کسری بودجه و پیامدهای آن در اقتصاد کشور در برنامه گفت و گوی ویژه خبری امشب مورد بحث و بررسی قرار گرفت.
کسری بودجه، پیامد‌ها و راهکار‌های رفع این مشکل امشب ۱۳ تیرماه در برنامه گفت و گوی ویژه خبری با حضور الیاس نادران عضو کمیسیون برنامه و بودجه مجلس و سبحانیان کارشناس مسائل اقتصادی مورد بحث و بررسی قرار گرفت.
الیاس نادران عضو کمیسیون برنامه و بودجه با اشاره به اینکه با حجم بدهی‌های دولت ناشی از انتشار اوراق مواجه هستیم که اصل و سود آنها را بودجه سال قبل می‌دهد گفت: اتفاقی که از سال‌های قبل شروع شده الان تبدیل به گوله برف بزرگ شده است که مدیریت کردن آن بسیار کار سختی است.
وی با بیان اینکه از سال ۹۷ اصلاح ساختار بودجه و تنظیم مناسبات ابلاغ شد افزود: اتکای مصارف دولت به منابع واقعی متاسفانه در سال‌های اخیر اتفاق نیفتاده است.
عضو کمیسیون برنامه و بودجه مجلس با اشاره به اینکه اتفاق نامبارک دیگری از مهر سال گذشته رخ داد بیان کرد: سازمان برنامه و بودجه بدون هماهنگی با مجلس و بدون تامین منابع و بدون توجه به شرایط اقتصادی کشور به یک باره با استنباطی که از ماده ۳۰ قانون برنامه ششم داشت حقوق عده‌ای را ۵۰ درصد افزایش داد و مطالبات را به کل کارکنان و بازنشستگان کشوری و لشکری گسترش داد و این موضوع باعث شد تا دولت بیش از ۳۰۰ هزار میلیارد تومان منابع برای مجموعه بازنشستگان کشور بگذارد و بیش از دو برابر آن را برای شاغلین در نظر بگیرد.
وی افزود: یعنی هر چه منابع داشته باشیم فقط صرف حقوق و مزایا می‌شود، که نتیجه آن کسری بودجه خواهد شد. چگونه دولت جدید از ابتدای ماه تا پایان ماه ۶۰ هزار میلیارد تومان پرداختی هزینه‌ای ناظر بر هزینه‌های ضروری و اجتناب‌ناپذیر را تامین کند که بخش اعظم آن مربوط به حقوق می‌شود.
این نماینده مجلس گفت: مشکل فقط ناظر به کسری بودجه نیست بلکه ناشی از یک نابسامانی اقتصادی است و نگاه غلطی سبب شده تا کل اقتصاد ملی در مسیر پر تنش و سخت قرار گیرد، کار برای دولت بعدی راحت نیست.
نادران با اشاره به اینکه مشکل اساسی و ریشه ای اشتباه راهبردی دولت در تنظیم مناسبات اقتصادی است افزود: اگر تولید کننده زمین بخورد و یا مردم آسیب ببینند دولت مسئول است، مدیریت های اقتصادی در دولت با یکدیگر دچار چالش بودند.
عضو کمیسیون برنامه و بودجه مجلس با اشاره به اینکه کل سیستم اقتصادی کشور مجموعه به هم پیوسته است ادامه داد: نمی‌توان به بخش دیگر توجه نکرد لذا باید کسری بودجه اصلاح شود ولی نمی‌توانیم نظام مالیاتی، نظام توسعه کالا و یا سایر بخش‌های اقتصادی را نبینیم.
وی با اشاره به اینکه دولت آینده یکی از اساسی ترین اقداماتی که می تواند انجام دهد ، نگاه یکپارچه به کل حوزه اقتصاد کشور است گفت: باید یک مدیریت واحد اقتصادی مسئولیت کار را بپذیرد و همه وزرا در اداره کشور تابع آن باشند لذا اعتقاد به فرمانده واحد اداری دارم تا کسی نتواند ساز ناکوک بزند.
نادران افزود: یک معاونت ارشد اقتصادی رئیس‌جمهور می‌خواهد تا به نیابت از او کل این حوزه‌ها را مدیریت کند.
عضو کمیسیون برنامه و بودجه مجلس خاطرنشان کرد: در بودجه۱۴۰۰ سازمان مالیاتی ، ۳ هزار میلیارد تومان مطالبه برای سامانه مالیاتی داشت، در ایران نرخ موثر مالیاتی به صورت حرف n انگلیسی است.
وی با اشاره به اینکه وقتی بازار را از رقابتی بودن خارج می کنند و وقتی سهمیه بندی صورت می گیرد و منابع را به افراد خاص می دهند آنها بر شما حاکم می شوند گفت: ۸۰ درصد بازار خوراک دام را به بهانه اینکه ارزانتر می تواند وارد کند به یک نفر داده اند.
نادران بیان کرد: چرا اجازه نمی‌دهند نهاده با ارز آزاد وارد کشور شود زیرا در اینجا رانت وجود دارد.
دلیلی ندارد افرادی که وسیله نقلیه ندارند از رانت حامل‌های انرژی بهره نبرند
عضو کمیسیون برنامه و بودجه مجلس با بیان اینکه باید افراد کم درآمد را معاف از پرداخت مالیات کنیم ادامه داد: دلیلی ندارد افرادی که وسیله نقلیه ندارند از رانت حامل‌های انرژی بهره نبرند،بیش از ۳۵ میلیون نفر فاقد وسیله نقلیه هستند.
وی با اشاره به اینکه نظام قیمت ها به هم ریخته است گفت: یارانه پنهان در حوزه برق ، آب و در کالاهای اساسی این نظامات را به هم ریخته است . همیشه رانت باعث می‌شود تا مقاومت صورت بگیرد .در کالاهای اساسی مجلس کار اساسی و فوق‌العاده‌ای را انجام داد و می‌گفت که شما به مردم مرغ و تخم‌مرغ و کالاهای اساسی را گران می‌فروشید اما عده ای حاضر نشدند این کار اساسی صورت بگیرد زیرا منافع واردات کنندگان به خطر می‌افتاد.
نادران با اشاره به اینکه دولت باید تامین کننده مالی اداره صندوق ها باشد یعنی باید پاسخگوی نیاز بازنشستگان باشد تا از این ورودی بتوانند استفاده کنند گفت: در قانون اصل ۴۴ این موضوع را پیگیری کردیم ،اما دولت وقت مانع شد. مدیریت این صندوق‌ها دولتی است ، دولت باید اجازه دهد که این صندوق‌ها به صورت یک واحد اقتصادی اداره شود نه اینکه بخواهند یک واحد دولتی بماند. در اینجا اداره صنایع نیست اداره کار نیست بلکه شرکت‌هایی هستند که برای حمایت از ذی‌نفعان خودشان که بازنشستگان هستند باید درست اداره شود.
عضو کمیسیون برنامه و بودجه مجلس تصریح کرد: محاسبات نرخ بیمه از طرف کارفرما ، شاغل و دولت باید تامین کننده مالی صندوق های بازنشستگی باشد .
پیش بینی می شود ۵۰۰ هزار میلیارد تومان کسری بودجه داشته باشیم
سید محمد هادی سبحانیان کارشناس مسائل اقتصادی در ادامه برنامه با اشاره به اینکه در سال پایانی کار دولت و بودجه ۱۴۰۰ بالاترین نرخ رشد هزینه ها را شاهد هستیم گفت: پیش بینی می شود ۵۰۰ هزار میلیارد تومان کسری بودجه داشته باشیم .
وی با اشاره به اینکه با سهم بالایی از اوراق و دارایی فروشی توسط دولت روبرو هستیم عنوان کرد: حوزه مالیاتی و اصلاح نظام مالیاتی ، شاه کلید رفع مشکلات نظام اقتصادی کشور است .
سبحانیان با اشاره به اینکه در کشور بیش از ۲۰۰ هزار میلیارد تومان فرار مالیاتی و به همین میزان معافیت مالیاتی داریم خاطرنشان کرد: برای پوشاندن ناکارمدی مدیریتی ، رانت داده ایم لذا هدف گذاری معافیت های مالیاتی و یارانه ای اشتباه است.
این کارشناس مسائل اقتصادی تصریح کرد: وابستگی صندوق‌ها به منابع عمومی دولت هر سال نسبت به سال قبل افزایش چشمگیری پیدا می‌کند ،دولت پولی که به کارکنان خود می دهد معادل آن را به بازنشستگان پرداخت می کند، بخشی از مسائل و مشکلات به نحوه مدیریت برمی‌گردد و بخش دیگر به تکالیفی برمی‌گردد که طبق تکالیف به صندوق‌ها تحمیل شده است.
وی افزود: صندوق‌ها در کشور به عنوان نهاد حمایتی در نظر گرفته شده است ، دولت به تکالیف خود عمل نکرده است و مجموعه عوامل موجب ورشکستگی صندوق ها شده است.
سبحانیان با اشاره به اینکه متاسفانه بحث اصلاحات ساختاری بودجه را به یکسری اصلاحات سوری و شکلی تقلیل داده‌ایم که عملاً پیامد و منفعتی برای ما ندارد اظهار کرد: نه تنها اقدامات را انجام نداده ایم بلکه اقدامات بدیهی و اولیه را نداریم، ما هنوز نتوانستیم حساب خزانه را به صورت کامل عملیاتی کنیم تا همه منابع به یک خزانه واریز شود.
این کارشناس مسائل اقتصادی تصریح کرد: ما هنوز پرداخت ذینفع نهایی را نتوانستیم عملیاتی کنیم ، هنوز برخی از کارمندان دولت از دو محل حقوق می‌گیرند، ابتدایی ترین وظایف حاکمیت و دولت را در قبال ملت و نظام بودجه‌ریزی عملیاتی نکردیم.
