به گفته مسئولان درباره انتقال آب دریای خزر به سمنان فعلا خبری نیست و منتفی شده، هیچ اتفاقی هم در این زمینه نیفتاده است.
رضا رادمهر: پس از عوض شدن دولت و به تبع آن، رئیس سازمان محیط زیست کشور، خبر از منتفی شدن انتقال آب دریای خزر به فلات مرکزی ایران و استان سمنان به گوش می‌رسد. امری که با واکنش‌های منفی بسیاری از سوی کارشناسان و کنشگران محیط زیست همراه بود و عیسی کلانتری و دولت دهم، موافقان اصلی این طرح بودند. ۱۸ خرداد سال گذشته بود که رئیس وقت سازمان حفاظت از محیط زیست، مجوز انتقال آب دریای خزر به سمنان را صادر کرد. این طرح، در پی مصوبه هیات دولت در سفر استانی سمنان در چهاردهم دی سال ۱۳۸۹و در دولت دهم به وزارت نیرو و سرانجام در تاریخ ۳۰ خرداد ماه ۱۳۹۱ به شرکت «توسعه منابع آب و نیروی ایران» به‌عنوان مجری ابلاغ شد. هزینه‌ای که برای این طرح در سال ۹۸ برای انتقال هر مترمکعب آب در نظر گرفته شده مبلغی حدود ۱۰۰ هزار تومان بود!. مبلغی که نه توجیه اقتصادی داشت، نه زیست محیطی. برکسی پوشیده نیست که استان‌های مرکزی و جنوبی ایران، با بحران خشکسالی و اتمام آب‌های شیرین مواجه هستند و این طرح به‌عنوان آخرین راه حل در دولت‌های دهم تا دوازدهم به‌عنوان تنها راه نجات فلات مرکزی ایران در نظر گرفته شد.
کویری که دریا نمی‌شود!
در این میان، آنچه از ذخایر آبی دریاچه خزر توسط کشورهای همسایه آن برداشت می‌شود، قابل کتمان نیست، اما آنها با صرف هزینه‌های بسیار زیاد برای آب شیرین کُن‌ها و جمعیت کم، این مقوله برایشان به‌صرفه بود، اما اینکه با خط لوله‌ای به متراژ ۱۶۰ کیلومتر دو طرفه، بتوان کویر را تبدیل به دریا کرد، موضوعی است که اکوسیستم کویر و منطقه را برهم می‌زند. آنچه در این طرح پیش بینی شده، خط لوله به طول ۱۶۰کیلومتر از سواحل دریای خزر در مجاورت نیروگاه نکا آغاز و پس از عبور از شالیزارها و مناطق جنگلی در استان مازندران در مسیر خط لوله نکا – ری، امتداد و از منطقه دوآب وارد منطقه خطیرکوه در استان سمنان شود و خطوط لوله در نهایت با عبور از تونل چشمه روزبه در حوالی شهر شهمیرزاد به دو شاخه تبدیل خواهد شد که یک خط لوله به سمت دامغان و شاهرود به طول ۱۷۲ کیلومتر و دیگری به سمت سمنان به طول ۱۳۲ کیلومتر کشیده خواهد شد. از سوی دیگر آب، آب شیرین کُن‌ها، حجم بسیار زیادی از نمک دریا را می‌گیرند و این حجم از نمک می‌تواند خطرات زیست محیطی بسیاری را به‌همراه داشته باشد.
تبعات لایروبی خلیج گرگان
با این حال، علی سلاجقه، رئیس سازمان حفاظت از محیط زیست، آب پاکی را روی دست همه ریخت و از منتفی شدن انتقال آب دریای خزر خبر داد. روز گذشته سلاجقه اعلام کرد: «درباره انتقال آب دریای خزر به سمنان فعلا خبری نیست و منتفی شده، هیچ اتفاقی هم در این زمینه نیفتاده است. سلاجقه درباره لایروبی خلیج گرگان گفت: در زمینه لایروبی خلیج گرگان نظرات موافق و مخالف زیادی وجود دارد، برخی نگران این هستند که چون خزر در حال عقب نشینی است بنابراین با لایروبی همان میزان آب باقیمانده در خلیج به خزر تخلیه شود که از نظر علمی درست است به همین علت نظر من این بود که باید جنبه‌های مختلف لایروبی دیده شود تا همان ۱۵ هزار هکتار باقیمانده از خلیج گرگان هم خشک نشود. در واقع ۳ هزار هکتار از خلیج خشک شده است. اما تمام دستگاه‌های حاضر در منطقه اعلام کردند که چنین اتفاقی نمی‌افتد چون بعد از لایروبی فاز دومی هم وجود دارد و آن پمپاژ آب از خزر به خلیج است که قرار است با دبی بالایی انجام شود، البته یادآوری کردیم که این کار هزینه زیادی دارد اما آنها هزینه را پذیرفتند، در واقع مجموعه‌ای از دانشگاه‌ها و پژوهشگاه‌ها به این نتیجه رسیدند که باید لایروبی انجام شود و بعد از آن پمپاژ آب آن را پوشش دهد.
