی که برای اولین‌بار زمزمه حذف صفر از وجه رایج کشور مطرح شد می‌گذرد و این طرح بارها از میز دولت‌های مختلف به هزارتوهای مجلس رفته و بازگشته است. اکنون باردیگر، در مجلس شورای اسلامی این موضوع مطرح شده است.
کمیسیون اقتصادی مجلس در نشستی مهم بار دیگر این سیاست را در مسیر قانونی قرار داده است. براساس مصوبه جدید، واحد پول ملی ایران با حفظ عنوان ریال اما با حذف چهار صفر، بازتعریف خواهد شد، بدین ترتیب هر ریال جدید معادل ۱۰هزار ریال فعلی خواهد بود.
بازگشت واحد «قران» به سیستم پولی کشور نیز موضوع دیگری است که با پرسش‌ها و حواشی همراه است. با توجه به این شرایط کامران ندری، اقتصاددان و عضو هیات علمی دانشگاه امام صادق در گفت‌و‌گو با فرارو به بررسی شرایط موجود پرداخته است.
کامران ندری گفت: «بعید می‌دانم موضوع «قران»، پیشنهاد اولیه دولت بوده باشد. مجلس این موضوع را اضافه کرده. نمی‌دانم دقیقا با چه میزان فکر، قران را اضافه کرده‌اند اما احتمال می‌دهم این اقدام بسیار سریع و عجولانه انجام شده است. هرچند که از دید من کل مساله و اصلا حذف چهار صفر، از اولویت‌های کشور ما نیست اما به هر حال معنای اینکه چهار صفر حذف شود، این است که با توجه به کاربردی نبودن واحد ریال نزد مردم و جا افتادن غیر رسمی واحد تومان، برای سنجش ارزش قیمت‌ها، این اقدام را می‌توان درک کرد.»
وی افزود: «حذف چهار صفر، هزار تومانی را به یک واحد پولی جدید تبدیل می‌کند که نام آن را ریال گذاشته‌اند. درواقع هزار تومانی که این روزها مورد استفاده قرار می‌دهیم، بعد از اجرای این طرح به یک ریال جدید تبدیل می‌شود. حقیقت این است که اکنون با این هزار تومان تقریبا هیچ کالایی را نمی‌توانیم خریداری کنیم. حتی به صورت بخشی از قیمت یک کالا نیز این هزار تومانی فایده‌ای ندارد. حالا این دوستان هزار تومان را به ۱۰۰ قسمت تقسیم کرده و نام آن را قران گذاشته‌اند. طبیعتا این پول هیچ ارزش و کاربردی نخواهد داشت و مرده به دنیا خواهد آمد. تنها در صورتی این قران معنا پیدا می‌کند که شش صفر از واحد پولی حذف شود. در غیر این صورت هیچ کاربردی نخواهد داشت.»
حذف ۴ صفر بدون مهار تورم بی‌معناست
این اقتصاددان در ادامه و درخصوص میزان اثربخشی و کاربرد این نوع اقدامات در اقتصاد گفت: «اصل قضیه این است که حذف چهار صفر از اولویت‌های اساسی کشور ما نیست. معمولا موقعی حذف صفرها در کشورها انجام می‌شود که موفق شده باشند تورم را کنترل کنند. اگرچه اکنون دوباره تورم ترکیه عود کرده اما دراوایل دهه سال ۲۰۰۰ هم که شش صفر را حذف کردند، موفق شده بودند تورم را کنترل کنند بنابراین چنین اقدامی یک پیش شرط دارد اما ممکن است اینطور استدلال شود که اکنون اعداد نجومی و ثبت و ضبط اعداد مالی بسیار سخت شده است بنابراین می‌توان حذف چهار صفر را قبول کرد اما اگر تورم کنترل و مهار نشده باشد طبیعتا با ادامه نرخ تورم بالای ۴۰درصد مجدد باید صفرها را حذف کنند البته برخی کشورها این کار را انجام داده‌اند.»
وی افزود: «این موضوع، یک اصلاح شکلی، صوری و ظاهری است و مسائل و مشکلات اقتصاد ما با این اصلاحات ظاهری برطرف نمی‌شود. مشکلات ساختاری که تورم بالا و مزمن را در کشور ما ایجاد کرده، بر جای خود باقی است و با این کارها حل نمی‌شود. برخی معتقدند این نوع اقدامات می‌تواند اثراتی روانی داشته باشد اما من این را نمی‌پذیرم.
بالاخره وقتی چهار صفر حذف می‌شود به معنای افزایش قدرت خرید نیست، درست است که اعداد با حذف صفر، کم قیمت به نظر می‌رسند اما حقوق افراد نیز به همان نسبت بی‌ارزش به نظر می‌رسند و چهار صفر حقوق‌ها هم کم می‌شود. به همین دلیل معتقدم این نوع اقدامات به هیچ وجه قدرت خرید را تحت‌تاثیر قرار نمی‌دهد. مجلس می‌گوید این موضوع در دستور کار است و چون دولت حذف چهار صفر را پس نگرفته ادامه پیدا کرده اما واقعیت این است که در شرایط فعلی نه دولت و نه مجلس، طرح و برنامه‌ای برای معضلات اصلی و ساختاری اقتصاد ندارند و سر خود را با چنین برنامه‌هایی که اولویت اصلی نیست گرم کرده‌اند.»
