مازندران ۹۳۱ قطعه آب بندان دارد که مساحت آنها ۱۸ هزار هکتار برآورد می شود.
به گزارش اقتصاد شمال ،مدیر امور اراضی و آب و خاک سازمان جهاد کشاورزی مازندران گفت که کار مطالعاتی ساماندهی ۶۳ قطعه از آب بندان های استان به اتمام رسیده و تا پایان سال ۹۸ این مخازن آبی سنتی لایروبی و مرمت می شود.
فرزین فرهادی روز یکشنبه در نشست تخصصی راهبردهای مدیریت طرح مرمت و بهسازی آب بندان های شمال در دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری افزود که بر اساس برنامه و اعتبار تخصیص داده شده ، تا پایان سال آینده سه هزار و ۵۰۰ هکتار از آب بندان ها مازندران لایروبی می شود.
وی از آغاز لایروبی هشت قطعه آب بندان به مساحت ۲۸ هکتار در استان خبر داد افزود : اگر مشارکت و عزم مسئولان استانی از جمله استانداری، آب منطقه ای ، جهاد کشاورزی و کشاورزان در مرمت و بهسازی آب بندان ها بیشتر شود، می توانیم طرح لایروبی را در سال آینده سرعت ببخشیم .
آببندان؛ استخر یا تالاب دست ساز خاکی و بسیار بزرگ است که از گود کردن و خاکبرداری یک محدوده و ریختن و کوبیدن و ایجاد دیواره خاکی دور این محدوده به وجود می آید تا روان آب ها در آن برای بهره برداری کشاورزی ذخیره شود.
لایروبی آببندان ها و بازگرداندن آنها به زنجیره تولید یکی از محوری ترین برنامه های دولت تدبیر و امید برای اختصاصی کردن کشت برنج در شمال کشور است.
بر اساس برنامه دولت، کار لایروبی آب بندان ها به همراه سردهنه های زراعی با بهره گیری از فناوری های جدید و تامین اعتبار از سال ۹۸ آغاز می شود و در مدت سه سال تمامی آببندان ها لایروبی خواهد شد.
دولت برای این منظور ۱۶۰ میلیارد تومان بودجه پیش بینی کرده است که قرار است بر اساس پیشرفت کار میان سه استان مازندران ، گیلان و گلستان تقسیم شود.
مازندران ۵۴ درصد آب بندان های شمال کشور را در اختیار دارد .
** افزایش دو برابری ذخیره سازی آب بندان ها
مدیر امور اراضی جهاد کشاورزی مازندران مرمت و لایروبی آب بندان ها را سبب افزایش حجم ذخیره سازی آب در آنها دانست و گفت که با لایروبی تمامی آب بندان های مازندران میزان ذخیره سازی آنها از ۴۰۰ میلیون متر مکعب کنونی به ۷۰۰ میلیون متر مکعب افزایش می یابد.
وی ۸۰ درصد آب بندان های مازندران را نیازمند لایروبی دانست و توضیح داد : اکنون متوسط عمق آب بندان ها یک تا یک و نیم متر است که با لایروبی علاوه بر جلوگیری از کوچک شدن آب بندان ها به خاطر تغییرات اقلیمی ، بر عمق آنها هم افزوده می شود.
فرهادی تامین آب زراعی ، جمع آوری آب های زهکش ، مخازن سیل گیر ، پرورش ماهی و گردشگری را از مزیت های آب بندان ها دانست و افزود : از آنجایی که ۳۵درصد بارندگی در فصول زراعی و ۶۵ درصد در فصول غیر زراعی در مازندران می بارد، ذخیره آب در آب بندان ها کشاورزی استان را نجات می دهد.
وی یکی از دلایل مهم افزایش تعداد چاههای مجاز و غیرمجاز کشاورزی در مازندران را بی توجهی به آب بندان ها دانست و گفت : در حال حاضر علاوه بر ۷۰ هزار حلقه چاه مجاز ، بیش از ۱۵۰ هزار حلقه چاه غیر مجاز در استان فعال است.
این مسئول با اعلام این که آب بندان های مازندران آبیاری ۴۲ هزار هکتار از اراضی استان را تحت پوشش دارند ، افزود : نامناسب بودن سیستم آبگیری و نداشتن سیستم رسوبگیر ، نداتشن خروجی مناسب و کارآمد برای توزیع فنی ، کم عمق بودن و حجم ذخیره بسیار کم با وجود وسیع بودن آب بندان ، فقدان سر ریز مناسب و تخریب دیواره آب بندان ، فرسایش دیواره های آب بندان ، استفاده از خاک با درصد مواد آلی زیاد برای احداث دیواره ها و عرض کم دیواره از مشکلات و نواقص آب بندان های سنتی است.
فرهادی از افزایش سطح زیر کشت و حصول اطمینان از آبیاری ، عدم نیاز به شبکه گسترده آبیاری و زهکشی ، محیط مناسب برای رسوبگیری ، تغذیه آب های زیر زمینی و جلوگیری از رسوبگیری ، جمع آوری روان آب های سطحی و آب های برگشتی و کنترل سیلاب ، جمع آوری زه آب منطقه و استفاده مجدد ، جلوگیری از حفر بی رویه چاه ، پرورش ماهی و زیستگاه پرندگان و توسعه اقتصادی روستاها به عنوان بخشی از مزیت های احیای آب بندان ها در چرخه کشاورزی مازندران یاد کرد.
مازندران با ۲۳۰ هزار هکتار زمین شالیزاری و با تولید سالانه حدود یک میلیون و ۵۰ هزار تن محصول ، ۴۲ درصد برنج کشور را تامین می کند.
ایرنا
