در کنار اعلام خبرهای ناامیدکننده که از افزایش محدودیتها در مبادلات مالی و بانکی ایران با جهان حکایت دارد.
حمیدرضا کاهدی*خبرهای تازهای از بازگشایی کانالهای مالی ویژه با ایران منتشر شده است. وزارت خزانهداری آمریکا مجوز عملیاتی شدن کانال مالی سوییس با ایران را صادر کرده تا مبادلات اقلام دارویی و کالاهای اساسی به ایران تسهیل شود. در عین حال خبرهای جدیدی در خصوص راهاندازی کانال مالی اروپا با ایران موسوم به اینستکس نیز به گوش میرسد. طی یک هفته گذشته و بعد از اعلام تصمیم کارگروه ویژه اقدام مالی برای بازگشت ایران به لیست سیاه FATF، با رشد خیرهکننده قیمتها در بازار ارز و سکه مواجه بودیم.
چنین رشدی به طور عمده به دلیل افزایش نگرانیها در خصوص تصمیم FATF اتفاق افتاد و مسیر عبور از مرزهای روانی بازار را ممکن کرد. اما با گذشت یک هفته از این موضوع و از آنجا که افزایش قیمتها نتیجه تقاضای واقعی بازار نبود، ریزش شدید قیمتها را در پی داشت. از سوی دیگر شیوع شدید ویروس کرونا در ایران نیز مزید بر علت شد و مسیر رو به رشد قیمتها را هموار کرد. این موضوع موجب شد کشور عراق مرزهای خود را به روی ایران ببندد تا دستیابی به ارزهای وارداتی از این کشور به سختی ممکن شود. هماکنون عراق مرزهای خود را به روی ایران باز کرده و صادرات به این کشور به راحتی انجام میشود.
این موضوع دسترسی بانک مرکزی به ارزهای وارداتی از کشور عراق را ممکن کرده تا شاهد ریزش قیمتها در بازار ارز باشیم.در عین حال شیوع ویروس کرونا باعث شد بازارهای مالی دنیا افتهای سنگینی را تجربه کنند و از ارزش سهام آنها به میزان زیادی کاسته شود. بازار طلا نیز به تبعیت از این موضوع سرانجام به کاهش قیمت رضایت داد و سقوط شدیدی را تجربه کرد. به دنبال سقوط اونس جهانی طلا، بازار طلا و سکه ایران نیز با کاهش ارزش مواجه شد و افت شدید قیمتی را تجربه کرد.به نظر میرسد افزایش قیمتها در بازار ارز و سکه تنها نتیجه فضای روانی شکل گرفته بوده و تغییر چندانی در تقاضای این بازارها ایجاد نشده است.
چه آنکه محدودیتهای اعمالشده از سوی بانک مرکزی اجازه افزایش تقاضای ارزی بیشتر از یک حد مشخصی را نمیدهد و نمیتوان افزایش تقاضا برای دلار برای حفظ ارزش پول ملی را چندان محتمل دانست. بنابراین اگر روند کاهشی قیمتها تداوم یابد و دلار تا مرز ۱۴ هزار و ۲۰۰ تومان نیز پیش برود، میتوان به بازگشت دلار به کانال ۱۳ هزار تومان امیدوار بود. در عین حال بازار سرمایه نیز با اصلاح شدید قیمتی همراه بوده است. این موضوع میتواند رغبت سرمایهگذاران برای حضور در این بازار را افزایش دهد و کاهش حضور افراد در بازار ارز و سکه را موجب شود. در این شرایط میتوان پیشبینی کرد که نگاهها بیشتر به سمت بازار سرمایه معطوف خواهد شد و معاملات بازار ارز و سکه به حداقل خود خواهد رسید.
* کارشناس ارزی