آقای ظریف چگونه با گروه ۱+۵ با لبخند مذاکره می‌کنید اما هرگاه به مجلس شورای اسلامی می‌آیید با توپ و تشر آمده‌اید آیا ما خودی هستیم یا خودی نیستیم؟
آفتاب یزد نوشت:در روزی که دلار به ۲۲ هزار تومان رسید محمدجواد ظریف به عنوان مجری اول سیاست خارجی کشور در بهارستان میهمان نمایندگان مجلس بود تا از وضعیت فعلی گزارش دهد. حال و هوای دیروز همان چیزی بود که پیش از این انتظار داشتیم، جوی متشنج علیه وزیر خارجه، اکثریت آنهایی که در این دوره از خانه ملت بر صندلی‌های سبز بهارستان تکیه زده‌اند از همان روز اول و در روزگاری که برجام امضا شده بود و شرایط به وفق مراد وزیر خارجه بود نیز علیه او بودند حالا در شرایطی که همه برنامه‌های سیاست خارجی تحت تاثیر تحریم‌های ترامپ قرار گرفته و برجام هم نای نفس کشیدن ندارد طبیعی است که حضور ظریف در مقابل مجلس یازدهم با انبوهی از انتقادات تند همراه شود. ویدیوهایی که خبرگزاری‌های مختلف از نشست دیروز مجلس منتشر کردند حاکی از این بود که حتی گاه مجال حرف زدن را نیز به ظریف نمی‌دادند و با داد و فریادهای «دروغگو» مانع از ادامه صحبت وزیر خارجه می‌شدند. درواقع پس از پایان بخش اول صحبت‌های وی و در قسمت دوم سخنرانی ایشان در آغاز چندین تن از نمایندگان از صندلی خود برخاسته و با فریاد درخواست اخطار، مانع سخنرانی وزیر امور خارجه شدند. در همین حین رئیس مجلس به نمایندگان تذکر داد که پس از پایان صحبت وزیر خارجه مهلت اخطار به نمایندگان داده می‌شود اما همچنان نمایندگان فریاد “دروغگو”
” آقای ظریفه بسه” ” دوست نداریم دروغ بشنویم” سر می‌دادند. پس از صحبت‌های چند دقیقه‌ای وزیر امور خارجه، عده‌ای از نمایندگان فریاد مرگ بر دروغگو سر دادند و ظریف نیز اعلام کرد بنده از میهمان نوازی شما سپاسگزارم. رئیس مجلس شورای اسلامی به نمایندگان اخطار می‌داد که بر جای خود نشسته و نظم جلسه را رعایت کنند. اما این جنجال‌ها همه واکنش نمایندگان به حضور دیروز ظریف نیست، بلکه نطق‌های آنها نیز مملو از انتقاداتی تند و گزنده از عملکرد سیاست خارجی دولت و شخص محمدجواد ظریف بود.
> از مکانیسم ماشه ترسیدید؟
علیرضا سلیمی عضو هیئت رئیسه مجلس در این باره بیان کرد: آقای ظریف چگونه با گروه ۱+۵ با لبخند مذاکره می‌کنید اما هرگاه به مجلس شورای اسلامی می‌آیید با توپ و تشر آمده‌اید آیا ما خودی هستیم یا خودی نیستیم؟ شما باید تمرین کنید تا حرف نمایندگان مردم را به جان بخرید. شما مذاکره کردید تا فشار بر معیشت مردم وارد نشود. آیا نتیجه مذاکره شما دلار ۲۰ تومانی نشد؟ آیا شما نمی‌دانید قیمت مسکن به کجا رسیده است؟ و این نتیجه عملکرد شما است. وی
در ادامه اظهار کرد: رئیس جمهور می‌گوید اگر آمریکایی‌ها در حوزه سیاسی کاری کنند اقدام خاصی انجام خواهیم داد. شما گفتید که ما کلاه بر سر اوباما گذاشتیم اگر اینگونه است چرا زمانی که آمریکا از برجام خارج شد شکایت نکردید؟ چون ترسیدید از مکانیسم ماشه استفاده کند. نماینده مردم محلات تصریح کرد: شما برای آزادی دیپلمات‌های زندانی ما چه کردید؟ برخی از آنها بیش از یکسال است که در زندان هستند آقای ظریف شما می‌گویید اصلاح‌طلب و اصول‌گرا نمی‌شناسید اما در برخی میتینگ‌های احزاب اصلاح‌طلب سخنرانی داشتید و ما می‌دانیم چه مطلبی گفته‌اید، شما می‌گویید که آمریکا ابرقدرت نیست پس چرا در دانشگاه تهران، ملت و دانشگاهیان را از بمب‌های آمریکایی می‌ترسانید کاش از همان ابتدا درک می‌کردید که آمریکا ابرقدرت نیست. تاریخ در خصوص برجام قضاوت خواهد کرد، اما نه آنگونه که شما می‌گویید.
> فتح الفتوح یک طرفه!
محمد حسن آصفری دیگر نماینده‌ای بود که دیروز در حضور وزیر خارجه درباره قرارداد ایران و چین انتقاد داشت و گفت: مگر نه این است که تمام قراردادها باید از طریق مجلس بررسی شود آقای ظریف از توافق ۲۵ ساله با چین صحبت کردند که اصلا مجلس در جریان آن نیست. مجلس باید از دولت بخواهد تا جزئیات این قرارداد در اختیار نمایندگان قرار گیرد. وی در ادامه اظهار کرد: در مجلس نهم و در جریان مذاکرات هسته‌ای ما چندین بار از دکتر ظریف خواستیم تا اجازه دهد یک نفر یا دو نفر از نمایندگان در مذاکرات برجامی حضور یابند. حتی کمیسیون امنیت کتبا در این خصوص درخواست داشت. اما چون دیدگاه آقای روحانی جور دیگری بود و قصد داشتند فتح الفتوح به نام دولت باشد اجازه ندادند. ابوالفضل عمویی عضو سخنگوی کمیسیون امنیت ملی نیز در انتقادی به ظریف با تاکید بر اینکه رفع مشکلات اقتصادی مردم از طریق تعامل با غرب انتظاری بیهوده است، گفت که باید وزارت خارجه راهبرد اخراج آمریکا از منطقه را به عنوان پاسخی به شهادت حاج قاسم سلیمانی دنبال کند.
محسن علیزاده نماینده مردم سپیدان خطاب به ظریف گفت: سیاست دولت تدبیر سیاست توکل به کدخدا بوده است. ما به قدرت‌ها متوسل شدیم تا آمریکا در شورای امنیت به وسیله برجام علیه ما اقدامی نکند اما برجام به شری تبدیل شده است. چطور می‌توانیم از آن خلاص شویم.
> مسیر را کج ریل‌گذاری کردید
مجتبی ذوالنور رئیس کمیسیون امنیت ملی مجلس نیز گفت: ریل‌گذاری و هدف‌گذاری در خصوص سیاست خارجی در دوران آقای ظریف از همان ابتدا غلط بود و مسیر را کج ریل‌گذاری کردید و به سمتی رفتید که اهداف ملت محقق نشد. مقام معظم رهبری بارها تاکید داشتند اصل بر تکیه بر توانمندی‌های داخلی و حل مشکلات از طریق داخلی با تکیه بر منطقه و همچنین بی‌اعتمادی به آمریکا و غرب است اما شما وارونه عمل کردید و داخل و منطقه را رها کردید و به آن کسی که نباید اعتماد کردید، پس خروجی غیر از این نمی‌تواند باشد. رئیس کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس ادامه داد: ما مخالف دیپلماسی فعال و تعامل با دنیا نیستیم و نمی‌گوییم مسائل را باید در عرصه بین‌المللی رها کرد اما مسیر را نباید غلط رفت و ما در این مورد تضمین نگرفتیم. باید به تذکرات مقام معظم رهبری توجه می‌کردید که ایشان شروط یازده گانه را تعیین کردند اما چرا قدرت و ابزار چانه‌زنی خود را از دست دادید که امروز دنبال آنها می‌دوید.
ذوالنوری افزود: در ابتدای مذاکرات جان کری گفت ما اجازه نمی‌دهیم بیش از دو هزار کیلوگرم اورانیوم غنی‌سازی شده داشته باشید اما بعد از مذاکرات طولانی آن را به ۳۰۰ کیلوگرم رساندید، شما بیش از ۱۰تن اورانیوم غنی‌سازی شده کشور را با‌آورانیوم خالی یا کیک زردی که
باید چرخه غنی‌سازی را طی کند مبادله کردید و ابزار انعطاف و چانه‌زنی را از دست ملت خارج کردید، شما به عنوان بازطراحی و بهینه‌سازی رآکتور ۴۰ مگاواتی آب سنگین اراک را به آن وضعیت درآوردید که دشمن خیالش راحت شود و الان می‌گویید چرا به حرفتان گوش نمی‌دهد. شما ۱۹ هزار سانتریفیوژ را به ۵ هزار و ۱۰۰ رساندید، ابتدای مذاکرات آمریکایی‌ها در مورد ۲۰ درصد غنی‌سازی حرف می‌زدند و در حقیقت فردو را از دور مذاکرات خارج کرده بودند، شما حتی نطنز را از بین بردید و وقتی مقام معظم رهبری تاکید بر حرکت متناظر و گام به گام کردند شما همه چیز را در طبق اخلاص گذاشته و بدون گرفتن تضمین تحویل دادید.
محمد صفایی نماینده گناباد نیز خطاب به وزیر خارجه گفت: آقای ظریف شما مجلس یازدهم را چگونه تصور کرده اید، شما تحولات بین‌المللی پسا غرب را در عمل باور ندارید. پس از شهادت حاج قاسم شما به غرب پیام ذلت دادید. بحث از وحدت ملی و موضوع فراجناحی می‌کنید، اما در جلسه‌تان با کری گفته‌اید که اگر با ما به توافق نرسید، جریان رادیکالیسم در ایران روی کار می‌آید. آقای ظریف چرا به مردم دروغ می‌گویید، روزی که کری با پای شکسته به مذاکره آمد رهبر انقلاب اسلامی فرمودند او با پای شکسته به مذاکره آمده چون به مذاکره نیاز دارد و شما از مواضع مقتدرانه انقلاب اسلامی کوتاه نیایید اما کوتاه آمدید.
وی ادامه داد: آمریکا ایران را تحریم کرد، اما آقای عراقچی در رسانه ملی به برادران افغانستانی ما توهین می‌کند، این است نگاه منطقه‌ای و نگاه همسایه ای، آقای ظریف در سال ۲۰۱۹ نشریه اکونومیست می‌گوید همسایگان ایران یک هزار و ۲۰۰ میلیارد دلار واردات داشتند اما سهم ایران از این میزان تنها ۲ درصد بود این مایه خجالت و شرمندگی وزارت خارجه است.
حجت الاسلام محمد تقی نقد علی یک گام فراتر رفت و به نوعی اعلام کرد انتقاد و اعتراض به وزیر خارجه راه گشا نخواهد بود بلکه مجلس اگر می‌خواهد درست عمل کند باید به دنبال استیضاح حسن روحانی به عنوان رئیس جمهور باشد. این نماینده مجلس اصول‌گرایان در اخطار قانون اساسی و بعد از سخنان محمد جواد ظریف گفت: قبل از آن که به آقای ظریف تذکر بدهم باید نکاتی را مطرح کنم چرا که تذکر به آقای ظریف مثنوی ۷۰ من است. به نظرم باید محکمه باشد و قاضی عادلی حضور داشته باشد و رسیدگی کند. سیاستی که آقای ظریف پیش گرفت و برجامی که تیم ایشان امضا کرد به وجهی تنظیم شد که سیستم ماشه را بر ما تحمیل کرد. نماینده مردم خمینی شهر در مجلس یازدهم با استناد به اصل ۱۵۲ قانون اساسی اظهار کرد: آیا سیاست‌های تیم وزارت خارجه مغایر و مخالف با سیاست اقتدار، عزت و عدم سلطه قدرتهای خارجی نیست؟ آقای ظریف در مذاکرات شرایط مقام معظم رهبری را رعایت نکردند. آقای ظریف و حسن روحانی گفتند که در روز اجرای برجام همه تحریم‌ها به کنار می‌رود. نقد علی خطاب به محمدباقر قالیباف، رئیس مجلس گفت: این روشی که مجلس در پیش گرفته است جواب نمی‌دهد، ما دیگر روی نگاه کردن به چهره مردم را نداریم. دلار ۲۱ هزار تومان، سکه‌ای که از ۱۰ میلیون گذشته است و مرغ قیمت نجومی نتایج سیاست‌های ۷ ساله دولت است. وی در پایان اخطار خود خطاب به رئیس مجلس تاکید کرد: نشستن و گوش کردن به حرفهای وزرای دولت بی‌ثمر است. استیضاح رئیس جمهور را کلید بزنید.
> همه در یک کشتی هستیم
اما دیروز وزیر خارجه در میان انتقادات مختلفی که مطرح شد به دفاع از خود پرداخت. محمد جواد ظریف بعد از صحبت‌های نمایندگان گفت: ما آمده‌ایم این جا با هم آینده کشور را بهتر بسازیم مقام معظم رهبری فرمودند که اگر شما هم گزارش ملاقات‌های ظریف و برخوردش را با آن طرف دیده بودید، مثل من او را شجاع، انقلابی و صادق می‌دانستید. وی خطاب به نمایندگان گفت: آن چه اتفاق افتاد آن نبود که شما گفتید من هیچ گاه مسائل داخلی را به خارج نبردم.
وی افزود: جمهوری اسلامی ایران باید در برابر سیاست‌های آمریکا بایستد و جمهوری اسلامی در برابر سیاست‌های آمریکا ایستاده است. هفته قبل دیدید که در شورای امنیت چگونه در برابر سیاست‌های آمریکا ایستادم و کسانی که قبلا هم در وزارت خارجه بودند همین گونه ایستادند. شما هم بایستید همه با هم می‌ایستیم اما باید کاری کنیم که آمریکا نتواند از اقدامات ما برای اهدافش استفاده کند. باید کاری کنیم که بتوانیم قدرت جمهوری اسلامی ایران را در منطقه و جهان نهادینه کنیم. دو گانه‌سازی کاری از پیش نمی‌برد باید سیاست خارجی در خدمت مقاومت و قدرت منطقه‌ای جمهوری اسلامی در خدمت پیشبرد اهداف مردم ایران باشد.
وزیر خارجه تاکید کرد: باید از تمام امکانات برای بهبود معیشت مردم و قدرت ملی ایران استفاده کنیم. شما هر چه می‌خواهید بگویید اما من و شهید سلیمانی هر هفته با هم جلسه داشته و هماهنگ کردیم هر چه در منطقه انجام دادیم با هماهنگی هم بود. آنهایی که شهید سلیمانی را می‌شناسند و با او دم‌خور بودند و آنهایی که با سید حسن نصر الله و مقاومت عراق و لبنان دم‌خور هستند، آنها می‌دانند که روابط ما چگونه بود، نه شما.
در این هنگام یکی از نمایندگان با فریاد به قالیباف گفت که ظریف با این صحبت‌هایش به نمایندگان توهین می‌کند و می‌گوید که نمایندگان نمی‌فهمند.
ظریف در واکنش گفت: من گفتم که آنها می‌دانند. بی‌جا می‌کنم که بگویم شما نمی‌فهمید، شما نماینده ملت هستید ملت ما فهیم است شما هم نمایندگان ملت فهیم هستید و من در برابر نمایندگان ملت با کمال خضوع حضور پیدا می‌کنم، حرف‌ها و توهین‌ها را به جان می‌خرم. من وظیفه دارم از شما به عنوان نمایندگان مردم بزرگ ایران بشنوم و به گوش جان بشنوم و تشکر کنم. از انتقادات و حتی تندی‌های شما تشکر می‌کنم اما بدانید همه ما در یک کشتی هستیم. آمریکا لیبرال، اصلاح‌طلب، اصول‌گرا، انقلابی و ضد انقلابی نمی‌شناسد. خودمان در این کشتی نشسته‌ایم و همه با هم در این کشتی هستیم. باید اقتصاد را با هم پیش ببریم.
وزیر خارجه درباره انتقادها نسبت به باز شدن مرزهای همسایگان با ایران نیز گفت: این که ترکمنستان مرزهایش را بسته و حتی اجازه ورود به هموطنانش را به خاطر کرونا نمی‌دهد ما نمی‌توانیم تغییر بدهیم همکاران من هر روز با کشورهای همسایه صحبت می‌کنند. مرزهای ترکیه باز شده و بسیاری از مرزهای عراق و ارمنستان و آذربایجان، افغانستان و پاکستان باز شده و روابط با عمان و امارات متحده و کویت و قطر از سر گرفته شده که اینها فقط با دعا نبوده ما همواره معتقد بودیم نباید آمریکا را قدرت دانست. آمریکا را قدر قدرت ندانیم برجام تحمیلی بر آمریکا بود که تاریخ را آینده نشان می‌دهد. برجام سند افتخار ایران همواره خواهد بود و ان‌شاءالله در تاریخ ثبت خواهد شد.
> اسم وزارتخانه را عوض کنیم!
از سوی دیگر محمد باقر قالیباف رئیس مجلس شورای اسلامی در ادامه تصریح کرد: در حوزه توان اقتصادی وزارت خارجه می‌تواند نقش کلیدی داشته باشد. از نظر بنده وزارت امور خارجه باید در دوران جنگ اقتصادی به وزارت امور خارجه و تجارت بین‌الملل تبدیل می‌شد. توقع ما این است که اگر وزارت خارجه نتوانست سرمایه‌گذار وارد کند حداقل شرایط را به گونه‌ای مدیریت کنند که بخشی از پول مردم که در نزد برخی از کشورها باقی مانده است به کشور بازگردد و انتقال ارز به کشور با تلاش مضاعف انجام شود.
وی در ادامه تاکید کرد: در بحث کرونا و در مبادلات مرزی با مشکل مواجه شدیم. وزارت خارجه در بحث اقتصادی باید به دنبال همکاری‌های مرزی و تبادلات تجاری بوده و بیش از گذشته فعال شود.
قالیباف خاطرنشان کرد: شورای حکام باید بداند در حوزه دستگاه سیاست خارجی ما هرگز جمهوری اسلامی و نمایندگان مردم اجازه نخواهند داد که آژانس دستش باز باشد و هر کاری که می‌خواهد انجام دهد و حلقه اطلاعاتی و جاسوسی کشورهای متخاصم را تکمیل کنند. ما در مقابل زیاده خواهی آنها خواهیم ایستاد و از دولت و وزارت خارجه انتظار داریم تا سیاست‌های کاهش تعهدات برجامی را که درخصوص آنها تصمیم‌گیری شده اجرا کنند و از حقوق ملت ایران دفاع خواهیم‌کرد. از وزارت خارجه انتظار داریم در تولید قدرت در حوزه اقتصادی به درستی به وظیفه خود عمل کنند.
> سیکل سیاست ایران
آنچه دیروز در مجلس شاهد بودیم در واقع انتقاداتی بود که علیه وزیر خارجه انجام شد، در واقع با توجه به وضعیت فعلی کشور در حوزه‌های مختلف نمی‌توان اصل انتقادات به دولت و وزارت خارجه را نادیده گرفت و به قول معروف جای دفاعی وجود ندارد. اما نکته مهمتر این است که مجلس برای تغییر شرایط چه می‌تواند بکند؟ واقعیت این است که جنجال‌سازی‌های دیروز یا «دروغگو» خطاب کردن ظریف برای مردمی که هر روز بیشتر زیر فشار اقتصادی می‌روند نان نمی‌شود. به هرحال بخش مهمی از همین چهره‌های فعلی مجلس یا همفکران آنها برای اولین بار در مجلس نهم در سال ۹۲ به ظریف رای اعتماد دادند تا او کارش را شروع کند و به دنبال مذاکره برود. از همان ابتدا نیز معلوم بود قرار است ظریف به دنبال مذاکره برای حل مناقشه هسته‌ای برود. بنابراین نمایندگان اصول‌گرا امروز نمی‌توانند ژستی بگیرند که گویی ظریف از آسمان به وزارت خارجه افتاده است. او با رای اصول‌گرایان کار خود را آغاز کرد و از قضا با همان رای بود که برجام را نیز به ارمغان‌آورد. علاوه بر این اصول‌گرایان در مجلس نهم قریب به دو سال فرصت داشتند وقتی از دید خودشان کج روی‌های ظریف را مشاهده می‌کردند او را استیضاح کنند که نکردند. بنابراین آنچه دیروز رقم خورد نشانی از این نبود که مجلس به دنبال حل مشکل است بلکه یک تسویه حساب چند ساله بود که انجام شد، حمله به ظریف آنهم در روزگاری که اساسا محبوبیت وزیر خارجه در جامعه نیز زیرو رو شده است حتی به لحاظ سیاست جناحی نیز برای اصول‌گرایان دستاوردی ندارد و شاید تنها به طور شخصی دلشان خنک شود!
بنابراین رفتار دیروز نمایندگان فارغ از اینکه خارج از عرف بود، فارغ از اینکه البته قابل پیش‌بینی بود اما هیچ کمکی به بهبود شرایط نمی‌کند جز ژست‌های رسانه‌ای برای اصول‌گرایان! به طور کلی حلقه مفقوده در سیاست ورزی ایران ارائه راه حل است، کسی راه حلی ارائه نمی‌دهد، همه فریاد می‌زنند و اگر از اطراف همچون بدنه کارشناسان و دانشگاهیان نیز کسی راه حلی داشته باشد صدایش در میان داد و فریادهای مسئولان گم می‌شود؛ سیکل سیاست در ایران!
