آغاز آسفالت جاده های جنگلی گلیران در کیلومتر ۹ این جاده در قلب جنگلهای هیرکانی موج تازه ای از نگرانی را بین دوستداران محیط زیست و جنگلهای هیرکانی ایجاد کرد.
به گزارش اقتصاد گستر شمال،به نقل از ایرنا،کارشناسان و دوستداران محیط زیست در ماه های گذشته تلاش کردند با استفاده از روش ها مختلف اطلاع رسانی در شبکه های اجتماعی در خصوص اهمیت حفظ جنگلهای هیرکانی به عنوان شاهرگ حیاتی بابل روشنگری کنند.
صاحبنظران بر این باورند قطع درختان برای جاده سازی در مناظق بالادست گلیران زمینه ای برای فراهم سازی سیلاب های ویرانگری است که در سال های پیش رو همچون آواری سهمگین بر سر اهالی منطقه ویران خواهد شد.
جنگلهای گلیران بابل که در مناطق بالادست جنوب این شهرستان در بندپی شرقی بابل واقع شد، شکوه حیرت انگیز درختان سر به فلک کشیده این منطقه از دیر باز مورد توجه صاحبنظران محیط زیست است.
جنگلهای گلیران در دوره های مختلف به بهانه جاده سازی و توسعه معدن بخش قابل توجهی از دختان هیرکانی این جنگلهای در معرض تخریب و سربریدن های پیاپی قرار گرفت. جنگلهای این منطقه که در مقطعی از تاریخ نعره مرالها شکوه خاصی را ایجاد می کرد با جزیره ای شدن و جاده سازی های فراوان در عمق جنگل این مرالها به متاطق بالادست آمل کوچ کردند.
گازرسانی به روستاهای بالادست شیخ موسی و منطقه گلیران در سال گذشته موجی از نگرانی ها را در بین شهروندان و دوستداران محیط زیست در کشور به همراه داشت. این بار آغاز آسفالت جاده گلیران شوک بزرگ دیگری به کارشناسان و دوستداران محیط زیست وارد شد.
زمانی این حساسیت ها به اوج خود رسید که در خردادماه سال جاری صدها اصله درخت در منطقه گلیران به بهانه توسعه جاده سازی قطع شد.
کارشناسان اهمیت جنگلهای گلیران را برای ادامه حیات این شهرستان بسیار ضروری می دانند که در صورت تخریب بیشتر آن بدون تردید باید در انتظار بیابانی شدن مناطق پایین دست این شهرستان باشیم.
با توجه به این که شهرستان بابل دارای حدود ۵۰ هزار هکتار اراضی شالیزاری است و آبیاری این اراضی شالیزاری منوط به ذخیره مناسب آب و تقویت سفره های زیر زمینی است حفظ جنگلهای گلیران به یک دغدغه جدی شهروندان و فعالان زیست محیطی تبدیل شده است.
در روزهای گذشته بسیاری از فعالان زیست محیطی صاحب نام با استفاده از ظرفیت شبکه های اجتماعی و اشتراک گذاری پیام های مختلف از مسوولان خواستند برای حفظ جنگلهای گلیران بابل حساسیت بیشتری داشته باشند.
دوستداران محیط زیست در مهرماه سال گذشته کارزای را برای حفظ جنگلهای گلیران تشکیل دادند که این امر بازتاب های گسترده ای در سطح ملی داشته است.
در این کارزار خطاب به رئیس سازمان محیط زیست کشور آمده است: “اعتراض به مرگ شاهرگ حیات بابل با گاز رسانی و جاده‌سازی” بانو شینا انصاری به استحضار می‌رساند جنگلهای بالادست بندپی شهرستان بابل با انواع جاده‌سازی‌ها، ویلاسازی‌ها، گازرسانی در حال جان دادن است.
هیچ‌کس مخالف خدمات‌رسانی به مناطق دوردست نیست، اما اگر بیشتر بیاندیشیم که چنین فعالیت‌هایی به دلیل عدم توجه به تصویر بزرگ‌تر سرزمین و نبود نظارت و برنامه بلندمدت، با تخریب جنگل موجب تهدید آینده تمام مردم شهرستان شده و می‌شود که در ادامه آن با هجوم افراد ویلاساز دلال و افراد غیربومی و افزایش روند تخریب طبیعت و سیل‌های ویرانگر بر سر همان مردم جنگل‌نشین می‌شود. ”
منطقه جنگلی گلیران بابل که در ۷۰ کیلومتری جنوب این شهرستان در بخش بندپی شرقی واقع شد در حال حاضر انبوه ترین جنگلهای هیرکانی این خطه از شمال کشور در این منطقه واقع شده است.
هدر رفت سرمایه ملی
پژوهشگر و کارشناس محیط زیست در گفت گو با خبرنگار ایرنا اظهار کرد: جاده سازی و آسفالت در جنگلهای گلیران به جز هدر رفت سرمایه ملی و نابودی جنگلهای هیرکانی هیچ دستاورد دیگری ندارد.
رحیم رحیمی گفت: در شرایطی که بحران پسماند در مازندران و بابل به نقطه جوش خود رسیده و اعتبارات ملی باید برای ساماندهی این چالش سرمایه گذاری شود برای آسفالت گلیران هزینه می شود.
پژوهشگر محیط زیست با اشاره به این مطلب که تجربه نشان داد که جاده سازی در یک منطقه بکر جنگلی زمینه ای برای ویلاسازی و نابودی جنگل است، اظهار کرد: جنگلهای هیرکانی شاهرگ حیاتی بابل محسوب می شود که ذخیره آب های اراضی پایین دست و سفره های زیر زمینی بر عهده این جنگلهای انبوه بوده و سد طبیعی محکمی در مقابل سیلاب ها خواهد بود.
این کارشناس محیط زیست افزود: جاده های که در جنگلهای بالادست ساخته شده در لبه دره های عمیق واقع شد که در بارش های سیلابی رانش های سنگینی اتفاق خواهد افتاد.
رحیم رحیمی تصریح کرد: اعتبارهای سنگینی صرف بازسازی این جاده ها رانشی خواهد شد که به طور کلی ضرورتی بری ساخت آن نبود.
این کارشناس با اشاره به این مطلب که تجربه چند سال اخیر نشان داد جاده سازی در دل جنگلهای هیرکانی زمینه ای برای رونق قاچاق چوب است، ادامه داد: با جاده سازی و آسفالت گلیران با هدر رفت سرمایه ملی قاچاقچیان چوب را به قلب جنگلهای هیرکانی هدایت می کنیم.
محیط بانی برای محافظت نیست
پژوهشگر محیط زیست اظهار کرد: در شرایط فعلی اداره منابع طبیعی شهرستان های مختلف مازندران از جمله بابل با کمبود شدید محیط بان مواجه هستند و جاده سازی های جدید چتر حفاظتی این محیط بانان را بسیار کاهش می دهد.
رحیم رحیمی گفت: جاده سازی ها در جنگل بدون راه اندازی چندین ایستگاه ایست و بازرسی و حضور پر تعداد محیط بان در منطقه یک خودکشی محیط زیستی برای جنگلهای هیرکانی محسوب می شود.
وی با اشاره به این مطلب که جاده سازی و آسفالت در گلیران در کنار دره های عمیق ایجاد شد، اظهار کرد: رانش های پی در پی جاده ها مازندران هزاران میلیارد ریال از سرمایه های ملی کشور را به هدر می دهد.
در منطقه گلیران معدن زغال سنگی حدود نیم قرن پیش جانمایی شد که این امر زمینه جاده سازی های در قلب این جنگل برای توسعه و بهره برداری بیشتر از زغال سنگ را فراهم کرد.
آغاز به کار معدن گلیران از سال ۱۳۵۵ بود، اما بهره برداری از آن به صورت دولتی در سال ۱۳۷۵ روی داد. این معدن در سال ۱۳۸۳ به بخش خصوصی واگذار شد، اما به دلیل اینکه نتوانست از این معدن به خوبی بهره برداری کند، اما در دهه ۹۰ با تعدیل کارگرانش از ۱۵۰ به ۳۵ نفر، در آستانه تعطیلی قرار گرفت.
معدن گلیران سال ۱۳۹۶ با ۳۵ کارگر و استخراج روزانه ۵۰۰ تن مواد معدنی شروع به کار کرد و پس از آن هم میزان تولیدش با افزایش تعداد کارگران بیشتر شد تا این که اکنون به چند برابر زمان آغاز به کار رسیده است.
در خردادماه جاری تعریض و آسفالت راه دسترسی به این معدن سبب شد هزاران اصله درخت هیرکانی قطع شود و در آن مقطع موجی از نگرانی را در بین شهروندان و دوستداران محیط زیست فراهم کرد.
کارشناسان محیط زیست نقش جنگلهای انبوه گلیران بابل را در تولید و تنظیم آب برای روستاها و شالیزارهای پایین دست بسیار مهم می دانند و هر اقدامی که سبب قطع یک اصله درخت را فراهم کند از دیدگاه این کارشناسان تحت هیچ شرایطی پذیرفتنی نخواهد بود.
در هفته های گذشته خبرهایی در شبکه های اجتماعی منتشر می شود که برای گازرسانی به مناطق بالا دست بندپی شرقی بابل و منطقه گلیران جلسه های مستمری تشکیل شده است.
از طرف دیگر خبرهای مبنی بر جذب سرمایه گذار برای توسعه بلوک سه و ۹ معدن گلیران منشر می شود که کارشناسان و دوستداران محیط زیست به دقت این خبرها را دنبال کرده و هشدارهای جدی خود را در این خصوص اعلام می کنند.
صاحبنظران بر این باورند منطقه گلیران در شرایط فعلی همانند نفس و اکسیژن برای شهرستان بابل محسوب می شود که تخریب جنگلهای انبوه این منطقه همانند خردادماه سال جاری که میلیون ها سال قدمت دارد ضربه جبران ناپذیری را به محیط زیست وارد خواهد کرد.
