رونق دوباره حمامهای عمومی نکته جالبی است که این روزها بیشتر به عنوان سرگرمی از آن یاد می شود تا جنبه بهداشتی آن، بر همین اساس به سراغ یکی از حمامهای عمومی شرق مازندران رفتیم تا از آن بیشتر بدانیم.
سکینه نوری تیرتاشی :کوبچی نام یک طایفه است و این حمام که در شرقی ترین شهر مازندران قرار دارد به نام این طایفه که نام یکی از محلات شهرستان گلوگاه نیز هست نام گذاری شده است .گرمابه کوبچی بیش از ۷۵ سال قدمت دارد و بنای اصلی آن با همان معماری قدیم و با ساروج تهیه شد.
وقتی آفتاب داغ بالای سر می تابد و عرق از سرو روی پایین می خزد تنها یک حمام خوب در پایان یک روز گرم کاری می چسبد.
توی این بازار کساد همه گیر برخلاف برخی بازارها که در زمان تحریم رونقی دو چندان دارند و سودی کلان به جیب می زنند بازار حمام های عمومی تعریفی ندارد و کساد است.
تغییر در سبک معماری و زندگی جامعه ایرانی رسیدگی به بهداشت شخصی را تا سطح مناسبی بالا برده که از جمله آن می توان وجود و تعبیه حمام را در اغلب ساختمان سازی ها و منازل برای امور بهداشتی نام برد.امروزه اغلب خانه ها بر خلاف قدیم یک حمام به شیوه های مختلف معماری دارند که برای رفع نیاز بهداشتی شان از آن استفاده می کنند.
در گذشته ای نه چندان دور مردان و زنانی بقچه به دست لوازم بهداشتی شان را جمع می کردند و برای انجام امور بهداشتی و نظافتشان به حمام های عمومی شهر یا روستایشان سری می زدند و آنجا ساعاتی از روز را سپری می کردند و در کنار نظافت به گپ و گفتی هم می پرداختند.
اما حالا دیگر حمام های عمومی رونق سابق را ندارند و بسیاری از آنان تعطیل شدند و یا تغییر کاربری داده اند و تعداد کمی هنوز به فعالیت خود ادامه می دهند.
از در کوچک که وارد می شوی بالای سرت روی سنگی سیاه رنگ نام گرمابه کوبچی حک شده است روبروی در ورودی توی اتاقک زنی میانسال نشسته و تنها نگاهی از روی عادت به تو می اندازد جلوتر که می روی پله های نیم دایره ای تو را به فضایی که محل نگهداری لباس های مشتریان است و با شماره هایی روی کمد نشانه گذاری شده می رساند .جلوتر فضای کوچک راهرو مانندی وجود دارد که دورش را کانال باریک آبی رنگی فرا گرفته و با دیوار حائلی از فضای عمومی حمام جدا می شود سقف گنبدی شکل حمام معماری گذشته اش را یاد آوری می کند اما فضای بهسازی شده داخلی به روز و کاملا تمیز است.
در میان صدای آب و بخار بلند شده از گرمای مطلوب گرمابه فضای زنانه حمام را برای گفتگو با یکی از اعضای هیئت امنای گرمابه کوبچی ترک می کنم که علاقه ای برای بیان نامش به عنوان مصاحبه شونده ندارد و تنها به انعکاس این گفتگو بسنده می کند.
کوبچی نام یک طایفه است
کوبچی نام یک طایفه است و این حمام که در شرقی ترین شهر مازندران قرار دارد به نام این طایفه که نام یکی از محلات شهرستان گلوگاه نیز هست نام گذاری شده است .گرمابه کوبچی بیش از ۷۵ سال قدمت دارد و بنای اصلی آن با همان معماری قدیم و با ساروج تهیه شده که استحکام و ماندگاری خوبی دارد و با بهسازی صورت گرفته می توان گفت عمر مفید این حمام ۵۰ سال بیشتر شده است.
حمام کوبچی حدو د۴۰۰ متر زیر بنا دارد و در دو بخش مردانه و زنانه با دو کارگر و ۷ دوش در قسمت خانم ها و ۴ دوش در قسمت اقایان در حال فعالیت است .ساعات کاری حمام از ۶ صبح تا ۷ بعد ازظهر است و در ایا م ماه مبارک رمضان هم تنها شب ها آماده خدمات دهی می باشد مراجعات روزانه این حمام در روزهای گرم سال و در شش ماهه اول به ۲۰ نفر می رسد که این تعداد مراجع در ایام سرد و در شش ماهه دوم به روزی ۱۰۰ نفر افزایش می یابد.
درمانی برای درد های مفصلی
اغلب حمام های عمومی و قدیمی به خاطر گرمای مناسب آن برای علاج درد های مفصلی و استخوانی هم کاربرد دارند. حمام یک چاه دارد که آب آن از چاه تامین می شود.آب حمام توسط مشعل گرم شده و از منبع به سمت حمام سرازیر می شود در زیر حمام کوره ای تعبیه شده که کف آن را گرم نگه می دارد . سیستم گرمایشی اش از گاز شهری تامین می شود که هزینه بالایی را برا ی حمام در پی دارد .
حمام عمومی صرفه اقتصادی ندارد
بازسازی این حمام از سال ۹۱ آغاز شد و به مدت یکسال طول کشید کل هزینه بازسازی اش ۸۰ میلیون تومان است از این میزان ۵۰ درصد آن با کمک های مردمی و مابقی نیز از طریق تسهیلات بانکی تامین شد بازسازی به صورت کامل صورت گرفته و کلیه لوله کشی ها و لوازم داخل آن نو شدند.با بهسازی و تعمیر اساسی حمام حوض وسط آن برداشته و خزینه های آن پرشدند تا از لحاظ بهداشتی با مسئله ای روبرو نشود . بسیاری از حمام های خدمات دهنده در شهرها بدلیل به صرفه نبودن بسته شدند و یا مبالغ بیشتری از مراجعان دریافت می کنند اما حمام کو بچی چون حالت عمومی و عام المنفعه دارد قیمتش برای افراد مراجعه کننده پایین است و صرفه اقتصادی هم ندارد اما هیئت امناء برای استفاده شهروندان و مسافران به بازسازی این بنا پرداخته و هنوز با قیمت پایین به خدمات رسانی به عموم مردم مشغولند.
