یک فعال اقتصادی معتقد است: ارز حاصل از صادرات کالاهای کشاورزی و صنعتی را نمی‌توان با همان قیمت ارزهای پتروشیمی و فولاد در شبکه نیما عرضه کرد و این روش باید اصلاح شود.
محمدرضا فرشچیان با اشاره به بخشنامه اخیری که از سوی دولت درباره مجوز واردات در مقابل صادرات صادر شد، اظهار کرد: یک سال بود که به دنبال این بخشنامه بودیم که خوشبختانه محقق شد، اما در حال حاضر مشکل اساسی ما ساز و کار شبکه نیما است.
وی در گفت و گو با ایبِنا تصریح کرد: مشکل صادرکنندگان غیرنفتی واقعی این است که دولت توقع دارد ارز حاصل از صادرات کالاهای کشاورزی و صنعتی هم با همان قیمت ارزهای پتروشیمی و فولاد در شبکه نیما عرضه شود و این در حالی است که پتروشیمی و فولاد از تسهیلات یارانه ای برخوردار هستند؛ یعنی پتروشیمی مواد اولیه خود را به صورت یارانه ای از وزارت نفت می گیرد و فولاد هم یارانه انرژی می‌گیرد.
فرشچیان ادامه داد: در نتیجه بخش کشاورزی که هیچگونه یارانه ای به آن تعلق نمی گیرد و صرفا ماحصل دسترنچ کشاورز است به هیچ عنوان نمی تواند ارز صادراتی خود را بر این مبنا به شبکه نیما عرضه کند. گویا برخی می خواهند که صادرکننده به واردات سوبسید دهد در صورتی که تمام واردات نیز با نرخ واقعی سرسفره مردم نمی رود، بلکه با قیمت های بالاتر عرضه می شود.
این تاجر با سابقه کشور با بیان اینکه در حال حاضر مشکل اساسی صادرات غیرنفتی و غیریارانه ای واقعی ما همین موضوع است، تاکید کرد: طی نامه ای به مسئولان پیشنهاد دو راهکار را ارائه کردیم؛ نخست اینکه واردات را مسقیما در مقابل صادرات غیرنفتی و در خارج از شبکه نیما قرار دهند یا اگر در شبکه نیما قرار است فعالیت داشته باشیم، ارز یارانه ای باید از شبکه نیما خارج شود و و فقط برای کالاهای اساسی و سرمایه ای و مورد نیاز پروژه های عمرانی مورد استفاده قرار گیرد. در غیر اینصورت نمی توان انتظار رشد صادرات غیرنفتی داشت و با اختلاف نرخ ارز و نرخ تورم که متناسب نیست در بازارهای بین المللی به فعالیت خود ادامه داد.
این فعال اقتصادی گفت: برخی موانع پیش روی صادرکنندگان مانند تحریم های بین المللی، عدم حمل و نقل کشتی های مادر در بنادر، عدم دسترسی به بیمه های بین المللی، خارجی است و در اختیار دولت نیست، بلکه وظیفه صادرکننده است تا با راهکارهای خود آنها را از میان بردارد. اما موانع اساسی تر درباره کج سلیقگی های داخلی است که سد راه صادرات می شود.
فرشچیان با تاکید بر اینکه نیاز نداریم تا پایان سال صبر کنیم تا مشکلات را از راه برداریم، افزود: با دو بخشنامه بسیاری از قید و بندهای صادراتی بدون اینکه بار مالی برای دولت داشته باشد، رفع خواهد شد. اما انتظار داریم آنهایی که دست اندرکار واقعی صادرات هستند با هم مشورت و همفکری داشته باشند تا بتوان نتیجه خوبی گرفت.
این صادرکننده برتر کشور اظهار کرد: اگر در راستای منافع ملی همدلی بین مسئولان وجود داشته باشد بسیاری از مسائل حل خواهد شد. این در حالی است که از تیرماه تا بهمن ماه سال گذشته صادرات در مسیر همواری در حال حرکت بود، اما بهمن ماه گذشته بانک مرکزی با مخلوط کردن ارزهای حاصل از صادرات پتروشیمی و فولاد با ارزهای کشاورزی و صنعتی در سامانه نیما بازار صادراتی را کاملا منفعل کرد.
