ظاهراً فقط ترانسنیستریای مستقل نشده مانده که درخواست الحاق به مذاکرات یا در نظر گرفتن ملاحظاتش را بدهد.
سرویس بین الملل جوان آنلاین: کار برجام به جایی رسیده که از آسیای شرقی تا غرب آسیا و از آنجا تا جنوب اروپا، مدعیان ملحق شدن روز به روز در حال بیشتر شدن هستند. اتفاقی که ممکن است این توافق مرگ مغزی شده را کاملاً نابود کند. روز شنبه، عبداللطیف بن راشد الزیانی، وزیر خارجه بحرین گفت که هرگونه اصلاحی در توافق هستهای ایران باید شامل جنبههایی باشد که نگرانی کشورهای منطقه را برانگیخته است. ساعتی بعد، خبر آمد که ژاپنیها هم خواستار این هستند که هفتمین کشوری باشند که به مذاکرات با ایران ملحق میشوند. از عربهای خلیج فارس و رژیم صهیونیستی که بگذریم، مدتی قبلتر، لوییجی دی مایو، وزیر امور خارجه ایتالیا هم در لفافه گفته بود که مایل است به مذاکرات با ایران ملحق شود. ضمن اینکه اسپانیاییها هم در خفا چنین تمایلی دارند. ظاهراً فقط ترانسنیستریای مستقل نشده مانده که درخواست الحاق به مذاکرات یا در نظر گرفتن ملاحظاتش را بدهد. سفیر روسیه در وین هشدار داده که هرگونه توافق هستهای جدید با ایران، سالهای زیادی طول میکشد و تازه معلوم هم نیست به نتیجه برسد و بدون اینکه نامی از دولت آتی امریکا ببرد، تأکید کرده «بدون هرگونه مذاکره وضعیت را به شرایطی که در دوره اوباما قرار داشت» برگرداند.
میخاییل اولیانوف، سفیر روسیه در سازمانهای بینالمللی مستقر در وین، روز یک شنبه در توئیتی به همه بحثهای موجود درباره برجام جواب داد و هشدار داد هرگونه توافق هستهای جدید با ایران سالهای زیادی به طول میانجامد. او به صحبتهایی اشاره کرده که درباره توافق جدید با ایران میشود و گفته کارشناسانی که این بحث را مطرح میکنند «این اصل را از یاد بردهاند که تکامل خوب، اما بازگشت به توافق هستهای اولیه (حالت اولیه برجام) موضوع سختی است.»پیشبینی اولیانوف روس این است که هرگونه تلاش برای بهبود بخشیدن آن (توافق هستهای با ایران) نیاز به سالهای طولانی مذاکره دارد که البته تضمینی «برای دستیابی به نتایج مثبت» در این مذاکرات نیست. او پیشتر هم گفته بود که «هرچند شانس واقعی برای آغاز گفتگوها بین ایران و امریکا وجود دارد، اما موارد اختلاف به قدری زیاد است که من نمیتوانم در این مورد پیشبینی کنم.»به همین خاطر توصیه اولیانوف به دولت جدید امریکا این است که بدون هیچ مذاکرهای به برجام برگردد: «بدون مذاکره جدید، میتوان «برنامه جامع اقدام مشترک» را به حالت قبل و شرکت مجدد امریکا در آن بازگرداند.» اینکه چه چیزی روسها را مجاب کرده که این طور موضعگیری کنند، مشخص نیست، ولی میتوان حدس زد روسها نگرانند در این آشفته بازار بحثها تا زمان روی کار آمدن بایدن، اصل توافق هم زیر سؤال برود. عبداللطیف بن راشد الزیانی، وزیر خارجه بحرین روز شنبه مدعی شد هرگونه اصلاحی در توافق هستهای ایران باید شامل جنبههایی باشد که نگرانی کشورهای منطقه را برانگیخته است.
دیروز هم وزیر خارجه عربستان، درجه گستاخی را بالاتر برد و گفت که ریاض با بازگشت امریکا به برجام مشکلی ندارد، اما باید عوامل نگرانی در این خصوص برطرف شود که در مقدمه آن ضرورت ممنوعیت دائمی غنیسازی اورانیوم از سوی ایران است. الزیانی مدعی شده که ما امیدواریم با تمام مسائلی که منجر به نگرانی از ایرانیها شده، برخورد شود که در رأس آن، ضرورت ممنوعیت دائم غنیسازی اورانیوم و عدم امکان بازگشت ایران به این فعالیتها در اولین لحظهای است که میان طرفین توافق، اختلاف به وجود میآید. فرحان گفته که «مسئله بازرسی از تأسیسات ایرانی نیز باید حل شود، زیرا سایتهای نظامی مخفی وجود دارد که محدودیتهایی برای بازرسان اعمال میشود. لازم به ذکر نیست که توافق سابق به فعالیتهای خصمانه و توسعهطلبانه ایران گریز نزده بود.» ظاهراً ریشه تمام این بحثها این است که احتمالاً اروپاییان در رایزنیهای غیررسمی اولیه با تیم بایدن به این نتیجه رسیدهاند که حتی دولت بایدن هم قصد بازگشت به برجام به همان شکل و شمایل اولیه را ندارد. هایکو ماس روز جمعه در گفتگو با «اشپیگل» در حالی از لزوم الحاقیه به برجام یا «برجام پلاس» صحبت کرد که زمزمه عبور از توافق تابستان ۹۴، در بین دیگر کشورهای اروپایی هم پیچیده است. تازهترین موضعگیری مربوط میشود به «مارک سِدویل»، وزیر مشاور کابینه و مشاور امنیت ملی پیشین انگلیس که در جریان کنفرانس «منامه» گفته که توافق هستهای «برجام» باید جایگزین و تازهسازی شود. در حالی که جو بایدن بازگشت به برجام را سخت خوانده، روند فعلی باعث مدعی شدن دولتهایی شده که تا الان اصلاً طرح بحثی درباره برجام هم نداشتهاند. هفته قبل، کوئنی میاکه، مشاور ویژه یوشیهید سوگا، نخستوزیر ژاپن، و مدیر مؤسسه سیاست خارجی ژاپن، در مقالهای برای ژاپنتایمز نوشت که ژاپن باید هفتمین عضو برجام شود. او نوشته است: «من طرفدار پیوستن ژاپن به مذاکرات هستهای آینده با ایران هستم و شاید به مذاکره مجدد در توافق موجود کمک کنم که نیاز به نظارت و کنترل بینالمللی بیشتری خواهد داشت.» او ابراز تعجب کرده که «چرا چند سال قبل وقتی که مذاکرات با ایران برای توافق هستهای بین چین، روسیه و ایالات متحده در جریان بود و سه کشور اروپایی انگلستان، فرانسه و آلمان به آن ملحق شده بودند، توکیو برای چنین مذاکراتی پیشقدم نشد.»دو هفته قبل هم پایگاه خبری اردو پوینت نوشت که لوییجی دی مایو، وزیر امور خارجه ایتالیا در آغاز کنفرانس MED ۲۰۲۰ گفته که ایتالیا از ایران میخواهد در حالی که منتظر است ببیند دولت بعدی امریکا چه اقداماتی درباره توافق هستهای انجام خواهد داد، رفتاری مسئولانه داشته باشد. او گفته که ایتالیا قصد دارد همراه با شرکای اروپاییاش اجرای برجام را احیا کند و تأکید کرده است: «ما در حالی که ایران منتظر است دولت بعدی واشنگتن موضعش در این باره را شفافسازی کند، خواستار مسئولیتپذیری آن هستیم.»
همه اینها به کنار، قبلتر گزارشهایی شنیده میشد درباره اینکه در فضای برگزیت، اسپانیا یکی از نامزدهای تروئیکا است.