احداث چاههای عمیق و برداشت آبهای زیرزمینی در حریم «نقش رستم» و «تخت جشید» حالا این آثار باستانی چندین هزار ساله را در معرض نابودی قرار داده است.
گروه راه و ساختمان – شهرهای تهران، اصفهان، اراک، قزوین، فارس، شیراز، کرمان و بسیاری از بناهای تاریخی مانند نقش رستم، تختجمشید، سیوسه پل و پل خواجو در خطر جدی نابودی براثر فرونشست زمین قرار دارند و این بحران میتواند در نخستین مرحله تبعات امنیتی با خود به همراه داشته باشد. فرونشست زمین و ایجاد فروچالههای خطرناک، یکی از مصائب بزرگ جهان امروز است که متاسفانه در ایران کمتر به آن توجه میشود. فرونشست زمین در شهرهای بزرگ همچون تهران میتواند برجها را خم کند و مترو را از دسترس خارج کرده و خطوط انتقال نفت و گاز و آب را بشکند و متاسفانه اخبار مربوط به این بحران حالا به یک موضوع عادی تبدیل شده است و انگار تا فاجعه نرسد قرار نیست کسی چندان به آن توجه کند.
به گزارش اقتصادسرآمد، هر چند با تاخیر، اما به نظر میرسد در نهایت وضعیت فرونشست زمین در ایران بالاخره آن قدر درک شد که از حدود دو سال پیش مطالعه و بررسی میزان فرونشست زمین در ایران، که گزارشهای نگران کنندهای درباره ابعاد آن منتشر شده بود، به سازمان نقشهبرداری کشور سپرده شد. برابر نتایج پژوهشی که در سال ۲۰۲۱ منتشر شد؛ پدیده فرونشست زمین در ایران به ۹۰ برابر اندازه جهانی رسیده است.
فرونشست زمین یکی از پدیدههای خطرناک در جهان است که بهدلیل خشکسالی و خالی شدن سفرههای زیرزمینی به وجود میآید. بنا به تعریف یونسکو، فرونشست عبارت است از فرورریزش و یا نشست سطح زمین که به علتهای متفاوتی در مقیاس بزرگ روی میدهد. به طور معمول این اصطلاح به حرکت قائم رو به پایین سطح زمین که میتواند با بردار اندک افقی همراه باشد، گفته میشود.
علی محمدی کارشناس زمینشناسی کشورمان اما در توضیح جدی این خبر به روزنامه اقتصادسرآمد، میگوید: عوامل متعددی باعث ایجاد این پدیده میشوند: از جمله انحلال، آب شدگی یخها و تراکم نهشته ها، حرکت آرام زمین و خروج گدازه و یا عملیات انسانی نظیر معدن کاری یا برداشت آب زیرزمینی و نفت.
بمب ساعتی بیصدا در ایران فعال شد
وی با بیان این مهم که، این تعریف پدیدههایی چون زمین لغزشها را به دلیل اینکه حرکت آنها دارای بردار افقی قابل توجهی است و همچنین نشست در خاکهای دستی، که دارای مکانیزم متفاوتی است، شامل نمیشود. افرود: فرونشست زمین یکی از پدیدههای خطرناک در جهان است که ایجاد آن بهدلیل خشکسالی و خالی شدن سفرههای زیرزمینی به وجود میآید. فرونشست را کارشناسان به «بمب ساعتی بیصدا» تشبیه شده که علاوه بر ایجاد گودالهای بزرگ، میتواند موجب تخریب سازهها شود و مقاومت آنها را در برابر زلزله کاهش دهد.
۳۰ استان کشور در خطر جدی بحران فرونشست
محمدی با تاکید بر این نکته که، فرونشست زمین را «خطرناکترین مخاطره طبیعی» میدانند، زیرا قابل مشاهده نیست و زمانی متوجه این رخداد میشویم که دچار آن شدهایم، افزود: موسسه تحقیقاتی «اینتللب»، در آغاز سال ۲۰۲۱ با انتشار چند تصویر ماهوارهای، وضعیت فرونشست زمین در اطراف تهران را بمب ساعتی بیصدا توصیف کرده و آن را تهدیدی برای ۱۳ میلیون نفر جمعیت ساکن در این مناطق دانست.
کارشناس زمین شناسی کشورمان تصریح کرد: این وضعیت، اما مختص به شهر تهران نیست، وضعیت در کرمان و شیراز و اراک و خوزستان حتی از این بدتر است و حالا خبرهای رسیده حکایت از آن دارد که وضعیت در اصفهان نیز به مرحله بحرانی رسیده است.
بحران امنیتی پیامد فرسایش خاک
و فرونشست زمین
وی با استناد به نتایج مطالعات اخیر محققان مرکز تحقیقات راه، مسکن و شهرسازی، افزود: از ۳۱ استان، ۱۸ استان کشور در زون با خطر بالا فرونشست زمین قرار دارند و استانهای «تهران»، «خراسان رضوی»، «اصفهان»، «البرز»، «کرمان» و «قم» هرکدام با جمعیتی بالای یک میلیون نفر در ردیف استانهای با ریسک جمعیتی بالای در معرض خطر فرونشست زمین رتبهبندی شدند.
مطالعــات مــربوط به فرونشست زمین در تهــران از ۲۰۰۳ آغاز شد و در سالهای اخیر برخی نهادها نیز درباره این پدیده هشدار دادند و ارقام بالاتری را نیز اعلام کردند. خرداد سال جاری، «علیرضا شهیدی» رئیس سازمان زمینشناسی خبر داده «فرونشست زمین در تهران تا ۳۶ سانتیمتر در سال مشاهده شده است.» در تهران آمارها حاکی از افت سالانه ۱۵۰ میلیون مترمکعب آب زیرزمینی است. کاهش آبهای زیرزمینی و هشدار درباره تبعات آن در حالی ادامه دارد که به گــفته مقامهای وزارت جهاد کشاورزی، کاهش شدید بارندگی موجب ورود ایران به مرحله خطرناک خشکسالی شده است. فرونشست باعث ایجاد بحرانهای امنیتی برای کشور خواهد شد و از جمله منجربه تشدید مهاجرتهای منطقهای و مرگ گیاهان و جانوران به عنوان پیامدهای اولیه این موضوع نام برد.
احداث چاههای عمیق و برداشت آبهای زیرزمینی در حریم «نقش رستم» و «تخت جشید» حالا این آثار باستانی چندین هزار ساله را در معرض نابودی قرار داده است.بهدلیل کاهش سطح آبهای زیرزمینی در نقش رستم شکافهای متعددی بهوجود آمده و خطر فرونشست بیشتر از همیشه این آثار تاریخی را به شکل جدی تهدید میکند. ادامه برداشت از آبهای زیرزمینی و بی توجهی به وضعیت شکافها به طور جدی نقش رستم را با خطر نابودی مواجه میکند. استان فارس در سالهای اخیر با خشکسالیهای پیاپی روبهرو بوده است. یکی ازعواقب کم آبی و خشکسالی، شکافتن دل زمین برای برداشت آبهای زیرزمینی است و در این شرایط، پدیده فرونشست زمین بهوجود میآید. پدیدهای که به بحرانی جدی در فارس تبدیل شده است.
به گزارش اقتصادسرآمد، هر چند با تاخیر، اما به نظر میرسد در نهایت وضعیت فرونشست زمین در ایران بالاخره آن قدر درک شد که از حدود دو سال پیش مطالعه و بررسی میزان فرونشست زمین در ایران، که گزارشهای نگران کنندهای درباره ابعاد آن منتشر شده بود، به سازمان نقشهبرداری کشور سپرده شد. برابر نتایج پژوهشی که در سال ۲۰۲۱ منتشر شد؛ پدیده فرونشست زمین در ایران به ۹۰ برابر اندازه جهانی رسیده است.
فرونشست زمین یکی از پدیدههای خطرناک در جهان است که بهدلیل خشکسالی و خالی شدن سفرههای زیرزمینی به وجود میآید. بنا به تعریف یونسکو، فرونشست عبارت است از فرورریزش و یا نشست سطح زمین که به علتهای متفاوتی در مقیاس بزرگ روی میدهد. به طور معمول این اصطلاح به حرکت قائم رو به پایین سطح زمین که میتواند با بردار اندک افقی همراه باشد، گفته میشود.
علی محمدی کارشناس زمینشناسی کشورمان اما در توضیح جدی این خبر به روزنامه اقتصادسرآمد، میگوید: عوامل متعددی باعث ایجاد این پدیده میشوند: از جمله انحلال، آب شدگی یخها و تراکم نهشته ها، حرکت آرام زمین و خروج گدازه و یا عملیات انسانی نظیر معدن کاری یا برداشت آب زیرزمینی و نفت.
بمب ساعتی بیصدا در ایران فعال شد
وی با بیان این مهم که، این تعریف پدیدههایی چون زمین لغزشها را به دلیل اینکه حرکت آنها دارای بردار افقی قابل توجهی است و همچنین نشست در خاکهای دستی، که دارای مکانیزم متفاوتی است، شامل نمیشود. افرود: فرونشست زمین یکی از پدیدههای خطرناک در جهان است که ایجاد آن بهدلیل خشکسالی و خالی شدن سفرههای زیرزمینی به وجود میآید. فرونشست را کارشناسان به «بمب ساعتی بیصدا» تشبیه شده که علاوه بر ایجاد گودالهای بزرگ، میتواند موجب تخریب سازهها شود و مقاومت آنها را در برابر زلزله کاهش دهد.
۳۰ استان کشور در خطر جدی بحران فرونشست
محمدی با تاکید بر این نکته که، فرونشست زمین را «خطرناکترین مخاطره طبیعی» میدانند، زیرا قابل مشاهده نیست و زمانی متوجه این رخداد میشویم که دچار آن شدهایم، افزود: موسسه تحقیقاتی «اینتللب»، در آغاز سال ۲۰۲۱ با انتشار چند تصویر ماهوارهای، وضعیت فرونشست زمین در اطراف تهران را بمب ساعتی بیصدا توصیف کرده و آن را تهدیدی برای ۱۳ میلیون نفر جمعیت ساکن در این مناطق دانست.
کارشناس زمین شناسی کشورمان تصریح کرد: این وضعیت، اما مختص به شهر تهران نیست، وضعیت در کرمان و شیراز و اراک و خوزستان حتی از این بدتر است و حالا خبرهای رسیده حکایت از آن دارد که وضعیت در اصفهان نیز به مرحله بحرانی رسیده است.
بحران امنیتی پیامد فرسایش خاک
و فرونشست زمین
وی با استناد به نتایج مطالعات اخیر محققان مرکز تحقیقات راه، مسکن و شهرسازی، افزود: از ۳۱ استان، ۱۸ استان کشور در زون با خطر بالا فرونشست زمین قرار دارند و استانهای «تهران»، «خراسان رضوی»، «اصفهان»، «البرز»، «کرمان» و «قم» هرکدام با جمعیتی بالای یک میلیون نفر در ردیف استانهای با ریسک جمعیتی بالای در معرض خطر فرونشست زمین رتبهبندی شدند.
مطالعــات مــربوط به فرونشست زمین در تهــران از ۲۰۰۳ آغاز شد و در سالهای اخیر برخی نهادها نیز درباره این پدیده هشدار دادند و ارقام بالاتری را نیز اعلام کردند. خرداد سال جاری، «علیرضا شهیدی» رئیس سازمان زمینشناسی خبر داده «فرونشست زمین در تهران تا ۳۶ سانتیمتر در سال مشاهده شده است.» در تهران آمارها حاکی از افت سالانه ۱۵۰ میلیون مترمکعب آب زیرزمینی است. کاهش آبهای زیرزمینی و هشدار درباره تبعات آن در حالی ادامه دارد که به گــفته مقامهای وزارت جهاد کشاورزی، کاهش شدید بارندگی موجب ورود ایران به مرحله خطرناک خشکسالی شده است. فرونشست باعث ایجاد بحرانهای امنیتی برای کشور خواهد شد و از جمله منجربه تشدید مهاجرتهای منطقهای و مرگ گیاهان و جانوران به عنوان پیامدهای اولیه این موضوع نام برد.
احداث چاههای عمیق و برداشت آبهای زیرزمینی در حریم «نقش رستم» و «تخت جشید» حالا این آثار باستانی چندین هزار ساله را در معرض نابودی قرار داده است.بهدلیل کاهش سطح آبهای زیرزمینی در نقش رستم شکافهای متعددی بهوجود آمده و خطر فرونشست بیشتر از همیشه این آثار تاریخی را به شکل جدی تهدید میکند. ادامه برداشت از آبهای زیرزمینی و بی توجهی به وضعیت شکافها به طور جدی نقش رستم را با خطر نابودی مواجه میکند. استان فارس در سالهای اخیر با خشکسالیهای پیاپی روبهرو بوده است. یکی ازعواقب کم آبی و خشکسالی، شکافتن دل زمین برای برداشت آبهای زیرزمینی است و در این شرایط، پدیده فرونشست زمین بهوجود میآید. پدیدهای که به بحرانی جدی در فارس تبدیل شده است.