یک برنامهساز درباره منتقدان حاضر در برنامههای سینمایی تلویزیون که در ایام جشنواره فیلم فجر به روی آنتن میروند، گفت: به نظرم باید از منتقدان پرسید که آیا برای ارتقای کیفی سینما و فیلمها این بحثهای همراه با قضاوت و توهین را انجام میدهید؟ به نظرم نه؛ زیرا بخشی از این بحثها برای شهرتطلبی است و بخشی هم منافع اقتصادی و تیمی را دربردارد که وقتی در تلویزیون میبینیم، دلچسب نیست.
سرویس فرهنگی اقتصاد شمال ،محمد فواد صفاریانپور درباره ذائقه مخاطبان در تماشای برنامههای سینمایی تلویزیون، بیان کرد: فقط برنامهساز مقصر نیست بلکه مخاطبی که مینشیند و این برنامهها را نگاه میکند هم جزو مقصران است. وقتی ذائقه من به عنوان مخاطب به شکلی باشد که از زرد بودن لذت ببرم و تماشاگر آن باشم طبیعتاً تولید کننده هم به دلیل تقاضای من آن را میسازد. اما این مساله وجه دیگری هم دارد یعنی وقتی تولید کننده خوراکی تولید میکند که بیننده دیگر چیزی برای دیدن ندارد؛ ذائقه مخاطب را تقلیل میدهد که بنشیند و حرفهای بیارزش را بشنود.
او دربارهی شیوه درست نقد کردن اظهار کرد: نقد زمانی نقد است که قرار باشد اتفاق مثبتی را به وجود آورد، با احترام اتفاق بیفتد، حساب شده باشد و طرف دوم هم بتواند پاسخگو باشد. در تلویزیون به خصوص برنامههای سینمایی و به خصوص در ایام جشنواره یک سری استنباطهای فردی و قضاوت شخصی اتفاق میافتد که انگار از آن استقبال میشود و مورد توجه قرار میگیرد که عجیب است.
این برنامهساز ادامه داد: این مساله بی انصافی محض است فیلمی که هنوز نمایش داده نشده درباره داستانش توضیح میدهند. همچنین قضاوت شخصی و مغرضانه میکنند که بر روی مخاطب سینما تأثیر مستقیم میگذارد و این عدالت نیست. قضاوتهایی در این برنامهها همراه با توهین و تحقیر پیش میآید که علتش را نمیفهمم و وقتی نگاه میکنم افسوس میخورم از این همه مشکلی که میتواند برطرف شود؛ یعنی منتقد میتواند با لحن مناسبی بگوید که فیلم خوبی نیست.
صفاریانپور با بیان اینکه من هم مخاطب فیلمهای سینمایی که جوکهای مستهجن دارد، نیستم، اظهار کرد: معتقدم شریف پول درآوردن در هر کاری و مخصوصاً سینما دشوار است. یقه پاره کردن و لات بازی درآوردن در شکل و شمایل فرهنگی، فقط منجر به افول سینما و پایین آمدن سطح سلیقه در تلویزیون میشود و در عین حال موجب افول فرهنگ خواهد شد.
او ادامه داد: ما منتقد داریم اما فرهنگی که در کشور ما جا افتاده این است که بحث میکنیم و همه ما بحث کردن را با مغلطه و سفسطه اشتباه میگیریم. عموماً آموزش درستی برای نقد شدن و نقد کردن در حوزه سینما ندیدهایم و در حال توجیه و برداشت کردن هستیم. تا چه زمانی حق داریم مسألهای که در تفکر یک سینماگر نبوده را با برداشت شخصی خود قضاوت کنیم در حالی که قرار است کار تخصصی انجام دهیم. برای مثال استادی که اصول داستانپردازی را بلد است میتواند نقد کند و بگوید داستانپردازی این فیلم درست نبود اما ما این ادبیات و گفتمان را در برنامههای سینمایی نمیبینیم.
این تهیه کننده و کارگردان خاطرنشان کرد: اگر کسی بخواهد تماشاگر بیطرف یک نقد سینمایی در تلویزیون باشد میبیند که یک عالم افترا، توهین، تحقیر و قضاوت وجود دارد.
صفاریان پور در پاسخ به این پرسش که آیا دو برنامه «نقد سینما» و «هفت» میتوانند سردمدار برنامههای سینمایی باشند، گفت: بهروز افخمی و محمد حسین لطیفی جزو فیلمسازان بدنه سینما هستند. البته من هیچ یک را مجری نمیدانم بلکه کارشناسانی هستند که در این حوزه تخصص دارند. در واقع اجرای آنها فرآیند اجرای تلویزیونی نیست اما در قامت کارشناس قرار گرفتهاند که نقطه قوت است. این شیوه که مدیریت گاهی از دستشان خارج میشود و منتقدان به این شکل میتازند به برنامهساز مربوط است و من آنها را محکوم به شکست میدانم. کارنامه کاری هریک از این دو نفر مشخص است و اینک به چه سمتی وابسته هستند هم معلوم است.
این برنامه ساز تصریح کرد: فردی به عنوان منتقد به تلویزیون آمده و توهین میکند اگر پیامی که میدهد هم درست باشد اما در یک بستهبندی زشت و بیادبانه بیان کرده است. برای چه اینگونه افراد باید به تلویزیون بیایند به نظرم فردی که به عنوان مجری مقابل این افراد مینشیند هم مطرود است.
او اضافه کرد: تلویزیون پروتکلی دارد که افراد باید تشخص و ادب داشته باشند؛ چرا تلویزیون به دنبال جذب مخاطب دنباله رو حاشیه است؟ به نظرم برنامهساز هم مقصر است و مدیران فرهنگی قصور کردهاند و اگر دنبال حاشیه هستند به نظرم مطرود است.
ایسنا