طبیعت کوهستانی مملو از برف در بیشتر فصل سرما و برفی با عمق و ماندگاری بالا همراه با ظرفیت تبدیل شدن به پیست های اسکی از شاخصه های سرسبزترین استان کشور در مسیر گردشگری زمستانی است که امروز به دلیل عدم باور و غفلت از سودآوری این صنعت خاک میخورد.
سرویس سردبیری اقتصاد شمال: ایرنا در گزارشی به فرصت ها و کمبودهای صنعت گردشگری زمستانی در استان شمالی پرداخته است در این گزارش آمده؛ کوهستان و برف و سرما در کنار هم زمینه ساز ایجاد نوعی از گردشگری به نام گردشگری زمستانه هستند، طبیعتی که امروز با گشت و گذاری کوتاه مدت و برف بازی های بیشتر در قالب کودکانه به بهار و تابستان می رسد، در حالی که جای خالی رشته و ظرفیتی پرسود در صنعت گردشگری مازندران را همچنان گوشزد می کند.
استان مازندران در کنار ۳۳۰ کیلومتر خط ساحلی و دو سوم جنگل های هیرکانی، دارای ۵۵۰ کیلومتر خط کوهستانی و بلندترین و پر برف ترین قله های کشور است. کوه ها و قله هایی مانند دماوند، علم کوه و آزادکوه و دهها قله دیگر که بیش از نیمی از سال پوشیده از برف هستند.
همانطور که گفته شد کوه ها و حتی برخی از دامنه های استان مازندران در حالی نیمی از ماههای سال پوشیده از برف هستند که بیش از ۶۰ درصد وسعت کشور در همین ماه ها محیطی بیابانی و نیمه بیابانی تشکیل می دهند.
باید اعتراف کرد که سهم مازندران از گردشگری زمستانی تقریبا هیچ است، چون برف زیبا و بادوام این خطه در نهایت به تیوپ سواری و یا نشستن بر روی بنر تبلیغاتی و سفره یکبار مصرف برای سُر خوردن بر روی برف خلاصه می شود.
در کنار گردشگری زمستانی، ورزش هایی نیز که با برف سروکار دارند خود جاذبه هایی از این فصل هستند که مازندران به خوبی از مهمترین پیش نیاز آن یعنی برف و آب های یخ زده برخوردار است. تفریحاتی همچون ، اسکی آلپاین با پنج زیر شاخه، اسکیت روی یخ با هشت زیرشاخه، اسنو برد، بابسلد، باندی، پرش با اسکی و لژ سواری که کم هم طرفدار ندارد.
اما از میان اسامی ۱۶ مجموعه گردشگری زمستانی و پیست اسکی فعال کشور هیچ جایی برای ارتفاعات و رشته کوه های مازندران وجود ندارد و به صراحت باید اعتراف کرد که مازندران از گردشگری زمستانی غافل است.
رضا محسنی از ورزشکاران رشته اسکی روی برف و اسکی روی چمن و مربی ورزشهای زمستانی هم در این باره گفت: مازندران برای ورزشهای زمستانی استعدادها و ظرفیت های خوبی دارد که باید در این باره برنامه‌ریزی شود.
این ورزشکار افزود: کوه های نمار، منطقه لاسم نشل در بخش لاریجان آمل، منطقه آزادکوه و کوه های تخت سلیمان در کلاردشت و ارتفاعات سیاه بیشه شهرستان چالوس، ارتفاعات آزاد کوه شهرستان نور، منطقه سنگده در دودانگه ساری و بسیاری از کوه های مرتفع، مناطق مناسبی برای انواع اسکی روی برف و دیگر ورزشهای زمستانی است.
محسنی با تاکید بر اینکه گردشگری زمستانی مبتنی بر استمرار سرما و برف در مدت طولانی از سال است، ادامه داد: به عنوان مثال برخی مناطق مازندران مانند بخش لاریجان و یا تخت سلیمان در غرب استان، به عنوان یک منطقه سردسیر و کوهستانی، بیش ازهفت ماه پوشیده از برف هستند.
این مربی ۲۸ ساله به ظرفیت ارتفاعات مازندران برای استفاده در تفریحات زمستانه اشاره کرد و گفت: قله هایی با شیب ملایم مناسب برای ایجاد ورزش های زمستانی و یبخچال های طبیعی که ورزشهای یخ نوردی را جذاب می کند از ظرفیت های مازندران در گردشگری زمستانی است.
محسنی همچنین تاکید کرد: تفریحات زمستانی که در مازندران مانند تیوب سواری انجام می شود، غیر مجاز و بسیار خطرناک است و می تواند آسیب های جدی به افراد بزند که با استقرار مجموعه های گردشگری زمستانی می توان شرایط استاندارد و ایمن برای گردشگران ایجاد کرد.
**مازندران باید مرکز گردشگری زمستانه کشور شود
فرامرز حسین پور کارشناس گردشگری گفت: مازندران به واسطه بیشترین میزان قله های مرتفع و برفی، روستاهای فراوان در مناطق کوهستانی و راههای دسترسی و همچنین بارش سالانه چندین متری برف در ارتفاعات، بیش از هر منطقه دیگر کشور مستعد استقرار گردشگری زمستانی است.
حسین پور افزود: تمامی کوهستان های مازندران بیش از نیمی از سال پوشیده از برف سنگین است که برای سرمایه گذاری و تداوم ورزشهای زمستانی بسیار مناسب است که در هیچ منطقه ای از کشور این تعداد از ظرفیت وجود ندارد.
وی ادامه داد: استان های دیگر در جوار رشته کوه های زاگرس نیز زمستان های پر برفی دارند اما به واسطه قرارگیری در میان ۲ بیابان مرکزی ایران و بیابان عراق مدت زمان ماندگاری برف در آنها بسیار کم است.
این کارشناس افزود: امروزه توسعه صنعت گردشگری زمستانی در مناطق کوهستانی علاوه بر افزایش تقاضا، در نتیجه ناکارآمدی کشاورزی و صنایع در بخش اشتغال و درآمدزایی، متقاضیان بسیاری دارد.
حسین پور همچنین به مزایای گردشگری زمستانی اشاره کرد و گفت: گردشگری ورزشی-تفریحی مدت هاست به دلیل علاقه مندان بسیار و بازتاب های فراوان اقتصادی در بالا بردن مشاغل محلی و افزایش رفاه اقتصادی در دستور کار بسیاری از کشورها برای برنامه ریزی و سرمایه گذاری قرار گرفته است.
او ادامه داد: متاسفانه در مازندران هیچ برنامه ای برای استقرار این حوزه از گردشگری وجود ندارد، در حالی که این استان بیشترین ظرفیت در گردشگری ورزشی-تفریحی چه در کوهستان و چه در دریا دارد.
به گفته وی به دلیل عدم وجود زیر ساخت های لازم و تمرکز تمامی زیر ساخت های ورزش و گردشگری زمستانی در پایتخت کشور، مازندران از یکی اصلی ترین ظرفیت ها در این بخش خود محروم مانده است.
**تبلیغات، پاشنه آشیل سرمایه گذاری در بخش گردشگری زمستانی مازندران
محسن جمالی کارشناس گردشگری نیز گفت: مازندران به مدد مجاورت با قله ها و کوه های پوشیده از برف، یکی از مناطق بسیار مناسب برای توریسم زمستانی است چرا که آب و هوای کوهستانی و استعدادهای طبیعی آن بسیار عالی است، اما تنها منطقه و مکان مناسب داشتن ، شرط جذب توریست و سرمایه گذار نیست.
او در ادامه با تاکید بر اینکه باید برنامه‌ریزی مناسب در بخش گردشگری زمستانی شود، افزود: بسیاری از مناطق مستعد از نظر گردشگری زمستانی تلاش می‌کنند امکانات و تجهیزات رفاهی خود را تکمیل کرده و تبلیغات زیادی برای شناساندن خود به گردشگران انجام دهند.
این کارشناس گردشگری همچنین گفت: اما در مازندران تبلیغاتی برای شناساندن ظرفیت گردشگری زمستانی استان به گردشگران و بخصوص سرمایه گذاران وجود ندارد و عملا مناطق کوهستانی مازندران زمستان ها بلااستفاده برای جذب گردشگر می ماند.
جمالی گفت: درآمد بسیار هنگفت و تجربه بسیار مناسب کشورهایی که در صنعت توریسم زمستانی موفق بوده‌اند باعث شده تا کشورهای دیگر هم که استعداد کمی در این مقوله دارند به فکر استفاده از این استعداد برای کسب درآمد بیفتند که چین و کره جنوبی و حتی کشور بیابانی چون امارت متحده عربی از جمله آنها هستند.
این کارشناس جذب ۲۰ میلیون گردشگر در سال را ظرفیت چشمگیر استان مازندران دانست که متاسفانه همه آن مربوط به فصول گرم سال و بهار است که می توان با ایجاد گردشگری زمستانی، فصل سرما را هم به مقصد گردشگران تبدیل کرد.
**هیچ برنامه ای برای گردشگری زمستانی وجود ندارد
معاون گردشگری اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری مازندران گفت: تاکنون هیچ برنامه و آمایشی برای استقرار گردشگری زمستانی در این استان انجام نشده است.
مهران حسنی برطرف نشدن مشکلات دیگر حوزه های گردشگری استان را از عمده دلایل مغفول ماندن گردشگری زمستانی در مازندران عنوان کرد و افزود: در حال حاضر در گردشگری ساحلی، گردشگری فرهنگی، گردشگری بومی و دیگر حوزه ها مشکلات و راه های نرفته بسیاری وجود دارد که نگاه ها را از گردشگری زمستانه دزدیده است.
وی ادامه داد: نه تنها در زمینه ورزش ها و گردشگری زمستانی تاکنون هیچ سرمایه گذاری در این حوزه پیش قدم نشده است، مقرون به صرفه بودن ویلا سازی و یا خرید و فروش زمین در این استان بیش از هر چیزی گردشگری زمستانه را متروکه ساخته است.
معاون گردشگری مازندران با بیان اینکه نهادهای دولتی نیز تاکنون به حیطه استقرار گردشگری زمستانه در مازندران وارد نشده اند، افزود: متاسفانه همین خلا باعث شده تا ارتفاعات مازندران تبدیل به مامن ویلاسازی و خرید و فروش زمین شود.
حسنی تاکید کرد که مازندران دارای رشته کوه ها و قله های پر برف با شیب ها و دره های مناسب برای ایجاد پیست های اسکی و یا مناطق مساعد برای ورزش های زمستانی است اما فقدان زیرساخت های لازم دسترسی به این مناطق در تابستان را نیز دچار مشکل کرده است.
وی استقرار گردشگری زمستانی را نیازمند زیرساخت ها و امکانات گسترده ای دانست که به دلیل نبود نقشه راه مشخص هیچ نهاد و سرمایه گذاری وارد آن نمی شود.
