بازار ارز همچنان بدون منطق پیش میرود و هر روز با غافلگیری جدیدی به کار خود ادامه میدهد.
اما اینبار بهنفع کاهش قیمت ارز. درحالیکه روزهای قبل دلار به ۱۸هزارتومان هم رسیده بود، دیروز با ریزش قیمت ناگهانی همراه شد.
به گزارش اقتصادشمال به نقل از شرق، اگر روزهای قبل در یک روز نرخ دلار از ۱۶هزار تومان به ۱۸هزار تومان رسید، دیروز با ریزش قیمت لحظهای از ۱۷هزارتومان به ۱۵هزارتومان رسید. در بازار آزاد تا لحظه نگارش این گزارش، هر دلار ۱۱هزار تومان قیمتگذاری شد. خبرها حاکی از آن است که هنوز مردم به خاطر نگرانی از کاهش بیشتر، تا حوالی ساعت ۹شب نیز برای فروش در خیابانها حضور داشتند. حتی اخبار غیررسمی از سقوط دلار تا هشتهزارتومان در برخی شهرها نیز حکایت دارد. به گفته فعالان بازار، روز گذشته روز سرازیرشدن دلارهای خانگی به بازار آزاد بود و همین عامل باعث شد قیمت دلار سقوط کند و پیشبینی میشود ریزش دلار ادامه داشته باشد. یکی از فعالان بازار دلیل یکباره کاهش نرخ ارز را سیگنالهای مثبتی میداند که از چند ناحیه مانند سفر حسن روحانی، لوایح مربوط به الحاق به FATF و اظهارنظر مقامات پولی مبنی بر مداخله ارزی و کاهش نرخ به بازار مخابره شد.
سرازیرشدن دلارهای خانگی به بازار
بازار ارز دیروز با روندی ریزشی حرکت کرد و معاملات دلار از حدود ۱۷هزار تومان شروع شد، اما به مرور به کمتر از این رقم رسید و با ادامه ریزش تا زمان تنظیم این گزارش به ۱۵هزارتومان رسید. یورو نیز که در روزهای قبل به ۲۰هزار تومان رسیده بود، دیروز در نرخهای کمتر از ۱۹هزار تومان معامله شد.
شنیدهها از بازار ارز در راسته خیابان فردوسی و میدان سبزهمیدان حاکی از آن است که فروشندگان بهدلیلی نگرانی از زیان مالی دلارهایی که در نرخ بالا خریدهاند، به بازار آمدهاند و صرافیها هم البته برای فروش ارز دستبهعصا حرکت میکنند. برخی از فعالان بازار دلیل ریزش را تزریق ارز به بازار میدانند و میگویند که بههرحال برخی با نگرانی ریزش دلار، برای فروش ارزهای خود به بازار آمدهاند و برخی هم که دلارهای با نرخ پایین خریده بودند، حالا به بازار آمدهاند تا دلارهای خود را به فروش برسانند.
محمد نجفی، فعال بازار ارز درباره کاهش یکباره قیمت دلار توضیح داد: جریان بازار ارز بار دیگر نشان داد که از منطقی پیروی نکرده و نمیتوان تغییرات آن را بهدلیل اجرای سیاستهای پایهای دانست؛ چراکه اگر اینطور بود میتوانست در هفته پیش که هیجان و التهاب بازار قابل پیشبینی بود، این اقدامات را انجام داد تا شاهد دلار ۱۹هزار تومانی نباشیم. در واقع جهش هفته قبل هم یکباره و غیرمعقول بود و عوامل بازار مانند دلالان بزرگ بازار جو کاذبی دادند و قرار نبود در مجمع سازمان ملل اتفاق خاصی بیفتد که بخواهد قیمتهای ارز را جابهجا کند، اما فضای بازار را به این سمت هدایت کردند که تهدیدهای آمریکا بسیار جدی است و ایران به سمت انزوا پیش خواهد رفت؛ درحالیکه ما مشاهده کردیم که سفر رئیسجمهوری و مذاکرات و جلسه سازمان ملل به این صورت پیش نرفت. ضمن اینکه نرخهای شبانه و معاملات شبانه هم در جریان قیمتگذاری نرخ ارز مؤثر است و مقاومتهای نرخ ارز را میشکنند. همه این جوهای ایجادشده باعث میشود، تقاضای کاذبی از سمت مردم تحریک شود. علاوه بر اینکه ما بحث کاهش فروش نفت را در دوماهه اخیر شنیده بودیم و پالایشگاههای هندی مثلا گفته بودند که خرید نفت از ایران را کاهش خواهند داد. واقعیت این است که تحریمها از سوی سازمان ملل نیست و مراودات ما با کشورهای چین، هند و ترکیه و اروپا تا حدی ادامه خواهد داشت و جو روانی کاذب قیمتها را به این سمت کشانده بود. حالا در هفته جاری از چند ناحیه سیگنالهای مثبتی به بازار فرستاده شد. اتفاقی که افتاد پیام مثبتی از سوی مجلس بر سر تصویب لوایح مربوط به الحاق به FATF به بازار مخابره شد.
جو کاذب ارزی توانایی تداوم ندارد
این فعال بازار ادامه داد: بانک مرکزی هم اعلام کرد مجوز مداخله در بازار آزاد را دریافت کرده است. این درحالی است که بانک مرکزی بعد از بازداشت عراقچی، معاون ارزی این نهاد، ترسخورده شده بود و عاملان بانک مرکزی چندان مانند قبل به بازار ورود پیدا نکردند. هنوز هم فکر نمیکنم بانک مرکزی ارزی تزریق کرده باشد، اما همین اعلامها از سوی مقامات رسمی مبنی بر کاهش نرخ ارز در بازار آزاد و مداخله بانک مرکزی پیام را به بازار فرستاد و به دنبال همین اظهارنظرات بازار ارز هم به سمت کاهش نرخ حرکت کرد. بعد از یک رشد هیجانی شناسایی سود خواهید داشت. کسی که دلار هفت هزار تومانی خریده است، زمانی که سیگنالی مبنی بر کاهش نرخ ارز به گوش برسد، ترجیح میدهد با قیمت بالای ۱۵هزارتومان دلار خود را بفروشد و اگر قیمت به پایینتر از این مبلغ رسید، زیان نکند.
میثم رادپور، یکیدیگر از فعالان اقتصادی نیز توضیح داد: به نظر میرسد بانک مرکزی سکوت را شکسته است و برخلاف گفتههای قبلی، مداخله را آغاز کرده است یا حتی اگر هنوز مداخلهای نداشته باشد، صحبتهای مبنیبر مداخله و کشیدن ترمز افزایش نرخ ارز تأثیر خود را در بازار گذاشته است. اساسا اگر برای بانک مرکزی تتمه اعتباری باقی مانده باشد، حرف این نهاد از سوی فعالان بازار جدی گرفته میشود. حالا اگر بانک مرکزی در عمل وارد نشود و فقط به همین اظهارنظرات محدود بماند، داستان قبلی مبنی بر افزایش غیرمنطقی ادامه پیدا میکند. اکنون قیمتهایی برای ارز معامله میشود که اقتصاد ایران صرفه ندارد و اقتصاد رکود جدی را تجربه میکند. بانک مرکزی اگر نتواند به مردم بابت ارزی که در دست دارند، اطمینان دهد، بازار نسبت به آن بیاطمینان میشود. به نظر میرسد هنوز سطحی از اعتماد بازار به بانک مرکزی از میان نرفته است و اظهارنظر مقامات مسئول مبنی بر اینکه میخواهند در بازار ارز تا کاهش نرخ دلار مداخله کنند، پیام خود را به بازار فرستاده و قیمتها رو به کاهش است.
او تأکید میکند: همهچیز بستگی به بانک مرکزی دارد؛ اگر این نهاد تلاش کند اعتماد ازدسترفته را بازگرداند و حرکت جدی در بازار داشته باشد بازار ارز آرام میگیرد و میتوان امیدوار بود که نرخ دلار به قیمتهای متناسب با اقتصاد ایران برسد.
وحید شقاقیشهری، کارشناس اقتصادی، اما تحلیل دیگری درباره کاهش نرخ ارز ارائه میدهد؛ او معتقد است بازار برای ازدستنرفتن بیشتر از حد فعلی قدرت خرید چارهای جز پایینآمدن نرخ ارز ندارد؛ چراکه اقتصاد ایران نمیتواند دلار بیشتر از هشت هزارتومان را تحمل کند. او دراینباره توضیح داد: مطمئنا اقتصاد ایران دلار بیش از هشت هزار تومان را نمیتواند تحمل کند، زیرا ایرانیان سقف قدرت خریدشان دو میلیون تومان است، بنابراین دلار مجبور خواهد شد با قدرت خرید مردم هماهنگ شود و بنابراین چارهای جز پایینآمدن ندارد.
او اضافه کرد: تلاش دولت برای اینکه سامانه نیما را تقویت کند بیشتر شده است، دولت با خصولتیها مانند پتروشیمیها و سایر صادرکنندگان غیرنفتی با جدیت برخورد میکند تا دلارهایشان را وارد بازار کنند. تا دو روز پیش دلار از سوی صادرکنندگان غیرنفتی بهصورت کامل عرضه نمیشد، اما دیروز دولت تصویب کرد خوراک پتروشیمیها نیمایی باشد. همه این موارد تأثیر زیادی بر روند کاهش نرخ دلار داشته است.