موج افسار گسیخته و غیر قانونی افزایش قیمت ها به بهانه شرایط ویژه اقتصادی این روزها با وجود تاکید مسئولان در رده های مختلف به نانوایی ها رسیده و نخستین قدم را نانوایی های آزادپز به شیوه های مختلف برداشته اند تا سفره مردم کوچک تر شود.
ایرنا در گزارش خود در خصوص افزایش خاموش قیمت نان در برخی آزاد پزهای مازندران نوشت: بررسی های میدانی خبرنگار ما از سطح شهر ساری نشان می دهد نانوایی های آزاد پز عمدتا به دو شیوه مستقیم و غیر مستقیم قیمت نان هایشان را افزایش داده اند؛ در شیوه مستقیم چانه خمیر و اندازه نان حفظ شده و قیمت تا دو برابر بالا رفته ولی در شیوه غیر مستقیم در چانه خمیر دست برده شده و افزایش وزن بهانه قرار گرفته است.
البته استفاده از کنجد و دیگر دانه ها هم طبق معمول از روش های مرسوم گران فروشی نان بوده که این روزها بیشتر از هر زمانی در نانوایی ها مشاهده می شود.
علی زادسر یک شهروند ساروی که در بخش هشت سکونت دارد به خبرنگار ایرنا گفت که نانوایی آزادپز محله آنها از سه هفته پیش قیمت نان بربر را از ۶۰۰ تومان به یکهزار تومان افزایش داده است.
وی افزود: من دستکم طی سه سال گذشته از این نانوایی نان مورد نیازم را تامین می کردم تا این که پیش از ماه محرم قیمت هر نان بربری را به یکهزار تومان افزایش داد و به مشتری ها هم اعلام کرد که وزن چانه نان را افزایش داده است.
این شهروند ساروی گفت: البته وزن چانه خمیر افزایش یافت ولی نه در حد ۴۰۰ تومان، بلکه بسیار کمتر به گونه ای که در حال حاضر هر قرص نانی که قبلا می خریدم با همان وزن و چانه خمیر گویی به قیمت ۸۵۰ تومان فروخته می شود و تنها به اندازه ۱۵۰ تومان به وزن چانه اضافه شده است.
وی توضیح داد: در حالی که قبلا با سه هزار تومان ۶ قرص نان می خریدم که برای مصرف سه روز خانواده ام کفایت می کرد، در حال حاضر با همان پول سه قرص نان می خرم که حتی برای دو روز کامل کفایت نمی کند ولی با این وجود نانوایی مدعی است که چانه خمیر را اضافه کرده است.
گران کردن نان در نانوایی های آزادپز سنگگ که بیشتر متصدیان آن را در مازندران افراد غیربومی تشکیل می دهند، بیشتر دیده می شود.
گزارش میدانی خبرنگار ایرنا در این بخش هم حاکیست که سنگکی های آزادپز نرخ نانشان را بدون افزایش چانه از ۱۰ هزار به ۱۵ هزار ریال و بربری ها نیز از یک هزار ریال به یک هزار و ۳۰۰ ریال افزایش دادند.
یکی از متصدیان نانوایی سنگکی آزادپز دلیل گرانی نرخ نان را، افزایش ۵۰ درصدی گرانی سایر کالاهای و اقلام ضروری سبد خانوار اعلام کرد.
وی که از ذکر نامش خودداری کرد در گفت و گو با خبرنگار ایرنا دلیل این گرانی را رشد قیمت کالاهای سبد خانوار و دستمزد کارگران نانوایی در ماههای اخیر اعلام کرد.
این افزایش قیمت که گویی خودسرانه است اگر چه با اعتراض مشتریان هنگام خرید مواجه می شود، ولی استدلال متصدیان نانوایی در باره جهش گرانی و مثال آوردن از گرانی کالاهای دیگر سبب می شود تا مشتریان این اقدام خودسرانه را حرکت زیرپوستی دولت برای گران کردن قیمت نان ارزیابی کنند.
البته نانوایی های سهمیه بگیر تاکنون افزایش قیمت نداشته اند ولی این احتمال وجود دارد که در صورت جلوگیری نکردن از افزایش قیمت در بخش آزادپز، این نانوایی ها از تمامی سهمیه اشان برای پخت نان استفاده نکرده و شبکه ای قاچاق و سودجو در این بخش شکل بگیرد، چنانکه تجارب قبلی وقوع چنین احتمالی را ثابت کرده است.
بر اساس آمار معاونت نظارت و بازرسی اداره کل صنعت، معدن و تجارت مازندران هم اکنون چهار هزار و ۲۰۰ نانوایی در این استان فعال است که ۳۰ درصد آنها آزادپز هستند.
یکی از متصدیان نانوایی سنگکی آزادپز دلیل گرانی خودسرانه نرخ نان را آن هم با افزایش ۵۰ درصدی گرانی سایر کالاهای و اقلام ضروری سبد خانوار اعلام کرد.
وی که از ذکر نامش خودداری کرد در گفت و گو با خبرنگارایرنا دلیل این گرانی را رشد قیمت کالاهای سبد خانوار و دستمزد کارگران نانوایی در ماههای اخیر اعلام کرده است.
بنا به گفته اداره کل صنعت، معدن و تجارت مازندران از سال ۹۳ تاکنون نرخ نان در این خطه شمال کشور افزایشی نداشته است و ظاهرا این موضوع نیز سبب شده است تا کاسه صبر نانوایی ها در فضایی که تمامی کالاها گران شده است، لبریز شود .
** تایید ضمنی گرانی با چاشنی قانون
معاون نظارت و بازرسی اداره کل صنعت، معدن و تجارت مازندران گران کردن خودسرانه قیمت نان از سوی نانوایی های آزادپز به خصوص سنگکی ها را مورد تایید قرار دارد.
حسین اصغر زاده در گفت و گو با خبرنگار ایرنا گفت: بر اساس قانون برای کمک به توسعه نانوایی آزادپز و خارج شدنشان از حمایت آرد یارانه ای و رقابتی کردن نان برای افزایش کیفیت، نرخ و وزن چانه از شمول قیمت گذاری خارج شد.
وی افزود: براساس این قانون، هر ساله می توان قیمت نان آزادپزها را تا حدود ۱۰ درصد افزایش داد که این سیاست از سال ۹۳ به بعد اعمال نشده است.
این مسئول گفت: در شرایط فعلی نیز تا زمان اعلام نشدن قیمت نان از سوی وزارت صنعت، معدن و تجارت تعیین نرخ جدید غیر قانونی است و با متخلفان نیز برخورد خواهد شد.
اصغرزاده افزود: تاکنون هشت پرونده تخلف گرانی برای آزادپزها که عمده آنها را سنگکی ها هستند، در بازرسی تشکیل شد و بزودی برای برخورد به تعزیرات ارسال می شود.
وی از مصرف کنندگان خواست تخلفات گرانی نان و سایر اقلام ضروری را با شماره ۱۲۴ بازرسی و نظارت اطلاع دهند تا با متخلف برخورد شود.
در نیمه نخست سال جاری حدود یک هزار واحد صنفی در مازندران به جرم گرانی، عدم صدور فاکتور، فروش خارج از شبکه و احتکار حدود یک هزار میلیارد ریال با حکم تعزیرات حکومتی مازندران جریمه شدند.
در مازندران چهار هزار و ۲۰۰ نانوایی با میانگین روزانه پخت پنج کیسه آرد فعالیت دارند که طبق گزارش شرکت بازرگانی دولتی و غله منطقه ۲ کشور مستقر در مازندران حدود نیمی از این نانوایی ها مازاد هستند.
براساس این آمار به طور میانگین در سطح کشور به ازای هر یکهزار و ۳۰۰ نفر جمعیت یک نانوایی فعالیت دارد که این آمار در مازندران به ازای هر ۷۵۰ نفر یک نانوایی است.