معلوم- رقابت سیاسی در داخل و شرایط پایدار وجود دو جناح سیاسی قدرتمند دهه‌های ۱۳۶۰، ۱۳۷۰ و دهه ۱۳۸۰ روزنه‌هایی برای شهروندان بود.
محمدصادق جنان‌صفت– معلوم درآمد سرانه ایرانی‌ها در سال ۱۳۹۰ به قیمت ثابت ۷/۷۳ میلون ریال بوده است در حالی که در سال ۱۳۹۸ این عدد به ۷/۴۸ میلیون ریال رسیده است. یک محاسبه ساده نشان می‌دهد در یک دهه تازه سپری شده درآمد ایرانی‌ها ۳۴ درصد کاهش نشان می‌دهد.معلوم- در صورتی که نرخ تبدیل پول ملی به ارزهای خارجی را …
… یک شاخص ارزیابی برای قدرتمند بودن یا بی‌قدرتی اقتصاد یک کشور و نیز غرور ملی شهروندان سرزمین ایران لحاظ و نرخ تبدیل دلار به ریال را در این دهه بررسی کنیم شاهد سقوط ارزش پول ملی و غرور ایرانیان خواهیم بود. قیمت هر دلار آمریکا از میانگین ۱۲۰۰۰ ریال در سال ۱۳۹۰ به میانگین ۱۵۰۰۰۰ ریال در سال ۱۳۹۹ رسیده است. یک محاسبه ساده نشان می‌دهد ریال ایران در دهه‌ای که آخرین سال آن را سپری می‌کنیم نزدیک به۱۲ برابر ارزان‌تر شده و اعتبار آن نزد ایرانیان دربرابر دلار آمریکا فرو ریخته است.
معلوم- میانگین نرخ رشد اقتصادی ایران در ۱۰ سال منتهی به ۱۳۹۹ با لحاظ کردن پیش‌بینی‌های جهانی برای امسال یکی از بدترین دوره‌هاست. پس از دو سال رشد منفی سال‌های ۱۳۹۱ و ۱۳۹۲ و رشدهای کم‌عمق در سال‌های ۱۳۹۳ تا ۱۳۹۶، شاهد سقوط رشد اقتصادی در سال‌های ۱۳۹۷، ۱۳۹۸ و ۱۳۹۹ هستیم.معلوم- دهه ۱۳۹۰ به لحاظ نرخ رشد سرمایه‌گذاری یکی از بدترین دهه‌های تاریخ ایران است. نرخ سرمایه‌گذاری کل که در بازه سال‌های ۱۳۷۵ تا ۱۳۸۴ بالای ۳۰ درصد بوده کاهش خود را به دلیل کاهش در نرخ سرمایه‌گذاری در ماشین‌آلات شروع کرده و این روند کاهشی بعد از سال ۱۳۹۰ تشدید شده به طوری که در سال ۹۷ این نرخ به کمترین میزان خود در ۴۰ سال اخیر یعنی به زیر ۲۰ درصد رسیده است.معلوم- در دهه ۱۳۹۰ ایران دوبار با شدید‌ترین تحریم‌های آمریکا و سپس کشورهای قدرتمند اقتصادی مواجه شده است که دومین دوره تحریم هنوز ادامه دارد. پیامدهای این دو تحریم بر روحیه و زندگی و رفاه ایرانیان قابل اعتنا و به لحاظ حجم و اندازه تخریب‌ها در بالاترین سطح قرار دارد.
معلوم- رقابت سیاسی در داخل و شرایط پایدار وجود دو جناح سیاسی قدرتمند دهه‌های ۱۳۶۰، ۱۳۷۰ و دهه ۱۳۸۰ روزنه‌هایی برای شهروندان بود تا با انتخاب‌های خود راهی برای بهتر شدن وضعیت ایران و خود بیابند. امروز اما جناح سیاسی مشهور به اصلاح‌طلبان از صحنه سیاست ایران خارج شده است و با توجه به فقدان احزاب نیرومند و دارای برنامه و کارنامه سیاستمدارانی با ظرفیت‌های پایین نهادهای انتخاباتی را در اختیار خواهند گرفت.مجهول- مردم ایران باید از نظر سطح رفاه مادی در ردیف کدام دسته از کشورها قرار گیرند؟ در ردیف کشورهایی مثل کره‌شمالی و بنگلادش و کشورهای فقیر آفریقایی یا در ردیف کشورهایی مثل کره‌جنوبی و ترکیه؟ مجهول- برای اداره اقتصاد در سطح کره‌شمالی یا کره‌جنوبی چقدر منابع مالی لازم است و آیا باید همه آن را از داخل تامین کنیم یا از خارج هم می‌توان استفاده کرد؟ مجهول- الگوی اداره و توسعه اقتصاد ایران چیست؟ می‌خواهیم مدل چینی را انتخاب کنیم یا مدل اقتصاد آزاد؟ سرانجام باید به این پرسش جواب داد. این الان مجهول است؟ مجهول- دوستان و متحدان سیاسی ایران از دو گروه کشورها شامل گروه «روسیه و چین» خواهند بود یا از گروه «آلمان و ژاپن»؟با توجه به معلوم‌ها و مجهول‌های ایران در این نوشته که همه عناصر و متغیرها را فهرست نکرده است باید به سمت حل مسائل ایران برویم و به یک وضعیت باثبات برسیم.
