
در سالهای گذشته افزایش تدریجی قیمت بنزین با هدف رشد بطئی و نزدیکی به قیمت جهانی در دستور کار قرار گرفته است.
گروه انرژی – اخیراً یکی از اعضای کمیسیون انرژی مجلس در سخنانی قیمت واقعی هر لیتر بنزین را یک دلار اعلام کرده و فروش پایین تر از آن به مردم را مصداق اعطای یارانه دانسته است. در پاسخ به این اظهار نظر باید گفت افزایش نرخهای صادراتی محصولاتی مثل بنزین به دلیل ناتوانی دولت در کنترل ارزش پول ملی رخ داده است و در شرایطی که درآمدهای مردم متناسب با قیمت ارز بالا نمیرود، مقایسه قیمتهای داخلی با خارجی، بر اساس قیمت اسمی دلار منطقی نیست. و پرسید چرا ثبات در تصمیمگیری پارلمان فعلی ابدا مشهود نیست؟.
به گزارش اقتصادسرآمد، رحیمی مظفری ضمن اشاره به اینکه قیمت بنزین در سال ۱۴۰۱ افزایش نخواهد یافت، گفته است: قیمت واقعی بنزین رقمی بالغ بر یک دلار است و مابقی آن یارانه است؛ بنابراین ذکر این نکته ضروری است که یارانه به بنزین آزاد و لیتر ۳ هزار تومانی هم تعلق میگیرد. اظهار نظر اخیر بر اساس قیمت صادراتی هر لیتر بنزین محاسبه شده اما انتقاداتی به آن مطرح است. وضعیت فعلی قیمت گذاری بنزین فاصله زیادی با نقطه مطلوب دارد و مواردی همچون اسراف، قاچاق، انحراف منابع و عدم تحقق عدالت نتیجه وضعیت فعلی تعیین قیمتهاست. در عین حال برای اصلاح وضع موجود لازم است تصورات رایج و اشتباهی که از سوی برخی مطرح میشود، مورد بررسی قرار بگیرد.
در حالی که بارها دولت و اعضای پارلمان کشور اعلام کردهاند قیمت بنزین نسبت به سال گذشته تغییر نخواهد داشت دلیل این اظهار نظرات را باید جویا شد. ایا چیزی جز تشویش اذهان خسته از اقتصاد فرسوده برای مردم سودی در برخواهد داشت؟ آنچه همواره از سوی طرفداران آزادسازی قیمت حاملهای انرژی مطرح میشود، رساندن قیمتهای داخلی به سطح قیمت صادراتی است؛ که به طور خاص در این صورت قیمت هر لیتر بنزین باید درحدود ۰.۵ دلار، معادل ۱۳ هزار تومان تعیین شود. افرادی که قیمت بنزین را به جای نرخ صادراتی، با قیمت آن در کشورهایی همچون ترکیه یا آمریکا مقایسه میکنند نیز رقمهای به مراتب بالاتری برای قیمت واقعی بنزین مطرح کردهاند. بر اساس این استدلال قیمت بنزین کمتر از یک دهم قیمت جهانی آن است و باید گرانتر شود.
چرا برخی دست از سَر نرخ بنزین برنمیدارند؟
محمد موسوی کارشناس اقتصاد انرژی و استاد دانشگاه کشورمان با بیان این که بنزین را میتوان مهمترین سوخت کشور دانست. اگرچه سهم این سوخت در سبد انرژی کشور در مقایسه با گاز طبیعی بسیار کمتر است، اما تغییر در قیمت و سهمیهبندی آن همواره از سوی مردم پیگیری میشود، به روزنامه اقتصادسرآمد، گفت: نگرانی نسبت به تغییر قیمت بنزین در سال جاری در حالی مطرح میشود که پیش از این معاون امور اقتصادی و هماهنگی سازمان برنامه و بودجه با اشاره به قیمت حاملهای انرژی گفته بود که در لایحه بودجه سال جدید، هیچ گونه افزایش قیمتی برای این فرآوردهها پیشبینی نشده است.
بی توجهی به شرایط اقتصاد کشور در اظهار نظر بنزینی
وی با طرح این پرسش که چرا با موارد یاد شده باز هم عضو کمیسیون انرژی به اظهار نظری این چنین دست میزند، افزود: ماجرای افزایش قیمت بنزین و رسیدن آن به یک دلار پس از آن مطرح شد که قیمت جهانی نفت به یکصد وچهل دلار در هر بشکه رسید. همزمان با افزایش قیمت نفت، قیمت بنزین هم در منطقه و هم در برخی از کشورها افزایش یافت. او با ابراز تاسف از برخی بی تدبیریها در خصوص اعلام نرخ بنزین، به اقتصاد سرآمد افزود: بنزین سیاسی ترین کالای ایران تلقی می شود که همواره حساسیت افکار عمومی نسبت به تغییراتی قیمتی آن بالاست. بنزین در این شرایط به قیمت سه هزار تومان به مردم فروخته میشود. تغییر قیمت بنزین از سال ۱۳۵۷ تا کنون، همواره با حساسیتهای فراوانی از سوی دولت و مجلس و مردم صورت گرفته است و در مواردی تغییر قیمت بنزین به اعتراضات خیابانی نیز منجر شده است.
دست به نرخ بنزین نزنید
موسوی با بیان این مهم که، در سالهای گذشته افزایش تدریجی قیمت بنزین با هدف رشد بطئی و نزدیکی به قیمت جهانی در دستور کار قرار گرفته است، گفت: زمزمه تغییر روند تخصیص بنزین از خودرو به فرد و ایجاد شرایطی برای معامله بنزین مازاد افراد در قالب سامانهای نشان از آن دارد که دولت قصد دارد وارد دورهای تغییری در این حوزه شود. هر چند مقامات دولتی و نمایندگان مجلس اعلام می کنند افزایش قیمت بنزین در راه نیست. اما چرا این موضوع قرار نیست به ثبات برسد؟سال ۱۳۵۹ قیمت بنزین در ایران از یک تومان به سه تومان رسید. این اولین افزایش قیمت در چهار دهه اخیر محسوب میشود. این قیمت سالهای طولانی در ایران ماند.درگیر شدن ایران با جنگ تحمیلی عراق سبب شد قیمت بنزین برای ۱۰ سال به همین قیمت فروخته شود. توزیع کوپن بنزین با هدف مهار میزان مصرف در این دوره زمانی صورت میگرفت. قیمت بنزین در سال ۱۳۵۷ برابر با یک تومان در هر لیتر بود. بنزین همواره در ایران، در صورت تبدیل به دلار، ارزان محسوب میشود اما کشش خرید و قدرت خرید در ایران سبب میشود که بنزین برای شهروند ایرانی چندان ارزان نباشد.بسیاری از کارشناسان معتقدند بنزین در ایران بر مبنای دلار ارزان محسوب میشود و نمیتوان قیمت بنزین را در ایران و برای شهروند ایرانی ، با توجه به قدرت خرید چندان ارزان ارزیابی کرد.