جشنواره سی‌وهفتم فیلم فجر با کوله‌باری از اشکالات و عدم مدیریت در راه است. این جشنواره زمانی تبدیل به ویترین اصلی سینمای ایران شده بود و کارگردانان مطرح سینمای جهان وارد آن می‌شدند.
سروناز آقازمانی: اما حالا شاهد هستیم مهم‌ترین جشنواره هنری جمهوری اسلامی ایران تبدیل به یک دورهمی پر از حاشیه و مملو از نقاط ضعف شده است که حتی کارگردانان باسابقه سینمای ایران مانند کمال تبریزی اعلام می‌کنند برای داشتن اکران بدون دردسر فیلمهایتان را به این جشنواره ندهید!
مشکلات این جشنواره با یک آیین‌نامه بسیار ضعیف، عدم ثبات مدیریتی، نداشتن استراتژی روشن، دخالت‌های غیر فرهنگی و شاید برخی جوایز سفارشی و همچنین مکان برگزاری استیجاری به اوج رسیده است. سوال این است که چرا چنین جشنواره مهم فرهنگی باید با این میزان مشکلات دست و پنجه نرم کند؟ چرا شان روزنامه‌نگاران و اهالی رسانه در این مراسم رعایت نمی‌شود؟ چرا با وجود مخالفت اهالی رسانه با میزبانی سینما ملت باز هم این مکان به عنوان کاخ رسانه‌ای انتخاب می‌شود؟
مدیران این جشنواره چه خصومتی با خبرنگاران و روزنامه‌نگاران دارند؟ این مکان نه اینترنت خوبی دارد و نه مسیر رفت و آمد مناسب! مسئولان امر چرا به نقدها و پیشنهادات توجهی ندارند؟ مگر می‌شود بدون بررسی نقدها و پیشنهادات افراد دارای صلاحیت و کارشناس پیشرفت کرد؟ شاید مدیران این جشنواره اعتقاد دارند که انسان‌های کاملی هستند و هیچ احتیاجی به نظر دیگران ندارند. توجه داشته باشید که جشنواره سینما حقیقت هم با این مشکلات مواجه است. اما این جشنواره با ثبات مدیریتی چند ساله و تغییر مکان برگزاری از سینما فلسطین به پردیس سینمایی چارسو باعث بالا رفتن کیفیت برگزاری شد.
روابط عمومی این جشنواره هم رابطه خوبی با اهالی رسانه دارد. اما جشنواره فیلم فجر چه رابطه مثبت و سازنده‌‌ای با اهالی رسانه دارد؟ از سوی دیگر بسیاری از رسانه‌ها نیز مقصر هستند. مثلا یکی از خبرگزاری‌های رسمی کشور نام بیش از 10 نفر را به عنوان خبرنگار سینمایی معرفی کرده است! یکی از روزنامهها هم نام نویسنده بخش اندیشه را به عنوان روزنامه‌نگار سینمایی در کنار شش نفر دیگر معرفی کرده است. چقدر خوب شد که وزارت فرهنگ دولت دوازدهم بحث شفاف‌سازی را پیش‌کشیده است و شاهد اعلام اسامی هستیم. این وضعیت واقعا ناراحت‌کننده است.
نکاتی مهم درباره جشنواره فیلم فجر
کیوان کثیریان از منتقدان سینما در یکی از روزنامهها نوشته است: «فهرست فیلم‌های بخش مسابقه سینمای ایران اعلام شد و من مثل همیشه معتقدم به این دلیل که تا این لحظه جز هیئت انتخاب و برخی مسئولان جشنواره کسی همه فیلم‌ها را ندیده، طبیعتا نمی‌توانیم درباره حقانیت انتخاب‌ها اظهارنظر کنیم. گرچه تجربه چند ساله اخیر نشان داده معمولا و قطعا چند فیلم که از جشنواره بیرون مانده‌اند از چند فیلم داخل بخش مسابقه باکیفیت‌تر بوده‌اند ولی به دلایل فرامتنی-اعم از ممیزی، مصلحت‌ها، اولویت‌ها و رودربایسی‌ها- به جشنواره راه نیافته‌اند و به رغم شایستگی از حقشان محروم شده‌اند.
ولی فعلا درباره ماهیت جشنواره فجر و آئین نامه این جشنواره می‌شود بسیار حرف زد. متاسفانه پس از سی و هفت سال، جشنواره هنوز یک آئین نامه پیشرو و روزآمد ندارد و تازه همین آیین نامه نیم‌بند هم در همه مراحل جشنواره معمولا نادیده گرفته می‌شود». از سوی دیگر خبرگزاری ایرنا نوشته است: «جشنواره فیلم فجر در دهه‌های 60 و 70 در روزهای اوج خود و ویترینی جذاب از تولیدات فیلمیک بوده است که در وضعیتی رو به کمال و امیدوارانه قرار داشت و در مجامع بین‌المللی هم جایگاه خوبی به دست آورد. سینمایی که پس از این دوران در سراشیبی مضمون و عملکرد افتاده است و هرگز نتوانست به آن دوران باشکوه بازگردد.
اگرچه امروز در ابعاد و حجم، فیلم‌های بیشتری می‌سازیم و حتی به لحاظ تکنولوژیک در جایگاهی بسیار بهتر از دهه‌های 60 و 70 قرار داریم اما فیلم‌ها دیگر آن اثرگذاری و ماندگاری سابق را ندارند؛ به صورتی که کمتر فیلم معاصری است که ذهن مخاطب را در به خاطر سپردن دیالوگ‌ها و ثبت سکانس‌ها در حافظه به چالش بکشد و در ذهن حک شود. فیلم‌های بسیاری که به سرعت ساخته و به سرعت نیز فراموش می‌شوند». آیین‌نامه جشنواره فیلم فجر مملو از اشکال است. مثلا اگر فیلم‌تان را ناقص در اختیار جشنواره قرار دهید و رد شود، می‌توانید سال آینده فیلم‌تان را دوباره به شکلی کامل به جشنواره بدهید و انتخاب هم بشوید.
به نظرتان عجیب نیست؟ امسال این اتفاق رخ داده است. البته سال گذشته در اقدامی عجیب بخش نگاه نو (فیلم اولی‌ها) از جشنواره فجر حذف شد و 3 فیلم اولی با سایر فیلم‌ها در رقابت قرار گرفتند. انتشار لیست متقاضیان کارت سینما رسانه هم کار خوبی بود. ولی با تمام این احوال این جشنواره از دهه 80 رو به افول رفته است و وضعیت خوبی ندارد.
