شهرستان مینودشت که به خاطر طبیعت زیبا، بکر و کوهستانی خود در نزد دوستداران طبیعت به بهشت استان گلستان مشهور است، ۵۰ روزیست که از پدیده رانش زمین و زخم عمیق آن بر تن خود و مردمانش رنج می برد.
به گزارش اقتصادشمال ،بارش شدید و کم سابقه باران در روزهای پایانی سال ۹۷ در شرق گلستان و مینودشت که گفته می شود بی سابقه بوده، علاوه بر جاری شدن سیلاب، رانش زمین و ریزش کوه را نیز برای مردمان این شهرستان بالاخص در مناطق کوهستانی آن به ارمغان آورد.
رکورد بیشترین بارش ۷۲ ساعت پایانی سال گذشته دراستان گلستان نیز مختص مینودشت و منطقه ای به نام ‘توسکاچال’ بود که بر اساس آمار های ثبت شده در ایستگاه باران سنجی توسکاچال ۳۳۷٫۳ میلی متر بارش در این منطقه ثبت شده است.
ثبت این میزان بارش آن هم در کمتر از سه شبانه روز درحالی حایز اهمیت است که میانگین بارش سالانه مینودشت ۴۵۰ میلی متر می باشد، بنابراین این حجم آب که ذوب شدن برف روی کوه ها را نیز به همراه داشت، خود به خود به سیلابی مهیب برای مناطق پایین دست این شهرستان و تخریب زیرساخت های آن تبدیل شد.
تخریب بخش زیادی از ۲۰۰ کیلومتر جاده های ارتباطی مناطق کوهستانی و ابنیه های آن، تخریب بخشی از زیرساخت های برق، آب و مخابرات، خسارت شدید به بخش کشاورزی بویژه اراضی اراضی زراعی، آسیب جدی به ۷۰۰ واحد مسکونی در روستاها و مناطق شهری که حدود ۳۰۰ واحد آن نیاز بازسازی مجدد دارد، تنها گوشه ای از خسارات بارش های شدید روزهای پایانی سال ۹۷ برای مردمان ساکن در بهشت گلستان بود.
اگرچه باحضور بموقع نیروهای ستاد مدیریت بحران مینودشت و همراهی و همکاری خوب مردم و بخش خصوصی و به کارگیری ماشین آلات، سیلاب کنترل و هدایت شد اما رانش زمین و ریزش کوه در مناطق کوهستانی این شهرستان که حجم خسارات را بسیار افزایش داد، از اراده مسئولان و مردم خارج بود.
رانش و ریزشی که با گذشت ۵۰ روز از بارش های شدید روزهای پایانی سال ۹۷ همچنان درحال وقوع است که آخرین آن در ۱۳ اردیبهشت امسال در بخش کوهسارات مینودشت به وقوع پیوست که حاصل آن قطع گاز و برق ۲۱ روستا و شهر دوزین بود که با تلاش متولیان اکنون مشکل برطرف شده است.
شاید مردمان ساکن در روستاهای مناطق کوهستانی مینودشت که محمدرضا قره جانلو بخشدار مرکزی این شهرستان قدمت بیشتر این روستاها را حدود ۱۰۰ سال اعلام کرد، در هنگام ورود به این مناطق و تخریب بخش هایی از طبیعت و جنگل طی این زمان برای احدث مسکن، زراعت و پرورش دام، گمان نمی کردند که روزی اسیر قهر طبیعت خواهند شد.
به گفته فرماندار مینودشت، براثر بارش های شدید باران در روزهای پایانی سال گذشته که بعضا همراه با وزش شدید باد بود، علاوه بر جاری شدن سیلاب، رانش زمین و ریزش کوه را نیز برای مردمان این شهرستان بالاخص در مناطق کوهستانی به ارمغان آورد.
سیدرضا طباطبایی افزود: کوهستانی بودن مینودشت و واقع شدن تعداد زیادی از روستاهای این شهرستان در این مناطق، حجم خسارت های ناشی از رانش زمین و ریزش کوه به جاده های ارتباطی، واحدهای مسکونی، زیرساخت های آب، برق، گاز و مخابرات و بخش کشاورزی را افزایش داد.
وی با یادآوری وضعیت اضطراری مینودشت در زمان بارش ها و چند روز پس از توقف باران رحمت الهی، گفت: رانش زمین و ریزش کوه سبب بسته شدن راه های ارتباطی روستاهای مناطق کوهستانی دو بخش مرکزی و کوهسارات و نیز قطع ارتباط مخابراتی با این روستاها شده بود و عملا ستاد مدیریت بحران هیچ ارتباطی با این مناطق نداشت.
طباطبایی افزود: با این حال گروه های مختلف از ادارات عضو ستاد مدیریت بحران با بسیج امکانات و تجهیزات و نیز استفاده از ماشین آلات بخش خصوصی که انصافا مخلصانه در آن شرایط اضطراری به کمک آمدند، عملیات بازگشایی مسیرها و امدادرسانی را زیر بارش باران آغاز کردند.
وی تصریح کرد: در آن شرایط که بیشتر زیرساخت های راه، آب، برق، مخابرات و گاز مناطق کوهستانی مینودشت شامل ۱۵ روستا آسیب دیده بود، مردمان این مناطق نیز با مشکلات جدی مانند قطع برق، آب شرب و کمبود نان مواجه شده بودند.
فرماندار مینودشت ادامه داد: با تلاش نیروهای امدادی هلال احمر، مواد غذایی مورد نیاز مردم گرفتار در روستاهای کوهستانی ابتدا از طریق هوایی و در ادامه با بازگشایی موقت جاده ها، در اختیار آنان قرار می گرفت.
وی با بیان اینکه با اطلاع رسانی های انجام شده، رانش زمین و ریزش کوه، جز یک مورد تلفات جانی که دختر بچه پنج ساله از یک خانواده در روستای ‘برنج جوین’ بود، نداشت، اضافه کرد: از مجموع ۱۵ روستای مینودشت که دچار این دو بلای طبیعی شده بودند، دو روستای قلعه قافه و برنج جوین بیشترین تخریب منزل را داشتند.
فرماندار مینودشت، به وضع نامناسب روحی و روانی مردم مناطق کوهستانی به دلیل وارد شدن خسارات ناشی از بارش شدید باران، رانش زمین و ریزش کوه اشاره کرد و گفت: برای رفع این مشکل گروه های مختلف از امدادگران، علما و روحانیون و بسیج به روستاها اعزام و با بیان شرایط اضطراری، مردم را به حفظ خونسردی و آرامش دعوت می کردند.
طباطبایی افزود: البته بیشتر روستاییان آسیب دیده با درک شرایط و صبر و شکیبابی انصافا همکاری و همراهی خوبی با نیروهای دستگاه های اجرایی، امدادی و خدمات رسان داشتند و همین امر روند خدمات رسانی را هموارتر نمود.
وی همچنین با قدردانی از تلاش های شبانه روزی همه نیروهای ستاد مدیریت بحران و نیز بخش خصوصی برای بازگشایی راه های ارتباطی، ترمیم موقت برخی زیرساخت ها درحوزه برق، آب، گاز و مخابرات در روستاهای آسیب دیده از رانش زمین و ریزش کوه، اضافه کرد: در این راه، حتی یک دستگاه لودر مربوط به بخش خصوصی نیز در دره سقوط کرد و راننده آن به شدت مصدوم شد.
فرماندار مینودشت گفت: اکنون حال راننده لودر بهتر شده و خودروی مذکور نیز از دره بیرون کشیده شد اما تلاش نیروهای ادارات اجرایی و خدمات رسان بسیار خوب بود و در برخی موارد مانند برق و گاز از ظرفیت نیروهای استانی این ادارات نیز استفاده شد.
وی بابیان اینکه هم اکنون مینودشت و روستاهای آسیب دیده از وضعیت اضطرار خارج شده اما وضعیت بحران دراین شهرستان همچنان ادامه دارد، افزود: اکنون مهمترین اقدام، بازسازی زیرساخت های آسیب دیده بویژه در بخش مسکن در روستاهایی است که بیشترین آسیب را از رانش زمین دیده اند.
طباطبایی گفت: از مجموع ۷۰۰ واحد مسکونی آسیب دیده از ۱۰ تا ۱۰۰ درصد، ناشی از سیل، توفان، رانش زمین و ریزش کوه، حدود ۳۰۰ واحد آن نیاز به بازسازی مجدد دارند که بخش قابل توجه آن در ۱۵ روستای کوهستانی دو بخش مرکزی و کوهسارات مینودشت واقع هستند.
وی اضافه کرد: دو روستای قلعه قافه و برنج جوین بیشترین تخریب منزل ناشی از رانش زمین را دارند و در دیگر روستاها از یک تا ۱۰ واحد دچار تخریب به سبب این بلای طبیعی شده اند که کار بازسازی آنها با تهیه زمین مناسب در روزهای آینده آغاز می شود.
فرماندار مینودشت ادامه داد: با توجه به اینکه بیشتر مردم روستاهایی که دچار رانش شدند بویژه قلعه قافه و برنج جوین، موافق جابجایی روستا نیستند، با تصمیم مدیریت بحران استان و شهرستان مقرر شد تا بنیاد مسکن انقلاب اسلامی در حریم روستا زمین مناسب تهیه و به صورت رایگان به افراد برای احداث بنا واگذار نماید.
وی گفت: کار تهیه زمین مناسب ۷۰ تا ۸۰ درصد پیشرفت داشته و انشاالله در روزهای آینده نهایی و پس از تفکیک به روستاییان برای احداث واگذار می شود.
طباطبایی تصریح کرد: به دلیل زمان بر بودن ساخت واحدهای مسکونی در روستاهایی که دچار رانش شدند، برخی اهالی این روستاها بویژه قلعه قافه در چادر زندگی می کنند و به تعدادی نیز کمک هزینه اجاره واحد مسکونی در نقاط امن پرداخت می شود.
فرماندار مینودشت همچنین گفت: به احتمال زیاد خطر رانش در روستاهای کوهستانی با توجه به گرم شدن هوا همچنان وجود دارد و به همیت دلیل اراضی دچار رانش تبدیل به فضای سبز می شود تا از ساخت و ساز مجدد در آن جلوگیری به عمل آید.
وی افزود: ساخت و سازهای مجدد در روستاهایی که دچار رانش شدند البته پس از تهیه زمین مناسب توسط بنیاد مسکن انقلاب اسلامی، با نظارت فنی کارشناسان این نهاد انجام می شود تا در حوادث احتمالی آینده، مکانی ایمن برای افراد باشند.
فرماندار مینودشت همچنین مجموع کل خسارت وارده ناشی از سیل، رانش زمین، ریزش کوه و توفان به بخش های مختلف این شهرستان را سه هزار و ۵۰۰ میلیارد ریال اعلام کرد و افزود: بیشترین خسارت مربوط به بخش کشاورزی با ۱۳۰۰ میلیارد ریال و سپس هزار میلیارد ریال مربوط به بخش زیرساخت های حوزه راه می باشد.
وی ادامه داد: دولت بخش قابل توجهی از این خسارت ها بویژه در حوزه مسکن افراد و نیز بخش کشاورزی را با پرداخت کمک های بلاعوض و تسهیلات قرض الحسنه پیش بینی شده جبران می کند و با قوت در کنار آسیب دیدگان است.
طباطبایی گفت: در حوزه زیرساخت ها نیز دستگاه های اجرایی متولی می بایست پیگیر اعتبارات لازم در سطح استانی و ملی باشند تا روند بازسازی با رعایت اصول مهندسی و با شتاب بیشتری صورت گیرد.
وی به سد درحال ساخت نرماب چهل چای مینودشت نیز اشاره کرد و تکمیل آن را مطالبه جدی مردم این شهرستان از مسئولان دانست و اظهار داشت: تکمیل این سد که ۷۶ درصد پیشرفت فیزیکی دارد می تواند در جلوگیری از سیلاب های احتمالی و مهمتر از آن ذخیره آب مورد نیاز بخش شرب و کشاورزی شرق گلستان موثر باشد.
فرماندار مینودشت ادامه داد: خوشبختانه در حوادث اخیر، این سد هیچ آسیبی ندید و برابر برنامه زمان بندی شده و قول وزیر نیرو به احتمال زیاد اواخر امسال آبگیری آن آغاز می شود.
طباطبایی، نمایش همبستگی و همدلی درجریان سیلاب، رانش زمین و ریزش کوه در بین گروه های مختلف مردم را بسیار خوب دانست و با قدردانی از نیروهای مسلح، ائمه جمعه، مدیران دستگاه های اجرایی و خدمات رسان، نیکوکاران، رسانه های ارتباط جمعی و صبر و شکیبایی مردم، بر استمرار این همدلی ها تا بازسازی زیرساخت های آسیب دیده و احداث خانه امن برای مردم تاکید کرد.
به نظر می رسد، التیام زخم رانش زمین بر تن مردمان بهشت گلستان تنها در گرو اهتمام ویژه مسئولان اجرایی و خدماتی با تخصیص اعتبارات لازم و نیز صبر و شکیبایی مردم و البته همراهی و مشارکت آنان با مسئولان است.
شهرستان مینودشت با ۸۱ هزار نفر جمعیت درشرق استان گلستان واقع است.
ایرنا
