صدای پای چوبی تکم خوانان همان صدای آشنای بهار است.
سرویس فرهنگی اقتصاد شمال،صدای پای چوبی تکم خوانان همان صدای آشنای بهار است که این روزها در کوچه و خیابان های شهر به گوش می رسد.
وقتی جریان مسیر زندگی را در دستان پینه بسته تکم خوانان پیر می بینیم، پی به عظمت بهار می بریم که آرام و آهسته در گوش مردم شهر، صفا و همدلی را نجوا می کند.
یکی از شهروندان آستارایی می گوید: در زمان های قدیم تکمچی ها و تکم گردانان بین دو چهارشنبه آخر سال یعنی کول چرشنبه (چهارشنبه خاکستری) و اود چرشنبه (چهارشنبه آتش) می آمدند و اشعارشان را خوانده و به خاطر آمدن عید، مژدگانی می گرفتند.
ساناز بدریان ادامه می دهد: طی سالیان اخیر از تعداد تکم خوانان در روستا و به خصوص مناطق شهری آستارا کاسته شده و این رسم باید با اجرای برنامه های فرهنگی احیا شود.
علی علی نیا از دیگر شهروندان آستارایی نیز گفت: تکم، عروسک چوبی است و به فردی که این عروسک را می چرخاند تکم خوان و یا تکم گردان گفته می شود و این شخص با گشت و گذار در شهر و روستا، کوچه ها و معابر، اشعار شیرینی را به زبان آذری زمزمه می کند.
وی افزود: تکم خوانی هم مثل بسیاری از رسوم نوروزی مردم آستارا برای نسل نوجوان و جوان غریب شده و باید بستری برای معرفی این آئین ها فراهم شود.
سرپرست اداره میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری آستارا نیز گفت: در دو سال گذشته آئین های فراموش شده نوروز نظیر تکم خوانی و تخم مرغ بازی در قالب جشنواره هایی با عنوان نوروزگاه در این شهرستان به معرض نمایش گذاشته شده است.
پردل امیری نژاد افزود: آئین تکم خوانی، نویددهنده تولد و تازگی طبیعت است و این رسم جزو فرهنگ معنوی کشور ما محسوب می شود و با توسعه زندگی ماشینی توجه اقشار مختلف مردم و به خصوص نسل سوم به این رسوم سنتی کم شده و زنگ خطری جدی برای فرهنگ بومی است.
وی با بیان اینکه به برخی از رسوم در کشور ما فقط در ایام خاص توجه می شود، اظهار کرد: هم چنان که انسان به پویایی و نو شدن احتیاج دارد، به همان اندازه به تماشای رسوم رنگین نوروز نیازمند است زیرا این آئین ها ریشه در صفا و صمیمت ملت ایران دارد.
بیشتر اشعار تکم خوانان موزون بوده و به همین علت برخی مواقع در کنار تکم خوانان، افرادی به عنوان نوازنده دف حضور دارند تا فضایی سرشار از شادی و نشاط را برای اهالی منطقه فراهم کنند.
در مفهوم اغلب اشعار تکم خوانان، نوید رسیدن بهار موج می زند و پدران و مادران ما برای ورود تکم خوانان به حیاط خانه هایشان، لحظه شماری و حضور آنها و شنیدن اشعارشان را برابر با فزونی خیر و برکت در آغاز سال تلقی می کردند.
تکم به تنهایی ارزش و اهمیت چندانی ندارد ولی آنچه که به این عروسک چوبی جایگاه و ارزش می بخشد، خوانده شدن اشعار نوروزی است.
اغلب تکم خوانان در آستانه بهار این گونه آواز می خوانند: سیزون بو تازه بایراموز مبارک (عید نو شما مبارک باشد)/ آیوز، ایلوز، هفتوز، گونوز مبارک (ماهتان، سالتان، هفته تان، روزتان مبارک)
شهرستان آستارا با ۹۱ هزار نفر جمعیت در منتهی الیه غرب استان گیلان واقع شده و اغلب مردم این شهر به زبان آذری تکلم می کنند.
ایرنا
