رای‌گیری شورای امنیت درباره تمدید تحریم تسلیحاتی ایران، تأییدی بر انزوای واشنگتن در عرصه جهانی بود.
کیهان نوشت-بامداد شنبه رسانه‌ها از شکست سنگین قطعنامه ضدایرانی آمریکا خبر دادند. خبرنگار سی‌بی‌اس در سازمان ملل گزارش داد: قطعنامه آمریکا با ۱۱ رأی ممتنع، ۲ رأی موافق و ۲ رأی مخالف به تصویب نرسید. آمریکا و جمهوری دومینیکن به این قطعنامه رأی مثبت دادند، چین و روسیه به آن رأی مخالف دادند و بقیه اعضا رأی ممتنع دادند.
خبرنگار الجزیره در نیویورک تأیید کرد شکست قطعنامه آمریکا در شورای امنیت تعجب‌آور نبود، اما جای تعجب است که این تلاش به‌طور حقارت‌باری شکست خورد.
روزنامه انگلیسی گاردین نیز در گزارشی نوشت: رای‌گیری شورای امنیت درباره تمدید تحریم تسلیحاتی ایران، تأییدی بر انزوای واشنگتن در عرصه جهانی بود.
مشاور امنیت ملی آمریکا: ما باختیم
رابرت اوبرایان، مشاور امنیت ملی دولت آمریکا در مصاحبه با شبکه فاکس‌نیوز گفت: ما امروز باختیم اما هنوز تمام نشده است. اوبرایان امتناع فرانسه، آلمان و انگلیس را از حمایت از رأی آمریکا در شورای امنیت سازمان ملل برای تمدید تحریمهای تسلیحاتی این سازمان علیه ایران ناامیدکننده خواند.
مایک پمپئو، وزیر خارجه آمریکا بعد از شکست قطعنامه ضدایرانی در بیانیه‌ای مدعی شد: قصور شورای امنیت در اقدام قاطع برای دفاع از صلح و امنیت بین‌المللی قابل توجیه نیست.
پمپئو افزود: شکست شورای امنیت سازمان ملل متحد در تمدید تحریمهای تسلیحاتی ایران، خطایی بزرگ و نابخشودنی بود.
آمریکا صلاحیت استفاده از مکانیسم ماشه را ندارد
کلی کرافت نماینده آمریکا در سازمان ملل نیز در واکنشی گفت که دولت این کشور در روزهای آینده تلاش خواهد کرد با استفاده از مکانیسم ماشه تحریمهای بین‌المللی علیه ایران را احیا کند.
مجید تخت‌روانچی، سفیر و نماینده دائم جمهوری اسلامی ایران در سازمان ملل تصریح کرد: آمریکا به عنوان یک کشور غیر عضو برجام، صلاحیت لازم برای استفاده از مکانیسم ماشه را ندارد.
تخت‌روانچی افزود: پس از ماه‌ها ارزیابی در درون شورای امنیت، هفته پیش آمریکا، در نقض آشکار قطعنامه ۲۲۳۱، پیش‌نویس قطعنامه‌ای را برای اعمال تحریم تسلیحاتی علیه ایران ارائه کرد. پس از برخورد سرد اعضای شورای امنیت با این پیشنهاد، آمریکا برای پیشبرد هدف خود به هر وسیله ممکن، به روش‌های فریبکارانه نیز متوسل شد و در این راستا، با کوتاهتر کردن پیش‌نویس قطعنامه ۱۳ صفحه‌ای خود به پیش‌نویسی حاوی ۴ بند کوتاه، بدون اینکه در ماهیت و هدف آن تغییری داده باشد، تلاش کرد به ظاهر اینگونه وانمود کند که از خود انعطاف نشان داده است. همچنین، برای ایجاد آشفتگی و سردرگمی حقوقی، آمریکا در پیش‌نویس قطعنامه خود به ۶ قطعنامه شورای امنیت استناد کرده است که حدود ۵ سال از القای آنها می‌گذرد!
رویترز در گزارشی نوشت: دیپلمات‌ها پیش‌بینی می‌کنند فرایند موسوم به «اسنپ بک»(مکانیسم ماشه) در شورای امنیت با توجه به اینکه سایر طرف‌های توافق ایران با این اقدام مخالفت کرده‌اند، گیج‌کننده و دشوار خواهد بود.
به نوشته رویترز، آمریکا باید شکایتی را علیه ایران درباره نقض توافق هسته‌ای به شورای امنیت ارائه کند. سپس شورای امنیت باید ظرف ۳۰ روز درباره قطعنامه‌ای برای ادامه معافیت تحریمی ایران تصمیم‌گیری کند. اگر این قطعنامه تا مهلت مقرر ارائه نشود، همه تحریمهای سازمان ملل که قبل از سال ۲۰۱۵ برقرار بود، به طور خودکار بازمی‌گردد.
در ادامه این گزارش آمده است: هنوز مشخص نیست که چطور روسیه، چین یا هر عضو دیگر شورای امنیت ممکن است تلاش کنند که مانع اقدام آمریکا برای فعال کردن این روند شوند یا اینکه به لحاظ روند و شیوه چنین امکانی وجود دارد یا خیر.
دیپلمات‌ها می‌گویند احتمالاً چندین کشور این بحث را مطرح کنند که به لحاظ قانونی آمریکا نمی‌تواند تحریم‌ها را بازگرداند و بنابراین آنها نمی‌توانند اقدامات خود (تحریم‌ها) را مجدداً علیه ایران اعمال کنند.
سید عباس موسوی سخنگوی وزارت امور خارجه در واکنش به شکست آمریکا در تصویب قطعنامه در شورای امنیت در راستای تمدید تحریم تسلیحاتی ایران در توئیتر نوشت: جامعه بین‌الملل یک بار دیگر و با صدایی رسا تلاش بی‌پروا و بی‌حاصل ایالات متحده آمریکا برای تضعیف اعتبار شورای امنیت سازمان ملل را رد کرد.
موسوی افزود: رژیم آمریکا باید از شکست‌های مطلق خود درس گرفته و از بی‌آبرو کردن خود در سازمان ملل دست بردارد.در غیر این صورت، منزوی خواهد شد، حتی بیشتر از الان.
واکنش روسیه و چین
نماینده روسیه در سازمان ملل متحده در بیانیه‌ای اقدام آمریکا را نقض قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت توصیف کرد و گفت که به آن رأی مخالف داده است.
در بخشی از این بیانیه آمده است:هیئت روسیه به پیش‌نویس قطعنامه شورای امنیت درخصوص «تحریم تسلیحاتی» علیه ایران که آمریکا آن را پیشنهاد داده بود رأی مخالف داد. ما همواره با تلاش‌ها با تحمیل «تحریمهای تسلیحاتی» علیه ایران از طریق شورای امنیت سازمان ملل مخالفیم.
میخائیل اولیانوف، نماینده روسیه در سازمان‌های بین‌المللی مستقر در وین هم در توئیتر به این موضوع واکنش نشان داد و نوشت:تلاش آمریکا برای تمدید تحریمهای تسلیحاتی علیه ایران شکست خورد، کاملاً قابل پیش‌بینی بود. این تلاش، بی‌‌اساس بود.کسانی که در این زمینه نگرانی‌هایی مطرح می‌کنند نباید مبالغه به خرج دهند. فقط به یاد بیاورید: قبل از سال ۲۰۱۰ هیچ تحریم [تسلیحاتی علیه ایران] در کار نبود و هیچ فاجعه‌ای رخ نداد. الان هم اتفاقی نمی‌افتد.
کاظم جلالی، سفیر جمهوری اسلامی ایران در مسکو با قدردانی از رای منفی روسیه به قطعنامه پیشنهادی آمریکا گفت: روسیه با رای منفی خود به قطعنامه غیر اصولی و مخرب آمریکا نشان داد در حمایت از حقوق بین‌الملل و مخالفت با یکجانبه‌گرایی عزم جدی دارد.
چین هم در بیانیه‌ای به آمریکا یادآوری کرد که زورگویی شکست خواهد خورد. در بخشی از این بیانیه آمده است: امروز شورای امنیت سازمان ملل متحد، پیش‌نویس قطعنامه آمریکا علیه ایران را رد کرد. این نتیجه بار دیگر نشان داد که یکجانبه‌گرایی از هیچ حمایتی برخوردار نیست و زورگویی شکست می‌خورد. هر تلاشی برای بالاتر قرار دادن منافع شخصی نسبت به منافع مشترک جامعه بین‌المللی به بن‌بست خواهد خورد.
در بخش دیگری از این بیانیه آمده است: آمریکا که دیگر جزو طرف‌های مشارکت‌کننده در برجام نیست از هیچ حقی برای درخواست از شورای امنیت جهت فعال کردن مکانیسم ماشه برخوردار نیست. اگر آمریکا بر این اصرار بورزد، تلاشش محکوم به شکست است.
به گزارش تسنیم، رادیو بین‌المللی چین در گزارشی نوشت: قلدری محکوم به شکست است و ترجیح دادن منافع خود بر منافع مشترک جامعه جهانی، به بن‌بست منتهی خواهد شد.
در ادامه گزارش آمده است: آمریکا در شورای امنیت سیلی سختی نوش جان کرد.
اقدام ضدایرانیتروئیکای اروپا
شکست قطعنامه اخیر ضدایرانی، علاوه‌بر آمریکا، بازنده‌های دیگری هم داشت. تروئیکای اروپا (انگلیس،فرانسه،آلمان) با رأی ممتنع در حقیقت در پازل آمریکا بازی کرده و علیه ایران اقدام کردند. اما این سه کشور در اجرای این طرح ضدایرانی شکست خوردند.
در همین رابطه نماینده آلمان در سازمان ملل پس از شکست قطعنامه ضدایرانی در بیانیه‌ای به تکرار ادعاهایی درباره ایران پرداخت. در بخشی از این بیانیه آمده است: به رغم چالش‌های ایجادشده توسط خروج آمریکا از برجام در می۲۰۱۸ و عدم پایبندی سیستماتیک ایران به تعهدات کلیدی‌اش از جولای ۲۰۱۹، سرسختانه برای حفظ برجام تلاش کرده‌ایم و به تلاش‌هایمان در این زمینه ادامه خواهیم داد. ما به برجام پایبندیم و از ایران می‌خواهیم تمامی اقدامات مغایر با این توافق را به عقب برگردانده و بدون تأخیر به پایبندی کامل به این توافق برگردد.
آلمان جزو بدهکارهای برجام است، با این‌حال با گستاخی ایران را مورد بازخواست قرار داده است. در بخش دیگری از بیانیه ضدایرانی آلمان آمده است: آلمان به این قطعنامه رأی ممتنع داد زیرا این قطعنامه به ما برای حل موثر مخاطرات مشخص‌شده در بالا و بهبود امنیت و ثبات در منطقه کمک می‌کند. مشخص بود که این پیش‌نویس قادر به جلب حمایت شورای امنیت نخواهد بود.
ما معتقدیم که برای یافتن راهی که مورد قبول اعضای شورای امنیت باشد و بتواند پاسخ‌های مناسبی برای مقابله با چالش‌های ناشی از انقضای این تحریم‌ها فراهم آورد به زمان و رایزنی‌های بیشتری نیاز است.
این بخش از بیانیه آلمان، بیش از پیش بر همصدایی با آمریکا دلالت دارد.
فرانسه نیز همانند آلمان در اقدامی ضدایرانی ضمن ابراز نگرانی از آنچه رفتارهای ایران در منطقه خوانده شده بر پایبندی به برجام تأکید کرده است. در متن بیانیه هیئت نمایندگی فرانسه چنین آمده است: ما به شدت از رفتارهای بی‌ثبات‌کننده ایران در منطقه نگرانیم که از آن جمله می‌توان به نقض مفاد مربوط به سلاح‌های متعارف در قطعنامه ۲۲۳۱ از طریق انتقال سلاح به یمن، لبنان، سوریه و عراق و همچنین بازیگران غیردولتی‌اشاره کرد.
انگلیس نیز موضعی مشابه آلمان و فرانسه اتخاذ کرده است.
تروئیکای اروپا کارنامه سیاهی در زمینه حقوق‌بشر در اقصی نقاط جهان و از جمله منطقه غرب آسیا(خاورمیانه) دارد. حمایت از رژیم کودک‌کُش صهیونیستی، حمایت از گروهک‌های تکفیری از جمله داعش در عراق و سوریه و لبنان و افغانستان و پاکستان، حمایت و تجهیز آل‌سعود در جنایت علیه مردم یمن و…تنها بخش کوچکی از اقدامات جنایتکارانه تروئیکای اروپا در سال‌های اخیر است.
براساس برجام و قطعنامه ۲۲۳۱، تحریم تسلیحاتی ایران باید ۲۷ مهرماه ۹۹ پایان یابد. برهمین اساس آمریکا آشکارا توافق هسته‌ای و قطعنامه شورای امنیت را زیر پا گذاشته است. با این‌حال، تروئیکای اروپا به‌جای مواخذه کردن آمریکا، خود در این قانون شکنی و عهدشکنی شریک شده است.
تروئیکای اروپا در ماههای گذشته در شورای حکام آژانس قطعنامه‌ای علیه ایران تصویب کرد. سه کشور اروپایی با اقدام اخیر و رای ممتنع به قطعنامه ضدایرانی، ثابت کردند که حاضر نیستند حداقل حقوق ایران را به رسمیت بشناسند.
لاوروف: ما و چین مخالف بودیم، تیم ایرانی موافقت کرد!
تحریم تسلیحاتی ایران به دلیل ارتباط مستقیمی که در قطعنامه‌های شورای امنیت با پرونده هسته‌ای کشورمان داشت باید در توافقنامه هسته‌ای خاتمه می‌یافت. اما در اقدامی عجیب آمریکا آن را استثنا کرد و تا ۵ سال پس از برجام (یعنی تا مهر امسال) ادامه داد. اقدامی که البته با مخالفت روسیه و چین همراه بود اما در نهایت با اقدام تأمل برانگیز تیم مذاکره‌کننده به ریاست ظریف، تمدید این تحریم تا ۵ سال دیگر در قطعنامه ۲۲۳۱ گنجانده شد.
وندی شرمن، عضو تیم مذاکره‌کننده آمریکایی در مذاکرات ایران و ۱+۵ در آن مقطع گفته بود:«یکی از نقاط واگرایی و اختلاف ما و روس‌ها که البته در اواخر مذاکرات بر روی میز گذاشته شد، قطعنامه سازمان ملل درخصوص تحریم موشکی و تسلیحاتی بود. روسیه معتقد بود که نباید هیچ محدودیتی بر روی موشک و تسلیحات باشد. آنها هیچ محدودیتی را بر روی موشک‌های خودشان نمی‌خواستند و البته فکر می‌کردند که چنین محدویتی نباید بر ایرانیان هم اعمال شود. نهایتاً بر سر این موضوع مصالحه کردیم».
شرمن ادامه داد: «روسیه و چین معتقد بودند که قطعنامه صرفا باید توافق را تائید کند و نباید هیچ محدودیتی بر برنامه موشکی و تسلیحاتی ایران باقی بماند. آنها نمی‌خواستند برنامه موشکی یا ممنوعیت واردات تسلیحاتی ایران پابرجا بماند. اما آنها متوجه شدند که بدون وجود محدودیت‌هایی که بود، ما نمی‌توانیم توافق کنیم».
به گزارش رجا، سرگئی لاوروف وزیر امور خارجه روسیه دو روز پس از انعقاد برجام در تاریخ ۲۵ تیر ۱۳۹۴ اظهار داشت که طرف ایرانی با طرف غربی درباره تحریمهای تسلیحاتی مصالحه کرد! وی این مهم را فاش کرد که: «ما و چین می‌خواستیم تحریمهای تسلیحاتی لغو شود، اما با وجود حمایت ما، خود تیم ایرانی موافقت کردند که تحریم‌ها تا ۵ سال ادامه یابد».
