دولت در برابر تبعات اقتصادی و اجتماعی کرونا سیاست امنیتی «ایمنی جمعی» را در پیش گرفته است.
محمدرضا محبوب‌فر*با انتشار نقشه جغرافیایی کرونا در کشور و تقسیم‌بندی مناطق به رنگ‌های سفید، زرد و قرمز، رنگین‌کمان اختلاف‌نظرها در داخل دولت و در بین مسوولان شروع به نمایان شدن کرده و در پس این پدیده، زوایای پنهان و آشکار سیاست‌های دولتی در برابر بیماری کرونا روشن‌تر و آشکارتر شده است. دولت در برابر تبعات اقتصادی و اجتماعی کرونا سیاست امنیتی «ایمنی جمعی» را در پیش گرفته است در صورتی که ابتدا نظر کارشناسان و متخصصان غیردولتی و مستقل برخلاف نظر دولت بود و اعتقاد ایشان بر این اصل استوار بود که ایمنی جمعی یا ایمنی گله‌ای نه‌تنها به نفع جامعه مدنی و مجموعه نظام نخواهد بود بلکه این سیاست در آینده به صورت تولید انبوه بیماران کرونایی و افزایش مرگ و میرها در جامعه سر باز خواهد کرد و در پس چنین نگرش دولتی، افزایش انفجارگونه مشکلات و معضلات اقتصادی و اجتماعی کشور اجتناب‌ناپذیر خواهد بود.
انتشار نقشه نرخ پیشرفت و پراکندگی جغرافیایی ویروس کرونا و تقسیم‌بندی مناطق کشور به سفید، زرد و قرمز از سوی رییس‌جمهور روحانی بازی با کلمات است و چنین اقدامی سیاست جاری کشور در مقابله و کنترل بیماری را بیشتر نمایان می‌کند. کارشناسان و متخصصان بهداشتی و پزشکی در درون و بیرون از دولت معتقد به خوش‌خیالی رییس‌جمهور در خصوص نحوه رفتار ویروس کرونا هستند. رفتارشناسی ویروس کرونا در شدت بیماری‌زایی نشان داده در سراسر دنیا نقطه سفیدی وجود ندارد و حتی کاهش نسبی آمار بیماری و کنترل‌های صورت گرفته در کانون‌های انتشار بیماری بسیار حساس و متزلزل بوده است و حتی کشورهایی مانند چین و کره جنوبی در برداشته شدن قرنطینه و محدودیت‌ها و ممنوعیت‌ها محتاطانه عمل کردند و نظارت‌ها و مراقبت‌های شدید بهداشتی و درمانی همچنان ادامه دارد. چنین نگرشی به جامعه و بیماری کرونا حاکی از انتقال و جابه‌جایی ویروس از طریق هر چیز ممکن مثل فعالیت‌های انسانی، ذرات معلق موجود در هوا، آب و فاضلاب، حشرات و حیوانات است. این در حالی است که امروز در کشور علاوه بر اینکه رفتارشناسی ویروس به درستی درک و تبیین نشده، مردم جامعه نیز به حال خود رها شده‌اند تا کل جمعیت با ایمنی جمعی که پیدا می‌کنند نسبت به بیماری مصونیت لازم را به دست آورند.
مطابق پیش‌بینی کارشناسان و متخصصان مستقل و غیردولتی بهداشتی و اپیدمیولوژی بیماری‌های واگیر اکنون ایران دوباره در تب و تاب اپیدمی کرونا قرار گرفته است. کانون‌های انتشار بیماری در کشور که می‌رفت در پس قرنطینه و محدودیت‌ها و ممنوعیت‌های کرونایی کمی آرام بگیرد دوباره با موج دوم بیماری مواجه شده است.
امروز با وجود موفقیت نسبی ایران در زمینه کنترل بیماری کرونا، شرایط موجود بسیار شکننده است و هر گونه سخنان غیرمسوولانه‌ای از سوی هر یک از مقامات کشور درخصوص ساده‌انگاری بیماری کرونا و دعوت مردم به از سرگیری فعالیت‌های عادی روزانه به فاجعه‌ای در آینده ختم خواهد شد که تنها دخالت نظامی اوضاع در ایران را تحت کنترل درخواهد آورد. سردرگمی و ناهماهنگی در زمینه اطلاع‌رسانی و برخورد مسوولان ایران با معضل کرونا متاسفانه امروز کشور را در نقطه‌ای قرار داده است که سیر صعودی شیوع ویروس دست کم در برخی از استان‌ها این گمانه‌زنی‌ها را تقویت کرده که به راستی در ایران چه می‌گذرد و مرجع تصمیم‌گیری در این بحران کیست؟
براساس اخبار دریافتی در پی اعلام نقاط سفید بیماری در کشور، نافرمانی‌های بهداشتی در استان‌ها افزایش یافته و از دیگر سو همزمان با موج دوم کرونا آمادگی‌های بیمارستانی در کشور افزایش یافته است و با توجه به اعلام ستاد ملی کرونا در خصوص عدم اعلام آمار از سوی سازمان ثبت احوال باید همه آمار تحویل ستاد و از سوی آنها اعلام شود که نتیجه این پنهانکاری، سفید و کم‌خطر قلمداد شدن کانون‌های بیماری توسط مردم و جدی نگرفتن بیماری بوده است. حتی سخنگوی وزارت بهداشت و درمان که پیشتر از کنترل بیماری در برخی نقاط کشور خبر داده بود و بر سخنان رییس خود مبنی بر سفید و زرد شدن مناطقی از کشور صحه گذاشته بود در یک عقب‌نشینی آشکار اعلام کرده سیاستی مبنی بر مناطق سفید از نظر شیوع کرونا به طور متمرکز وجود نداشته است و اسامی شهرها که چند روز قبل اعلام شد هیچ منبع رسمی نداشته است! جهانپور همچنین گفته است اگر ما تصمیم‌گیرنده بودیم یک سال کشور را تعطیل می‌کردیم.
اما اظهارات جهانپور بسیار تامل‌برانگیز است و معلوم نیست چه دستان نهان و آشکاری در پس مدیریت ابربحران کرونا در کشور وجود دارد. امروز بیش از ۷۰ درصد از بهبودیافتگان کرونا و افرادی که تاکنون در کشور به بیماری مبتلا نشده‌اند دچار مشکلات روحی و روانی شده‌اند و تداوم وضعیت موجود به صلاح کشور و ملت و حتی خود جمهوری اسلامی ایران نیست. در چنین شرایطی انتظار می‌رود قوه قضاییه و ریاست آن شخصاً پا به میدان گذاشته تا مردم مظلوم ایران بیشتر از این بازیچه اهداف سیاسی عده‌ای نشده و با ورود جوانان انقلابی و جهادی به عرصه مبارزه و کنترل کرونا بازی به نفع مردم تمام شود.
* جامعه‌شناس و کارشناس اپیدمیولوژی بیماری‌های واگیر
