گذشتگان ما فضیلت شنیدن و دیدن را خوب می‌دانستند، وقتی به گستره‌های نغمات آوایی در مازندران می‌نگریم به اقیانوسی برمی‌خوریم و در این میان آیین «منقبت خوانی» نخل قد کشیده علی (ع) بر آسمان ایمان و اخلاص در دیار علویان این روزها بیش از هر زمان دیگر نیازمند حفاظت و احیا است.
به گزارش اقتصاد گستر شمال اشکان جهان آرای: رفتارشناسان خاستگاه آیین را از بدو خلقت انسان و عجین شده با تمدن ها از کهن ترین تا متاخرترین، در طول تاریخ دانسته اند؛ آیین را می توان مهره نخ تسبیحی خواند که ارتباط میان بشر امروزی با نیاکان و پیشینیان خود در هزاره های دور را شکل داده است.
باورمندی انسان ها به رفتارها و آنچه هویت فردی و جمعی آنها را در طول تاریخ می سازد، بر مبنایی تعریف می‌شود که امروز آنرا آیین می نامند. رفتارهای جمعی انسان ها از ستایش خداوند گرفته تا کرنش و احترام به طبیعت و غیره همه بر حول محوری به نام آیین شکل می گیرد که گستره ای جهان شمول دارد.
مازندران نیز در کنار بهره مندی از تنوع جغرافیایی و همراهی اقوام مختلف، مملو از آیین ها و خرده روایت های آیینی – نمایشی است که بخش مهمی از آنها پیرامون مذهب و در ستایش پروردگار رقم خورده است.
با بررسی رفتارهای آیینی مازندرانی ها می توان کلیدواژه‌های ثابت و جهان‌شمولی؛ چون نوع دوستی، تاکید بر صلح طلبی، رعایت حقوق و احترام بزرگان، ستایش زمین به عنوان مادر بخشنده و پرستش پروردگار به عنوان خالق مطلق را مشاهده کرد. در حقیقت این مفاهیم بازتاب متجلی ترین مفاهیم دینی است که در تمام آیین ها از آیین مهر با سابقه ای بیش از شش هزار سال در جغرافیای ایران تا آیین های پسین تجلی می یابد.
مرور و مداقه بر رفتار آیینی مازندرانی ها با گستره تمدنی شان، نشان‌دهنده ارادت آنها به حق تعالی است، ماه صیام نیز به عنوان یکی از ماه های مهم مسلمانان با مفاهیم بنیادین در مسیر ادای حق بندگی مخلوق نسبت به خالق خود، تنیدگی فراوانی با رفتارهای آیین مند ایرانیان مسلمان دارد.
در این پیوند مدیر کل فرهنگ و ارشاد اسلامی مازندران، در جشن نوای غدیر در سالن ارشاد نکا به سبک و سیاق شرق مازندران با بزرگداشت مرحوم براتعلی زابلستانی اظهار کرد: تلاش برای نهادینه کردن دین و فرهنگ مساله مهمی است که نباید غفلت شود.
احسان آهنگر افزود: عید بزرگ غدیر عید و روز اکمال دین و اتمام ولایت است و امیدواریم از محبین واقعی باشیم.
این مقام مسوول یادآور شد: برگزاری این برنامه ها به حفظ آیین ها و سنت ها کمک میکند و به نوعی این برنامه‌ها بخشی از فرهنگ‌ماست که با اعتقادات ماگره خورد.
آهنگر گفت: هر چه در این مسیر و نهادینه کردن فرهنگ اصیل خود تلاش کنیم، تلاش در راستلی تقویت و احیای فرهنگ بومی و دینی است که نباید غفلت شود.
وی افزود: در مواجهه با تهاجم فرهنگی نظام سلطه، هنر و فرهنگ ها می تواند ابزار دفاع باشد.
به گفته آهنگر، این فرهنگ با اعتقادات ما گره خورد نه فرهنگ وارداتی و در همین راستا، آیین ها و سنت های ما درخشان و قابل افتخار است.
مدیر کل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان مازندران یادآور شد: این حرکت و توجه به فرهنگ اصیل، اتفاق خوبی برای نهادینه کردن ارزش ها و فرهنگ در بین‌نسل نو است.
مجتبی یدالهی رئیس ارشاد نکاهم با گرامیداشت ولادت ولایت و ایام غدیر گفت: جشن امروز مقدمه ای برای جشنواره منقبت خوانی در شرق مازندراندران لست که از پورغلامی اهلدبیت براتعلی زابلستان یاد کنیم.
وی افزود: مرحوم براتعلی زابلستانی صدایش در محافل شادی می پیچید و می درخشید که سبک‌خاصی در منقبت خوانی داشتند و شاگردانش راهش را ادامه دادند.
در این‌مراسم مداحان مداحی و منقبت خوانی کردند و حجت الاسلام یدالهی شاگرد مرحوم براتعلی زابلستانی هم به سبک و سیاق استادش به منقبت خوانی پرداخت.
