۲ هفته پس از توقیف غیرقانونی نفتکش حامل نفت ایران در جبلالطارق که به درخواست آمریکا و توسط انگلیس انجام شد و در شرایطی که روز گذشته اعلام شد توقیف این نفتکش یکماه دیگر تمدید شده، عصر جمعه نیروی دریایی سپاه یک فروند نفتکش انگلیسی را در تنگه هرمز توقیف کرد.
سرویس سیاسی اقتصاد شمال،به گزارش «وطنامروز»، پنجشنبه و جمعه گذشته تنگه هرمز و خلیجفارس کانون اخبار و تحولات بینالمللی بود. شروع این تحولات نیز با ادعای عجیب رئیسجمهور آمریکا بود که مدعی شد ناو آمریکایی «یواساس باکسر» یک پهپاد ایرانی را سرنگون کرده است؛ ادعایی که خیلی زود توسط مقامات ارشد نظامی و دیپلماسی کشورمان تکذیب و ساعاتی بعد با انتشار تصاویر گرفته شده توسط پهپاد مورد ادعای ترامپ از همان ناو و چند کشتی آمریکایی دیگر بیاعتبار شد. به اعتقاد بسیاری از کارشناسان، تحقیر آمریکا در ماجرای انهدام پهپاد جاسوسی این کشور توسط نیروهای هوافضای سپاه موجب شد رئیسجمهور این کشور برای اعاده حیثیت دولت خود به طرح ادعای دروغ مذکور اقدام کند. حتی برخی رسانههای منطقه نیز این گزاره را مطرح کردند که ناو آمریکایی احتمالا یک پهپاد اماراتی را سرنگون کرده است!
در خلال همین تحولات و در حالی که چالش پهپاد میان مقامات ۲ کشور در جریان بود، خبر توقیف یک نفتکش انگلیسی توسط ایران به سرخط رسانههای بینالمللی تبدیل شد. هرچند با توجه به اقدام غیرقانونی انگلیس در توقیف یک نفتکش ایرانی در جبلالطارق و تداوم این رویه، انتظار پاسخ متقابل ایران در خلیجفارس وجود داشت. طبق این گزارش، رهبر معظم انقلاب هفته گذشته در دیدار ائمه جمعه سراسر کشور با انتقاد بسیار شدید از دزدی دریایی انگلیسیهای خبیث گفتند: «آنها که خباثتشان برای همه آشکار است کشتی ما را با راهزنی دریایی ربودهاند اما سعی میکنند به آن شکل قانونی بدهند. البته عناصر مؤمن در جمهوری اسلامی این کارها را بیجواب نمیگذارند و در فرصت و جای مناسب پاسخ خواهند داد».
حسن روحانی، رئیسجمهور نیز ۱۹ تیرماه در جلسه هیات دولت اقدام انگلیس در توقیف کشتی نفتکش کشورمان را بسیار کودکانه، سخیف و اشتباه توصیف کرد. علاوه بر اینها، طی هفتههای گذشته بسیاری از مقامات ارشد نظامی کشورمان نیز بر پاسخ متقابل ایران به اقدام غیرقانونی انگلیسها تاکید کرده بودند. در همین راستا شامگاه جمعه روابط عمومی نیروی دریایی سپاه در اطلاعیهای از توقیف یک فروند نفتکش انگلیسی در تنگه هرمز خبر داد.
روابط عمومی نیروی دریایی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی در اطلاعیهای اعلام کرد: عصر جمعه ۲۸ تیر یک فروند نفتکش انگلیسی با نام «Stena Impero» هنگام عبور از تنگه هرمز به علت رعایت نکردن قوانین و مقررات بینالمللی دریایی بنا به درخواست سازمان بنادر و دریانوردی استان هرمزگان، توسط یگان شناوری منطقه یکم نیروی دریایی سپاه توقیف شد. این اطلاعیه میافزاید: نفتکش مذکور پس از توقیف به ساحل هدایت و برای سیر مراحل قانونی و بررسیهای لازم تحویل سازمان بنادر و دریانوردی شد.
این نفتکش قرار بود عازم عربستان سعودی شود اما مسیرش را تغییر داده و به سمت آبهای سرزمینی ایران هدایت شده است. همچنین شرکت مالک نفتکش توقیفشده انگلیس اعلام کرد این نفتکش ۲۳ خدمه دارد. مبدأ حرکت این کشتی «الفجیره» در امارات بوده و قرار بود روانه «الجبیل» در عربستانسعودی شود. گفتنی است یک منبع آگاه در گفتوگو با فارس، با اشاره به توقیف نفتکش انگلیسی «Stena Impero» توسط نیروی دریایی سپاه در تنگه هرمز گفت: بیتوجهی به قوانین و مقررات دریایی علت توقیف این کشتی انگلیسی است. وی افزود: این کشتی برخلاف قوانین و مقررات دریانوردی دستگاه موقعیتیاب خود را خاموش کرده و برخلاف رویه جاری، به جای حرکت در مسیر ورودی خلیجفارس در تنگه هرمز، از مسیر خروجی در جنوب در حال ورود بود که احتمال ایجاد حادثه و تصادف با کشتیها را بالا میبرد.
این منبع آگاه تاکید کرد: کشتی انگلیسی «Stena Impero» همچنین به هیچکدام از تذکرات داده شده نیز توجهی نکرده است. خبرگزاری تسنیم نیز در این باره گزارش داد: این کشتی با وارد کردن پسماند نفت موجود در مخازن خود موجب ایجاد آلودگی شدید و لطمه زدن به محیطزیست خلیجفارس بهعنوان یک دریای بسته شده است. عفیفیپور، مدیرکل بنادر و دریانوردی استان هرمزگان هم در گفتوگو با تسنیم از دریافت گزارشهایی مبنی بر حادثهآفرینی نفتکش انگلیسی «استینا ایمپرو» خبر داد و گفت: بنا بر این گزارشها، از نیروهای نظامی درخواست کردیم این نفتکش را به سمت لنگرگاه بندرعباس هدایت کنند تا بررسیهای لازم انجام شود. محمدجواد ظریف، وزیر امور خارجه کشورمان در واکنش به توقیف نفتکش انگلیسی توسط ایران، گریزی هم به اقدام غیرقانونی آن کشور در جبلالطارق زد و در توئیتر نوشت: برخلاف دزدی دریایی در تنگه جبلالطارق، اقدام ما در خلیجفارس برای برقراری قوانین بینالمللی دریانوردی است. همانگونه که در نیویورک گفتم، این ایران است که امنیت خلیجفارس و تنگه هرمز را تضمین میکند. وی در ادامه آورده است: بریتانیا باید از آلت دست آمریکا بودن در تروریسم اقتصادی دست بردارد.
واکنش انگلیس و آمریکا
کمیته اضطراری دولت انگلیس بعد از آنکه یک نفتکش این کشور توسط ایران توقیف شد، جلسه اضطراری تشکیل داد. همچنین وزیر خارجه این کشور نیز بدون اینکه پیرامون اقدام غیرقانونی این کشور در توقیف نفتکش حامل نفت ایران در جبلالطارق توضیح دهد، گفت ایران با توقیف نفتکش انگلیس در مسیر خطرناکی گام برداشته است. هانت دیروز در پیام توئیتری خود نوشت: «اقدام دیروز در خلیج فارس، نمایانگر علائم نگرانکنندهای است مبنی بر اینکه پس از اقدام قانونی(!) جبلالطارق در توقیف نفتی که عازم سوریه بود، احتمالاً ایران، مسیر خطرناک رفتار غیرقانونی و ثباتزدا را برگزیده است». وی ادامه داد: «همانطور که در واکنش روز گذشته خود اعلام کردم، واکنش ما حسابشده اما قدرتمند خواهد بود. ما به دنبال یافتن راهی برای حل موضوع «گریس یک» هستیم اما ایمنی کشتیرانی خود را نیز تضمین خواهیم کرد».
تأکید ظریف و هانت بر پرهیز از افزایش تنش
ظریف در تماس تلفنی همتای انگلیسیاش گفت: اقدام ایران در توقیف کشتی انگلیسی براساس درخواست سازمان بنادر و کشتیرانی و با توجه به تخلف کشتی مزبور از مقررات صورت گرفته و باید از مجاری حقوقی و قانونی پیگیری شود. به گزارش فارس، در این گفتوگو ظریف یادآور شد: برخلاف اقدام غیرقانونی انگلیس در توقیف کشتی حامل نفت ایران، اقدام ایران بر اساس درخواست سازمان بنادر و کشتیرانی و با توجه به تخلف کشتی انگلیسی از مقررات صورت گرفته است و باید از مجاری حقوقی و قانونی پیگیری شود. طرفین در این گفتوگو بر یافتن راهحلهای قانونی و پرهیز از افزایش تنش تاکید کردند.
توقف تردد کشتیهای انگلیسی از تنگه هرمز
پس از جلسه اضطراری کابینه انگلیس، سخنگوی دولت انگلیس نگرانی عمیق خود را از توقیف نفتکش «استینا ایمپرو» در تنگه هرمز اعلام کرد. سخنگوی دولت انگلیس در این ارتباط گفت: ما بشدت نگران اقدامات اخیر در تنگه هرمز هستیم و رفتار ایران را در توقیف نفتکش «استینا ایمپرو» غیرقابل قبول میدانیم و چنین اقداماتی را نشاندهنده چالش اساسی در آزادی حملونقل دریایی بینالمللی ارزیابی میکنیم. وی همچنین پس از جلسه اضطراری کابینه، به خطوط کشتیرانی این کشور توصیه کرد بهطور موقت از عبور و مرور در منطقه مورد تنش پرهیز کنند.
احضار کاردار ایران در انگلیس
همچنین وزارت خارجه انگلیس اعلام کرد در اعتراض به توقیف نفتکش این کشور در آبهای خلیجفارس، کاردار سفارت ایران را احضار کرده است. خبرگزاری رویترز شنبه (۲۹ تیر) به نقل از وزارت خارجه انگلیس گزارش داد که لندن، کاردار ایران را در واکنش به توقیف نفتکش این کشور در تنگه هرمز احضار و به او اعتراض کرده است. وزارت خارجه انگلیس مدعی شده است که ایران این نفتکش را در آبهای سرزمینی عمان توقیف کرده و «این اقدام خصمانه است». رئیسجمهور آمریکا نیز در نخستین واکنش به توقیف نفتکش انگلیسی توسط ایران در خلیجفارس گفت با دولت انگلیس درباره این موضوع گفتوگو خواهد کرد. همچنین ترامپ در ادامه سخنانش مدعی شد ایران در حال حاضر در مشکل بزرگی قرار دارد و اقتصاد آنها در حال خُرد شدن است. همچنین دبیرکل سازمان ملل روز شنبه با ابراز نگرانی از رویدادهای اخیر در تنگه هرمز، خواستار خویشتنداری تمام طرفها شد.
تذکر به کشتی انگلیسی «مصدر»
همزمان با توقیف نفتکش انگلیسی «استینا ایمپرو»، منابع غربی مدعی توقیف دومین نفتکش انگلیسی توسط ایران شدند که این ادعا به سرعت تکذیب و اعلام شد تنها کشتی توقیف شده از سوی ایران، نفتکش «استینا ایمپرو» است و کشتی «مصدر» توقیف نشده است. طبق این گزارش، کشتی مصدر (با پرچم لیبریا و تحت مالکیت انگلیس) در چارچوب ماموریت جاری گشتیهای نیروهای مسلح در منطقه خلیجفارس صرفاً نسبت به ضرورت دریانوردی بیضرر و رعایت مقررات زیستمحیطی توجیه شده و ادامه مسیر داده است. اسکورت نفتکش انگلیسی توسط ناوچه جنگی
سخنگو و مسؤول روابط عمومی کل سپاه پاسداران انقلاب اسلامی با اشاره به نقض قانون توسط نفتکش انگلیسی و دخالت و حمایت ناوچه جنگی اسکورت این نفتکش از آن در ماجرای روز گذشته، تاکید کرد: در اعمال قانون و حاکمیت ملی در خلیجفارس و تنگه هرمز قاطعانه عمل میکنیم.
به گزارش سپاهنیوز، سردار سرتیپ دوم پاسدار رمضان شریف در تشریح چرایی و چگونگی توقیف نفتکش انگلیسی در عصر جمعه (۲۸ تیر) در تنگه هرمز اظهار کرد: نفتکش انگلیسی «Stena Impero» تحت اسکورت ناوچه جنگی بریتانیایی که با بیتوجهی به قوانین و مقررات دریایی و در مسیر معکوس در حال ورود به تنگه هرمز و برخورد احتمالی با کشتیهای دیگر قرار داشت، با درخواست سازمان بنادر و دریانوردی استان هرمزگان، توسط یگان شناوری منطقه یکم نیروی دریایی سپاه توقیف شد. وی افزود: نفتکش انگلیسی برخلاف قوانین و مقررات دریانوردی دستگاه موقعیتیاب خود را خاموش و به جای حرکت به سمت ورودی خلیجفارس در تنگه هرمز از مسیر خروجی در جنوب در حال ورود بود که پس از بیتوجهی به هشدارها و تذکرات یگان دریایی سپاه و حتی مقاومت و نیز دخالت ناوچه جنگی نیروی دریایی سلطنتی انگلستان و به پرواز در آوردن ۲ فروند بالگرد و تلاش برای بازداشتن تکاوران دریایی سپاه از اجرای مأموریت خود، با قاطعیت و سرعت عمل نیروهای خودی متوقف و جهت بررسیها و اقدامات لازم قانونی به لنگرگاه ساحلی هدایت شد. آخرین وضعیت نفتکش انگلیسی در لنگرگاه بندرعباس مدیرکل بنادر و دریانوردی استان هرمزگان با اعلام خبر آغاز بررسیهای کارشناسی درباره نفتکش انگلیسی «استینا ایمپرو» در ارتباط با نقض قوانین بینالمللی دریانوردی، گفت: «از ۲۳ نفر خدمه این شناور، ملیت ۱۸ نفر هندی و ۵ نفر از سایر کشورها هستند».
اللهمراد عفیفیپور با بیان اینکه نخستین ساعات صبحگاهی شنبه (۲۹ تیرماه) به منظور بررسی دقیقتر ابعاد، جوانب و علل حادثه دریایی نفتکش «Stena Impero» در تنگه هرمز، وارد لنگرگاه بندرعباس شده است، اظهار داشت: این شناور تانکر که عصر روز جمعه ۲۸ تیرماه از آبهای محدوده دریای عمان به سمت بندر «الجبیل» عربستان در حرکت بود، در مسیر تردد خود در تنگه هرمز، با یک فروند شناور صیادی برخورد میکند. وی افزود: پس از دریافت گزارشهایی مبنی بر نقض قوانین بینالمللی دریانوردی و عدم تمکین و پاسخ شناور مذکور نسبت به تماسهای گرفته شده، نفتکش انگلیسی با هماهنگی نیروی دریایی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی به سمت لنگرگاه بندرعباس هدایت شد تا ابعاد مختلف حادثه توسط کارشناسان اداره کل بنادر و دریانوردی هرمزگان به دقت بررسی شود. عفیفیپور اضافه کرد: در صورت لزوم و بر مبنای درخواست مقام قضایی، ممکن است خدمه برای انجام مصاحبههای تخصصی و فنی فراخوانده شوند.