استمرار کاهش نزولات آسمانی و خشکسالی سالهای اخیر گلستان، کشاورزان درمانده از رنج کمآبی را به فکر چاره و انتخاب کشت جایگزین انداخت که کاشت پاییزه چغندر قند به دلایل متعدد از جمله درآمد بیشتر، نتیجه این چارهاندیشی و راه میانبر توسعه کشاورزی گلستان است.
وجود ۶۵۰ هزار هکتار اراضی قابل کشت در گلستان سبب شد تا بخش اصلی اقتصاد این استان بر محور کشاورزی و شغل های وابسته به این بخش استوار باشد که رشد محصول و بهبود تولیدات در نهایت موجب بهبود شاخص های اقتصادی همه بخش های استان خواهد شد.
گرایش کشاورزان به کاشت محصولات پر درآمد با توجه به ویژگی های منطقه ای و اتکا به توان آبی موجود سبب شده تا در سالهای اخیر تولید چغندر قند به عنوان زراعت پرطرفدار مورد استقبال فراوان بهره برداران قرار بگیرد و چشم انداز روشنی را برای آینده کشاورزی گلستان ترسیم کند.
عبدالصالح کرنژادی از کارشناسان کشاورزی گلستان در خصوص دلایل رغبت زارعان به این محصول گفت: برداشت ۶۰ تا ۱۱۰ هزار تن در هکتار و قیمت به نسبت مناسب آن در مقایسه با دیگر تولیدات، از دلایل اصلی رغبت کشاورزان برای کاشت چغندر قند در استان است.
وی گفت: کاشت پاییزه محصول چغندر قند به سبب آببری اندک یکی از به صرفه ترین زراعت ها محسوب می شود زیرا در این روش با استفاده از بارشهای موسمی پاییزه و زمستانه، بیشترین دوره زراعی چغندر قند بدون نیاز به آبیاری مستقیم سپری می شود و در اوایل بهار نیز باران مناسب کفاف رشد این محصول را می دهد و فقط یک یا ۲ نوبت قبل از برداشت نیازمند آبیاری مستقیم است.
وی افزود: این مزیت برای کشاورزان غرب استان در حوزه بندرترکمن، آق قلا و گمیشان فرصت خوبی است تا از این محصول برای رعایت تناوب و تغییر در کاشت مستمر گندم و جو استفاده کنند و به کشت این محصول پر درآمد روی بیاورند.
کرنژادی گفت : علاوه بر تناژ خوب محصول چغندر، بخش های سبز و سربرگ های این گیاه نیز جایگاه خوبی در میان علوفه ها دارد و می تواند بخشی از نیاز دامداریها را تامین کرده و جلوی مصرف بی رویه آب برای کاشت گونههای آببری مثل ذرت علوفه ای را بگیرد.
وی گفت: مسوولان ارشد گلستان قول داده اند که در صورت افزایش محصول تولید چغندر مقدمات احداث کارخانه قند در منطقه پیگیری شود که علاوه بر رونق اقتصادی موجب اشتغال تعدادی از جوانان خواهد شد.
یکی از چغندرکاران بندرترکمن به ایرنا گفت: تولید محصول و تناژ بدست آمده چغندر بسیار خوب و به صرفه است و اگر حمایت های دولتی بیشتری شود امکان توسعه این محصول در منطقه زیاد است.
عمده مشکلات چغندر کاران این منطقه را نبود ماشین آلات مناسب دانست و گفت: بیشتر چغندرکاران به دلیل نداشتن ادوات مناسب با مسایل عدیده ای مواجه هستند که جایگزین کردن روش مکانیزه به جای کشت سنتی، هزینه های تولید این محصول را تا حد زیادی کاهش داده و موجب افزایش درآمد بهره برداران خواهد شد.
موسی خانی رییس اداره پنبه و دانههای روغنی جهاد کشاورزی گلستان نیز گفت: امسال کشاورزان گلستانی ۳ هزار هکتار از اراضی خود را به زیر کشت چغندرقند بردند.
وی بیان کرد: امسال میانگین عملکرد هر هکتار چغندر قند ۵۲ تن بود و کارخانجات قند خراسان رضوی و سمنان مشتریان این محصول هستند.
رییس اداره پنبه و دانههای روغنی جهاد کشاورزی گلستان افزود: رسیدن به خوداتکایی در تولید شکر، ایجاد تناوب زراعی و حاصلخیزی خاک، افزایش تولید محصولات بعد از کشت چغندر نظیر گندم و درآمدزایی بالا از اهداف مهم پیگیری جایگزینی چغندر قند به جای محصولات پرآبی همچون شالی در این استان است.
استاندار گلستان هم گفت: سالانه ۱۰۰ تا ۱۵۰ هزار تن چغندرقند در استان تولید میشود که میتوان با افزایش ظرفیت تولید، کارخانه قند در استان راه اندازی کرد.
هادی حق شناس اظهار داشت: افق الگوی چغندرقند در گلستان کاشت این محصول در ۱۵ هزار هکتار است و با توجه به نوپا بودن کشت، نیازمند حمایتهایی مانند نهادههای کشاورزی و یارانه ای است.
وی با اشاره به ابراز تمایل یکی از سرمایه گذاران برای احداث واحد تولید و فرآوری چغندر قند در استان گفت: این سرمایه گذار در مرحله نخست خواستار زمینی ۲۰۰ هکتاری برای احداث کارخانه است که امیدواریم با فراهم شدن این مقدمات، شرایط برای راه اندازی کارخانه قند گلستان فراهم شود.
تحقیقات کشت چغندر قند در گلستان از سال زراعی ۸۲- ۸۱ برای تعیین بهترین زمان کاشت، استفاده از بذر مناسب، چگونگی مبارزه با آفات نباتی و شیوه نوین کاشت، داشت و برداشت آغاز و از سال زراعی ۹۲ – ۹۱ کاشت این محصول در ۸۱ هکتار گلستان اراضی استان آغاز شد.
گلستان جزو ۵ استان برتر تولید کننده چغندر قند پاییزه کشور است.